Zwaardrus

Zwaardrus
Bloeiwijze
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (Planten)
Stam:Embryophyta (Landplanten)
Klasse:Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:Bedektzadigen
Clade:Eenzaadlobbigen
Clade:Commeliniden
Orde:Poales
Familie:Juncaceae (Russenfamilie)
Geslacht:Juncus (Rus)
Soort
Juncus ensifolius
Wikstr. (1823)
Zwaardrus
Doosvrucht en zaden
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Zwaardrus op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

De zwaardrus (Juncus ensifolius) is een overblijvend kruid uit de russenfamilie (Juncaceae). De soort staat niet op de Nederlandse Rode lijst van planten, omdat het een exoot is. De soort komt van nature voor in het westen en noorden van Noord-Amerika, Japan en het verre oosten van Rusland. De plant is van daaruit ingevoerd in Europa, in Nederland tussen 1950 en 1974, Nieuw-Zeeland en Australië.

De plant wordt 20 - 60 cm hoog, heeft 2 - 3 mm dikke en 2 - 6 cm lange, kruipende wortelstokken. De 2 - 6 mm brede, bijna platte, rechtopgaande stengels hebben smalle vleugels en geen tussenschotten. Aan de stengelbasis zitten een tot drie strokleurige bladscheden, waarvan de oortjes ontbreken. Op de stengel zitten twee tot zes bladeren. De zwaardvormige, holle, kale, 20 tot 25 cm lange bladeren zijn zijdelings sterk afgeplat en 1,5 - 6 mm breed. Ze hebben op regelmatige afstanden tussenschotten.

Bladeren

De plant bloeit in juni en juli met een eindstandige, dichte, egelachtige bloeiwijze bestaande uit 2 - 7 hoofdjes, die 7 - 11 mm breed, omgekeerd eivormig tot rond zijn en tot 70 bloemen bevatten. De meestal zittende bloemen staan in twee groepjes.

De zes, ongeveer 3 mm lange, bruine tot roodbruine, soms groene, lancetvormige, toegespitste bloemdekbladen zijn van ongelijke lengte. De buitenste drie bloemdekbladen zijn 2,7 - 3,6 (4) mm en de binnenste drie iets korter: 2,2 - 3 (3,5) mm. De bloem heeft 3 of 6 meeldraden. De helmknoppen zijn iets korter of even lang als de helmdraden.

Het bovenstandige vruchtbeginsel heeft één stijl met drie stempels. De plant is een windbestuiver.

De vrucht is een veelzadige, kastanjebruine tot donkerbruine, eenhokkige doosvrucht, die 2,4 - 4,3 mm lang is en scherp driekantig. De doosvrucht is ongeveer even lang als de kroonbladen of iets langer. Op de top van de doosvrucht zit een korte stekel. De elliptische tot omgekeerd eivormige, aan de einden iets toegespitste zaden zijn 0,4 - 1 mm lang en hebben soms een aanhangsel.

Zaden

De plant komt voor op matig vochtige, vrij schrale zandgrond en in bermen langs waterlopen.

Namen in andere talen

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Duits: Schwertblättrige Binse
  • Engels: Swordleaf Rush, Three-Stamened Rush
  • Frans: Jonc nain
[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Juncus ensifolius van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.