Vraný
Gemeente in Tsjechië | |||
---|---|---|---|
Situering | |||
Regio (kraj) | Midden-Bohemen | ||
District (okres) | Kladno | ||
Coördinaten | 50° 20′ NB, 14° 1′ OL | ||
Algemeen | |||
Oppervlakte | 17,01[1] km² | ||
Inwoners (2023) | 800[2] | ||
Politiek | |||
Burgemeester | ing. Miroslav Zázvorka | ||
Overig | |||
Postcode(s) | 273 72 273 73 | ||
Website | www | ||
Detailkaart | |||
Ligging in Kladno | |||
Foto's | |||
Slánskápoort (2004) | |||
|
Vraný (Duits: Wranney of Wrana) is een Tsjechische gemeente in de regio Midden-Bohemen, en maakt deel uit van het district Kladno.
Vraný telt 800 inwoners (2023).
Geografie
[bewerken | brontekst bewerken]De gemeente Vraný bestaat uit de volgende plaatsen:
- Vraný;
- Horní Kamenice;
- Lukov.
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]De eerste bekende eigenaar van Vraný wordt genoemd in een document uit 1341: Bedřich van Vraného (Friderico de Wraného), wiens familie (vladyks van Vrane. De eerste schriftelijke vermelding van het dorp dateert echter al uit 1228.[3] Vanaf 1434 was Vraný in het bezit van Zajíc van Házmburk. Op verzoek van Jan IV Zajíc van Házmburk kreeg Vraný van koning op 4 april 1513 Wladislaus II van Hongarije stadsrechten. Op 14 mei 1538 kende keizer Ferdinand I het wapen toe dat vandaag de dag nog steeds in gebruik is. De laatste eigenaar van Vraný, voor het afschaffen van het feodalisme, was de leider van het Sint-Vituskapittel op de Praagse burcht.
Horní Kamenice en Lukov werden in 1980 geannexeerd. Op 10 oktober 2006 werd Vraný wederom een gemeente, nadat de gemeente eerder[(sinds) wanneer?] was opgeheven.
Demografie
[bewerken | brontekst bewerken]1869 | 1880 | 1890 | 1900 | 1910 | 1921 | 1930 | 1950 | 1961 | 1970 | 1980 | 1991 | 2001 | 2011 | 2023 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
937 | 1013 | 1060 | 1104 | 975 | 1008 | 965 | 737 | 812 | 665 | 756 | 741 | 723 | 728 | 800 |
Voorzieningen
[bewerken | brontekst bewerken]Er is een basisschool in het dorp.
Verkeer en vervoer
[bewerken | brontekst bewerken]Autowegen
[bewerken | brontekst bewerken]Weg II/239 loopt door de gemeente en verbindt Vraný met Černčice, Peruc en Černuc.
Spoorlijnen
[bewerken | brontekst bewerken]Er is geen station in Vraný. Het station in de aangrenzende gemeente Vrbičany heette tot 2011 Vraný, maar sindsdien is de naam gewijzigd in Vrbičany. Dat station ligt aan spoorlijn 110 Kralupy nad Vltavou - Slaný - Louny.
