Łyska czubata – Wikipedia, wolna encyklopedia

Łyska czubata
Fulica cristata[1]
Gmelin, 1789
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

żurawiowe

Rodzina

chruściele

Rodzaj

Fulica

Gatunek

łyska czubata

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Łyska czubata[3] (Fulica cristata) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny chruścieli (Rallidae). Zamieszkuje południową i wschodnią Hiszpanię, północne Maroko, wschodnią i południową Afrykę oraz Madagaskar. Unika ludzi. Nie jest zagrożony wyginięciem. Jest to gatunek monotypowy[4][5].

Zbliżenie głowy (sezon lęgowy)
Morfologia
Różni się od łyski dwoma czerwonymi wyrostkami nad białą płytką czołową oraz brakiem widocznych w locie białych pasków na skrzydłach. Poza sezonem lęgowym wyrostki są zredukowane i słabo widoczne[6]. Tęczówki ciemnoczerwone; silny, białawoniebieski dziób[6]. Samice są podobne do samców[6].
Długość ciała 35–42 cm, rozpiętość skrzydeł 75–85 cm. Masa ciała: samce 770–910 g, samice 455–790 g[4].
Biotop
Żyje na bagnach i słodkowodnych jeziorach porośniętych roślinnością[6].
Jaja z kolekcji muzealnej
Rozród
Gniazduje w samotnych parach[2]. Gniazdo to pływająca platforma z trzcin i innych roślin wodnych[2], turzyc i suchych liści, usytuowana wśród roślinności wodnej[6]. W zniesieniu zwykle 4–6 jaj, ich inkubacja trwa około 20–22 dni, a zajmują się nią oboje rodzice. Pisklęta opuszczają gniazdo już po pierwszym dniu życia, pływają razem z rodzicami i jeszcze przez około miesiąc są przez nich karmione[6].
Pożywienie
Żywi się łodygami i korzeniami roślin wodnych; zjada także nasiona oraz bezkręgowce wodne[6], takie jak mięczaki, skorupiaki czy owady, sporadycznie padlinę[2].
Status
IUCN uznaje łyskę czubatą za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. W 2016 roku organizacja Wetlands International szacowała, że liczebność światowej populacji mieści się w przedziale 107 000 – 1 011 000 osobników. Europejska populacja jest bardzo mała – szacuje się ją na 25–90 par lęgowych. Globalny trend liczebności uznawany jest za spadkowy, choć niektóre populacje są stabilne[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Fulica cristata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d e Fulica cristata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Rallidae Rafinesque, 1815 - chruściele - Rails and coots (wersja: 2020-03-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-03-29].
  4. a b Taylor, B.: Red-knobbed Coot (Fulica cristata). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-03-29].
  5. F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Flufftails, finfoots, rails, trumpeters, cranes, limpkin. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-29]. (ang.).
  6. a b c d e f g N. Bouglouan: Red-knobbed Coot. [w:] oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2021-09-28]. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • P. Sterry, A. Cleave, A. Clements, P. Goodfellow: Ptaki Europy: przewodnik ilustrowany. Warszawa: Horyzont, 2002. ISBN 83-7311-341-X.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]