Issyk Koelmeer

Ysyk-Köl
Ysyk-Köl vanuit de ruimte
Ysyk-Köl vanuit de ruimte
Issyk Koelmeer (Kirgizië)
Issyk Koelmeer
Situering
Stroomgebieds­landen oblast Ysykköl (Kirgizië)
Stroomgebied 15.844
Hoogte 1.606 m
Coördinaten 42° 26′ NB, 77° 11′ OL
Basisgegevens
Oppervlakte 6.236 km²
Soort water endoreïsch monomitisch bergmeer
Kustlengte 688 km
Maximale lengte 182 km
Maximale breedte 60 km
Gemiddelde diepte 270 m
Maximale diepte 668 m
Volume 1.738 miljoen 
Saliniteit 2,5%
Overig
Belangrijkste bronnen gletsjers, Čüjrivier
Belangrijkste uitlopen verdamping
Plaatsen Balasagun, Balykčy, Karakol, Čolponata
Foto's
Badgasten in 2002
Badgasten in 2002
Portaal  Portaalicoon   Geografie

Het Issyk Koelmeer of Ysykköl (Kirgizisch: Ысык-Көл; Ysyk-Köl, Russisch: Иссык-Куль; [ĭs'ĭk-kʊl']; Issyk-Koel) is het grootste meer van het Centraal-Aziatische land Kirgizië. Het meer ligt in de gelijknamige oblast in het noordelijke deel van het Tiensjangebergte in het oosten van het land. Hoewel het wordt omringd door met sneeuw bedekte bergpieken, bevriest het meer nooit, waardoor het de Kirgizische naam Ysykköl ("warm meer") heeft gekregen.

Liggend op een hoogte van 1606 meter boven zeeniveau (1990) met een maximale lengte van 182 kilometer, een maximale breedte van 60 kilometer en een wateroppervlak van 6.236 km²[1] is Ysykköl het op een na grootste bergmeer, na het Titicacameer. Ongeveer 118 rivieren en stroompjes vloeien in het meer, waarvan de Djyrgalan en Tjoep aan oostzijde van het meer de belangrijkste zijn. De rivier de Tsjoej aan westzijde stroomt niet meer in het meer. Het meer wordt ook gevoed door vele bronnen (waaronder veel geisers) en afgesmolten sneeuw. Het meer heeft geen uitstroom. De hoge bergketens van de Tiensjan bevinden zich aan de zuidzijde van het meer. Het meer is enigszins verzilt, de saliniteit (het zoutgehalte) is ruim 2% en het waterniveau daalt met circa 5 centimeter per jaar.[2]

Ysykköl was lange tijd een rustplaats aan de zijderoute van het Verre Oosten naar Europa. Door sommige historici is de bron van de Zwarte Dood in de 14e eeuw bij de regio rond het meer gelegd. Reizende handelaren op de zijderoute zouden zo door middel van meegevoerde geïnfecteerde plaagdieren de ziekte verder hebben verspreid naar Azië en Europa. In de 14e eeuw werd een Armeens klooster gesticht aan de noordoostelijke oever van het meer, waarbij gebruikgemaakt werd van een middeleeuwse Venetiaanse kaart van de zijderoute, waarvan de route door de monniken werd teruggevoerd.

In de Sovjettijd groeide het meer uit tot een belangrijk vakantieoord waar ook veel hoge partijleden van de CPSU naartoe kwamen. Er ontstonden toen veel sanatoria, pensions en vakantiehuizen langs de noordelijke oever van het meer, waarvan een groot deel rond de plaats Tsjolpon-Ata. Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie stortte deze toerisme-industrie in, maar na een periode van neergang is het toerisme nu weer bezig op te komen onder invloed van vooral Chinese investeerders. Hotelcomplexen krijgen nieuw meubilair en eenvoudige logies en ontbijtpensions worden momenteel gebouwd voor het toenemende aantal toeristen uit vooral Kirgizië zelf, Oezbekistan en Kazachstan.

In de jaren 70 werd Sevanforel (Salmo ischchan), een inheemse vis uit het Sevanmeer uit Armenië uitgezet in het meer. Waar deze vis in haar thuismeer een bedreigde diersoort is geworden, is ze in Ysykköl juist uitgegroeid tot een gevaar voor lokale vissoorten.

Aan het meer bevindt zich een Russische testlocatie voor torpedo- en onderzeeboottechnologie.

Zie de categorie Issyk-Kul van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.