Łoźna – Wikipedia, wolna encyklopedia

Łoźna
	; Dom kultury stojący na miejscu domu, w którym urodził się Marc Chagall
Herb	flaga rejonu łoźnieńskiego↗
Państwo	Białoruś
Obwód	witebski
Wysokość	193 m n.p.m.
Populacja (2010); • liczba ludności	; 6800
Nr kierunkowy	+375 29 81
Kod pocztowy	211220
	Położenie na mapie Białorusi Łoźna
	Położenie na mapie obwodu witebskiego Łoźna
	55°01′N 30°48′E/55,016667 30,800000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Łoźna (biał. Лё́зна, Liozna, ros. Лиозно, Liozno, jid. ליאזנע, Liozne) – osiedle typu miejskiego na Białorusi, w obwodzie witebskim, siedziba rejonu łozieńskiego, 40 km na wschód od Witebska, przy granicy z Rosją, 6,8 tys. mieszkańców (2010).

Znajduje tu się stacja kolejowa Łoźna, położona na linii Smoleńsk – Witebsk.

Miejsce narodzin się Marca Chagalla oraz trzech pierwszych przywódców chasydzkiej sekty Chabad-Lubawicz.

Historia

Łoźna powstała na obszarze włości mikulińskiej położonej na wschodnim pograniczu Wielkiego Księstwa Litewskiego i Księstwa Smoleńskiego. Dobra te pozostawały od końca XV wieku we władaniu kniazia Iwana Osowickiego^[2]

W 1526 r. Iwan podarował Mikulino swemu synowi, kniaziowi Michałowi Iwanowiczowi Osowickiemu. Po jego śmierci w 1550 dobra przeszły na jego żonę Agrafenę z rodu kniaziów Łukomskich. Pięć lat później król Zygmunt II August nadał je Grzegorzowi Wołłowiczowi, staroście mereckiemu i później wojewodzie smoleńskiemu. Jego córka, Regina, wniosła Mikulino w posagu kniaziowi Bohdanowi Ogińskiemu. Najprawdopodobniej to właśnie Bohdan założył wieś Łoźna, ponieważ wzmianka o niej pojawiła się po raz pierwszy w 1625 roku, kiedy otrzymał ją w spadku razem z Mikulinem Samuel Ogiński, syn Bohdana^[2].

W 1654 r. Łoźna nazywana była miasteczkiem. Po śmierci Samuela w 1657 dobra mikulińskie zostały podzielone pomiędzy synów: Szymon Karol, późniejszy wojewoda mścisławski otrzymał Łoźnę, a młodszy Jan – Mikulino. Łoźna pozostawała w rękach Ogińskich do 1770 roku, po czym przeszła do Chrapowickich i potem Szebeków^[2].

Miasto magnackie położone było w końcu XVIII wieku w powiecie witebskim województwa witebskiego Rzeczypospolitej^[3].

Po pierwszym rozbiorze Łoźna znalazła się w granicach Imperium Rosyjskiego. Stała się ośrodkiem gromady powiatu orszańskiego guberni mohylewskiej. W 1786 r. zbudowano tu murowaną cerkiew.

W 1812 r. stacjonowały tu wojska napoleońskie III Korpusu marszałka Neya w trakcie wyprawy moskiewskiej.

Z Łoźnej pochodzili też pierwsi rabini dynastii Chabad-Lubavitch – jednej z najliczniejszych grup chasydyzmu: Szneur Zalman (1745–1812), Dowber Szneuri (1773–1827), Menachem Mendel Schneersohn (1789–1866).

W 1887 w Łoźnej urodził się Marc Chagall.

Podczas okupacji hitlerowskiej, w sierpniu 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 700 osób. 21 października 1941 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowano na cmentarzu żydowskim. Sprawcami zbrodni było Einsatzkommando 9, oraz lokalna policja^[4].

Flaga i herb

Flaga i herb Łoźnej zostały ustanowione 20 stycznia 2006 ukazem prezydenta Białorusi nr 36^[5].

Przypisy

↑ Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года. belstat.gov.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-18)]. (ros.).
↑ ^a ^b ^c Лёзна. Старонкі мінулага. [1] (2010.12.29).
↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 85.
↑ Geoffrey P.G.P. Megargee Geoffrey P.G.P. (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1700 .
↑ Alaksandr Łukaszenka: Указ Президента Республики Беларусь - 20 января 2006 г. № 36. Narodowy Internetowy Portal Prawny Republiki Białorusi, 2006-01-20. [dostęp 2010-04-04]. (ros.).

Linki zewnętrzne

Łoźna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 765 .
Radzima.org
Liozno info
Stayg Peramogi. sp.liozno.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-11)].
Strona historyczna

[1] Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года. belstat.gov.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-18)]. (ros.).

[staronki-2] Лёзна. Старонкі мінулага. [1] (2010.12.29).

[3] Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 85.

[4] Geoffrey P.G.P. Megargee Geoffrey P.G.P. (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1700 .

[5] Alaksandr Łukaszenka: Указ Президента Республики Беларусь - 20 января 2006 г. № 36. Narodowy Internetowy Portal Prawny Republiki Białorusi, 2006-01-20. [dostęp 2010-04-04]. (ros.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]