Ściborowice – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ściborowice

wieś
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Powiat	krapkowicki
Gmina	Krapkowice
Liczba ludności (2019)	373
Strefa numeracyjna	77
Kod pocztowy	47-351[2]
Tablice rejestracyjne	OKR
SIMC	0497348
Położenie na mapie gminy Krapkowice Ściborowice
Położenie na mapie Polski Ściborowice
Położenie na mapie województwa opolskiego Ściborowice
Położenie na mapie powiatu krapkowickiego Ściborowice
50°25′29″N 17°55′29″E/50,424722 17,924722[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Ściborowice (niem. Stiebendorf^[3][4]) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie krapkowickim, w gminie Krapkowice. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej.

W latach 1945–1954 miejscowość należała do gminy Kórnica w powiecie prudnickim. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.

Nazwa wsi prawdopodobnie wywodzi się od imienia Ścibor lub Czcibor. Nazwa wioski brzmiała w swej historii Stiborowic, Stübendorf, Stiebendorf^[5]. 15 marca 1947 r. nadano miejscowości, wówczas administracyjnie należącej do powiatu prudnickiego, polską nazwę Ściborowice^[6].

Po raz pierwszy wieś wzmiankowana jest w dokumencie Liber fundationis biskupa wrocławskiego z 1305 r. Wioska przez pewien okres należy do posiadłości cystersów z klasztoru w Rud, a następnie właścicielami wsi bywają głównie rycerze. W 1412 r. miejscowość zostaje wydzierżawiona kolegiacie opolskiej. Od 1580 r. właścicielem zostaje Jan Lubowsky z Lubowic, a w kolejnych latach Ściborowice trafiają pod władanie rodziny von Holy, później von Schönburg, by w 2 poł. XVII w. trafić w granice posiadłości von Oppersdorffów, którzy, z przerwą na rzecz rodziny Reyman, będą tu panować do 1945 r. Czas Oppersdorffów był dla miejscowości dobrym czasem, gdyż odbudowano folwark, a także zbudowano gorzelnię i browar.

Do 1742 wieś należała do powiatu sądowego głogóweckiego w Monarchii Habsburgów^[7]. Po I wojnie śląskiej znalazła się w granicach Królestwa Prus i weszła w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk^[8]. Wieś posiadała swoją własną pieczęć, która przedstawiała w polu budynek pomiędzy dwoma drzewami, a w otoku napis: STIEBENDORFF GEM S / NEYSTAETER CREISE (pol. Gmina Ściborowice / Powiat Prudnicki)^[9]. Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 517 mieszkańców Ściborowic 19 posługiwało się językiem niemieckim, 373 językiem polskim, a 125 było dwujęzycznych^[10]. W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Ściborowice znalazły się po stronie wschodniej, w obszarze objętym plebiscytem^[11]. W 1921 we wsi odgrywano polskie przedstawienia teatralne^[12]. W czasie II wojny światowej w Ściborowicach utworzono podobóz Stalag VIII B/E26 obozu jenieckiego w Łambinowicach dla jeńców z imperium brytyjskiego^[13]. Do 1956 roku Ściborowice należały do powiatu prudnickiego. W związku z reformą administracyjną, w 1956 Ściborowice zostały odłączone od powiatu prudnickiego i przyłączone do nowo utworzonego krapkowickiego^[14]. W miejscowości znajdowało się gospodarstwo Państwowego Ośrodka Hodowli Zarodowej w Głogówku^[15].

Miejscowość zamieszkiwana jest przez mniejszość niemiecką oraz Ślązaków. Mieszkańcy wsi posługują się gwarą prudnicką, będącą odmianą dialektu śląskiego. Należą do podgrupy gwarowej nazywanej Kamiyniołrzy^[18].

• 1830 – 327^[19]
• 1871 – 471^[20]
• 1885 – 395^[21]
• 1905 – 499^[22]
• 1910 – 517^[10]
• 1933 – 746^[23]
• 1939 – 765^[23]
• 1966 – 349^[24]
• 1998 – 649^[25]
• 2002 – 556^[25]
• 2009 – 531^[25]
• 2011 – 491^[25]
• 2018 – 370
• 2019 – 373^[26]

Zgodnie z gminną ewidencją zabytków w Ściborowicach chronione są^[27]:

• kaplica przy domu ul. Dębowa 19
• dwór, ul. Krapkowicka 6
• zespół folwarczny w Jarczowicach:
  • budynek inwentarski (owczarnia), Jarczowice 10
  • stodoła, Jarczowice 10
  • rządcówka, Jarczowice 10
  • oficyna, Jarczowice 11

• Pomnik poległych w I i II wojnie światowej – pomnik w Ściborowicach powstały w latach 20. XX wieku jako upamiętnienie mieszkańców wsi, którzy polegli w I wojnie światowej. Po II wojnie światowej został rozbudowany. Na pomniku przedstawiono żołnierski hełm z liśćmi dębowymi, symbolizującymi męskość i mądrość, i bagnetem^[28].

Ściborowice leżą na trasie Krapkowice – Głogówek.

Wieś przynależy do rzymskokatolickiej parafii w Komornikach.

Oddział PTTK „Sudetów Wschodnich” w Prudniku ustanowił turystyczną Odznakę Krajoznawczą Ziemi Prudnickiej, którą zdobywa się poprzez zwiedzenie odpowiedniej liczby obiektów w miejscowościach położonych na ziemi prudnickiej, w tym w Ściborowicach^[29].

W zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz innych miejscowych zagrożeń w Ściborowicach działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej^[30]. Do 1998 bezpieczeństwo pożarowe w Ściborowicach było nadzorowane przez Komendę Rejonową PSP w Prudniku^[31].

Miejscowość jest pod opieką dzielnicowego rejonu służbowego nr 6 Komendy Powiatowej Policji w Krapkowicach^[32].

Teren wsi, jak i całej gminy Krapkowice, położony jest w strefie nadgranicznej w związku z czym Straż Graniczna dysponuje, na tym obszarze, specjalnymi kompetencjami w zakresie bezpieczeństwa^[33]. Gminę Krapkowice obejmuje zasięgiem służbowym placówka Straży Granicznej w Opolu ze Śląskiego Oddziału SG^[34].

• Ryszard Kasza: Ulicami Prudnika z historią i fotografią w tle. Przemysław Birna, Franciszek Dendewicz, Piotr Kulczyk. Prudnik: Powiat Prudnicki, 2020. ISBN 978-83-954314-5-6.