10 Korpus (austro-węgierski) – Wikipedia, wolna encyklopedia

10 Korpus
10. Korps
Historia
Państwo

 Austro-Węgry

Sformowanie

1883

Rozformowanie

1918

Działania zbrojne
I wojna światowa
Organizacja
Dyslokacja

Brno, Przemyśl

Rodzaj sił zbrojnych

c. i k. Armia

Wojskowy podział terytorialny Monarchii Austro-Węgier w 1894
Dyslokalizacja sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgier w styczniu 1898

10 Korpuswyższy związek taktyczny cesarskiej i królewskiej Armii.

Historia korpusu

[edytuj | edytuj kod]

W 1889 roku dokonano zmiany podziału wojskowo-terytorialnego Monarchii. Komenda 10 Korpusu została przeniesiona z Brna do Przemyśla. Komendantowi korpusu podporządkowano obszar po Jarosław i Stryj leżący do tej pory w zasięgu bardzo rozległego lwowskiego 11 Korpusu. „Opróżniony” obszar Moraw i Śląska podzielony został tak, że jego część północną z Ołomuńcem wcielono do krakowskiego 1 Korpusu, a południowa z Brnem weszła do wiedeńskiego 2 Korpusu[1].

10 Korpus w Przemyślu obejmował swoją właściwością okręgi uzupełnień położone w Środkowej Galicji (niem. Mittelgalizien) nr: 9, 10, 40, 45, 77, 89 i 90[2].

Organizacja pokojowa 10 Korpusu w 1914 roku

[edytuj | edytuj kod]

Organizacja wojenna i obsada personalna 10 Korpusu 1 maja 1915 roku

[edytuj | edytuj kod]

c. i k. Komenda 10 Korpusu
2 Dywizja Piechoty (2. ID.) - FML Anton Lipoščak

  • 3 Brygada Piechoty (3. IBrig.) - oberst Barwik
  • 4 Brygada Piechoty (4. IBrig.) - oberst Phleps
  • 2 Brygada Artylerii Polowej (2. FABrig.) - oberst Polak

21 Dywizja Strzelców Austro-Węgier (21. SchD.) - generalmajor Podhaysky

  • 41 Brygada Strzelców (41. SchBrig.) - generalmajor Keki
  • 42 Brygada Strzelców (42. SchBrig.) - oberst Hansmann
  • 21 Brygada Artylerii Polowej (21. FABrig.) - oberst Vollgruber

24 Dywizja Piechoty (24. ID.) - generalmajor Schneider, Edl. von Manns-Au

  • 47 Brygada Piechoty (47. IBrig.) - generalmajor von Unschuld
  • 48 Brygada Piechoty (48. IBrig.) - oberst Korzer
  • 24 Brygada Artylerii Polowej (24. FABrig.) - oberst Eugeniusz Grandowski

45 Dywizja Strzelców (45. SchD.) - generalmajor Nemeczek

  • 89 Brygada Strzelców (89. SchBrig.) - oberst Gasienski
  • 90 Brygada Strzelców (90. SchBrig.) - oberst Tuma
  • 45 Brygada Artylerii Polowej (45. FABrig.) - oberst von Rosenzweig
Anton Galgotzy
Arthur Pino von Friedenthal
Komendanci korpusu i generałowie dowodzący
(niem. Korpskommandant und Kommandierender General)
  • FZM Anton Galgótzy (1902)
  • FZM Arthur Georg Pino von Friedenthal (1905[2])
  • generał piechoty Hugo Meixner von Zweienstamm (od II 1914)[3]
Adiutanci osobiści
(niem. Personaladjutant)
Generałowie przydzieleni[4]
(niem. Zugeteilter General)
  • FML Alfons Makowiczka (1900 – 1902 → generał przydzielony do Komendy 8 Korpusu)
  • FML Carl von Pfiffer (1905[2])
Szefowie Sztabu Generalnego[5]
(niem. Generalstabschef)
  • płk SG Stephan Ljubičić (1905[2] – 1906 → komendant 18 Brygady Piechoty w Pradze)
  • płk SG Franz Kanik (1906)
  • płk Gottlieb Kralowetz von Hohenrecht
Szefowie sanitarni
  • starszy lekarz sztabowy 1. klasy Maximilian Pauk (1905[2] – 1906)
  • starszy lekarz sztabowy 1. klasy Friedrich Goos (1906)
  • generał lekarz sztabowy Bronisław Majewski (1909-1914)
  • generał lekarz sztabowy Tadeusz Zapałowicz (1914-1917)
Oficerowie Oddziału Wojskowego

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rydel 2001 ↓, s. 31-32.
  2. a b c d e f Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1906 ↓, s. 136.
  3. Gen. piech. Hugo Meixner von Zweienstamm, były komendant dywizji w Jarosławiu, mianowany komentem X Korpusu w miejsce Kummera, zob. Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. 10, s. 3, 1 marca 1914.  Wkrótce potem gen. piech. Hugo Meixner von Zweienstamm, jako komendant X Korpusu w Przemyślu, komendant obrony krajowej i komenderujący generał w Przemyślu otrzymał od cesarza tytuł tajnego radcy z uwolnieniem od taksy, zob. Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. 11, s. 2, 8 marca 1914. 
  4. Rydel 2001 ↓, s. 32, generał przydzielony komendantowi korpusu do pomocy i dla nabycia doświadczenia.
  5. Rydel 2001 ↓, s. 32, w polskiej terminologi szef Sztabu Generalnego, to według nomenklatury austriackiej der Chef des Generalstabs, zaś szef sztabu na przykład dywizji – to der Generalstabschef.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1906. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1905.
  • Tomasz Nowakowski: Armia Austro-Węgierska 1908-1918. Warszawa: Feniks, 1992. ISBN 83-900217-4-9. (pol.).
  • Jan Rydel: W służbie cesarza i króla: generałowie i admirałowie narodowości polskiej w siłach zbrojnych Austro-Węgier w latach 1868-1918. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2001. ISBN 83-7188-235-1.