Buslijnen
[bewerken | brontekst bewerken]Er zijn vier bushaltes in Vraný:
Halte | Lijn(en) | Route(s) | Vervoerder |
---|---|---|---|
Vraný | 590 591 595 | Vraný - Nové Strašecí Vraný - Klobuky Peruc - Velvary | ČSAD Slaný ČSAD Slaný ČSAD Slaný |
Vraný, Bytovky | 590 591 | Vraný - Nové Strašecí Vraný - Klobuky | ČSAD Slaný ČSAD Slaný |
Vraný, Lukov | 590 | Vraný - Nové Strašecí | ČSAD Slaný |
Vraný, Horní Kamenice, I | 590 595 | Vraný - Nové Strašecí Peruc - Velvary | ČSAD Slaný ČSAD Slaný |
Bezienswaardigheden
[bewerken | brontekst bewerken]Kerk van de Geboorte van Johannes de Doper
[bewerken | brontekst bewerken]De kerk staat op een verhoogde, opvallende plaats aan de westkant van Vraný. Het betreft een laatbarok eenbeukig gebouw uit 1751 tot 1761 met een vierkante, verlichte toren en mansardedak. De kerk staat op de plaats van een oudere kerk, oorspronkelijk Romaans, later[(sinds) wanneer?] gotisch. Op de gewelven in de kerk schilderde Jan Václav Spitzer in 1760 scènes uit het leven van Johannes de Doper. Het meubilair is uitgevoerd in rococostijl. Boven het hoofdaltaar hangt een schilderij van de doop van Jezus Christus dat werd geschilderd door Ignác Raab. De preekstoel, biechtstoel en voorkant van het orgel zijn gemaakt door een houtsnijder uit de leerlingenkring van Ignác František Platzer. Het bronzen epitaaf uit 1571 werd gegoten door de Praagse klokkenmaker Brikcí z Cimperka. De kerk wordt omringd door een omheind kerkhof, dat in 1882 werd gesloten. Twee mortuaria staan aan weerszijden van de ingang van de begraafplaats.
Kasteel van Vraný
[bewerken | brontekst bewerken]Het kasteel van Vraný staat aan de uiterste westkant van het dorp in de buurt van de kerk. Het kasteel is barok en werd gebouwd ter vervanging van een oudere vesting tussen 1764 en 1769, als residentie van de leiders van de Sint-Vitus op de Praagse Burcht, wier gebeeldhouwde embleem in een cartouche boven het raam in de gevel is geplaatst. Het kasteel is heden ten dage in gebruik als zorginstelling. Het kasteel heeft twee verdiepingen met een op het oosten gerichte voorgevel en een paar kortere vleugels die naar het westen lopen, verbonden door een bijgebouw. Het kasteel is omgeven door een omheind park, aangelegd in 1860 door toenmalig directeur van het landgoed, František Jaroslav Čech.
Andere bezienswaardigheden
[bewerken | brontekst bewerken]- Slánská of Dolejší brána aan de doorgaande weg aan de oostkant van Vraný. Het is de enige overgebleven stadspoort die werd gebouwd nadat het dorp in 1513 stadsrechten kreeg. De andere poort, de Žateckápoort, werd in 1840 afgebroken.
- Gemeentehuis, oorspronkelijk uit de 16e eeuw, meermaals herbouwd na branden. De huidige vormgeving dateert uit 1865. Naast het gemeentebestuur zijn er ook een postkantoor en bibliotheek in het gebouw gevestigd.
- Sint-Rosaliekapel aan de noordkant van het dorp langs de weg naar Chernochov. Het ronde barokke gebouw met torentje op het dak werd in 1816 gebouwd op kosten van lokale inwoners Kašpar en Rozálie Liška.
- Kapel van de Heilige Drie-eenheid ten zuidoosten van het dorp, vlakbij de weg naar Páleč. Het betreft een barokke driehoekige niskapel uit het begin van de 19e eeuw.
Galerij
[bewerken | brontekst bewerken]- Dorpsvijver
- Gemeentehuis
- Basisschool
- Heuvelstraat aan de noordkant van het dorp
- Kruidenier
- Dorpsfontein
- Voormalig kasteel, thans een zorginstelling
- Straat naar de kerk
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Vraný op de Tsjechischtalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- ↑ (cs) Malý lexikon obcí České republiky - 2017. Malý lexikon obcí České republiky - 2017. Gearchiveerd op 15 maart 2019. Geraadpleegd op 22 april 2024.
- ↑ (cs) Počet obyvatel v obcích - k 1. 1. 2023. Počet obyvatel v obcích - k 1. 1. 2023. Gearchiveerd op 25 mei 2023. Geraadpleegd op 22 april 2024.
- ↑ (cs) Historie. Gemeente Vraný. Gearchiveerd op 4 oktober 2023. Geraadpleegd op 23 april 2024.
- ↑ (cs) Historický lexikon obcí České republiky - 1869 - 2011. Historický lexikon obcí České republiky - 1869 - 2011. Gearchiveerd op 13 april 2021. Geraadpleegd op 23 april 2024.