1 Dywizja Górska (III Rzesza) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ten artykuł od 2023-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

1 Dywizja Górska

1. Gebirgs-Division

Żołnierze dywizji w czasie akcji przeciwpartyzanckiej w Jugosławii, 1943
Historia
Państwo	III Rzesza
Sformowanie	1938
Rozformowanie	1945
Działania zbrojne
II wojna światowa
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Rodzaj wojsk	piechota
Podległość	Oberkommando des Heeres
Skład	patrz tekst
Multimedia w Wikimedia Commons

1 Dywizja Górska (niem. 1. Gebirgs-Division) – dywizja górska Wehrmachtu.

Utworzona w kwietniu 1938 w Garmisch-Partenkirchen z brygady górskiej sformowanej w 1935. W jej skład wchodzili żołnierze z Bawarii i Austrii. Zmobilizowana w sierpniu 1939, wzięła udział w kampanii wrześniowej w składzie Grupy Armii Południe. Odznaczyła się wtedy działaniami w Karpatach.

Następnie walczyła na froncie zachodnim, gdzie planowano jej użyć w operacjach przeciwko Wielkiej Brytanii (Operacja Lew Morski) i na Gibraltarze (Operacja Izabella-Felix). W październiku 1940 100 pułk strzelców górskich został wyłączony ze składu dywizji i przeniesiony do organizowanej 5 Dywizji Górskiej. Ponieważ żadna z tych operacji nie doszła do skutku, dywizja walczyła w Jugosławii, a od czerwca 1941 przeciwko Armii Czerwonej. Jej szlak bojowy na froncie wschodnim przechodził przez Lwów, Linię Stalina, Kijów, Stalino, Charków, Dniepr i Kaukaz.

Po zakończeniu walk przeciw Armii Czerwonej na Kaukazie dywizję przerzucono do okupowanej Grecji i Serbii, gdzie brała udział w zwalczaniu partyzantki. W czasie antypartyzanckiej operacji Schwarz, żołnierze z 1 Dywizji Górskiej zamordowali około 80% jeńców wziętych do niewoli^[1]. W 1944 stawiała opór Armii Czerwonej na Węgrzech.

W marcu 1945 została przemianowana na 1 Dywizję Ludowych Strzelców Górskich (niem. 1. Volks-Gebirgs-Division). Wojnę zakończyła na terenie Austrii, gdzie dostała się do radzieckiej niewoli.

W dywizji tej służył Chiang Wei-kuo, syn Czang Kaj-szeka.

• gen. Ludwig Kübler (IX 1939 – X 1940)
• gen. Hubert Lanz (X 1940 – I 1942)
• gen. Robert Martinek (I – XII 1942)
• gen. Walter Stettner Ritter von Grabenhofen (XII 1942 – X 1944)
• gen. Josef Kübler (X 1944 – III 1945)
• gen. August Wittmann (III – V 1945)

Skład we wrześniu 1939:

• Dowództwo 1 Dywizji Górskiej
• 98 pułk strzelców górskich
• 99 pułk strzelców górskich
• 100 pułk strzelców górskich (do X 1940)
• 44 batalion przeciwpancerny
• 79 pułk Artylerii górskiej
• 54 batalion łączności
• 54 batalion pionierów
• jednostki dywizyjne (zaopatrzenie, itp)

• Ben Shepherd: Żołnierze Hitlera. Armia niemiecka w Trzeciej Rzeszy. Oświęcim: 2017. ISBN 978-83-7889-539-8.