Adam Wilczyński (oficer) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Adam Wilczyński

major piechoty
Data i miejsce urodzenia	22 października 1896 Rutka-Tartak
Data i miejsce śmierci	30 marca 1968 Sopot
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Błękitna Armia Wojsko Polskie
Jednostki	Batalion „Wilk”
Stanowiska	dowódca batalionu
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Adam Wilczyński (ur. 22 października 1896 w Rutce-Tartaku, zm. 30 marca 1968 w Sopocie) – major piechoty Wojska Polskiego, „murmańczyk”, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Urodził się 22 października 1896 w Rutce-Tartaku, w rodzinie Feliksa i Marii. W trakcie I wojny światowej był oficerem Armii Imperium Rosyjskiego.

W lutym 1918 walczył w szeregach 3. kompanii 6 pułku strzelców polskich. Po rozwiązaniu I Korpusu Polskiego przedostał się na północ Rosji. Od lipca 1918 walczył w szeregach polskiego Oddziału Dźwińskiego pod dowództwem ówczesnego kapitana Mariana Sołodkowskiego. Następnie objął dowództwo nad tym oddziałem i 22 grudnia 1918 na jego czele przybył do Archangielska. Tam został odznaczony „Orderem Wybitnej Służby” przez brytyjskiego generała podporucznika Edmunda Ironside, głównodowodzącego wojskami sprzymierzonymi w północnej Rosji „za świetne zachowanie się w boju”. W Archangielsku dowodzony przez niego oddział liczący 4 oficerów, 2 podoficerów i 21 żołnierzy został wcielony do Oddziału Wojska Polskiego w północnej Rosji, który był częścią Armii Polskiej we Francji^[1].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Przydzielony do 8 pułku piechoty Legionów w Lublinie i służył w tej jednostce w stopniu podporucznika. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. 19 sierpnia 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu kapitana, w piechocie, w grupie oficerów byłej Armii gen. Hallera. Pełnił wówczas służbę w Dowództwie Okręgu Generalnego „Warszawa”^[2].

1 czerwca 1921 pełnił służbę w Dowództwie Okręgowej Szkole Podoficerów Nr I, a jego oddziałem macierzystym był wówczas 21 pułk piechoty w Warszawie^[3]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 285. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 21 pułk piechoty^[4]. W 1923 pełnił służbę w Oficerskiej Szkole dla Podoficerów w Bydgoszczy, pozostając oficerem nadetatowym 14 pułku piechoty we Włocławku^[5]. W 1924 pełnił służbę w 14 pułku piechoty^[6].

Z dniem 20 października 1924 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko dowódcy 15 batalionu granicznego w Ludwikowie^[7]. 1 grudnia 1924 awansował na majora ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 82. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[8]. W 1926 pełnił funkcję dowódcy 20 batalionu granicznego w Nowych Święcianach.

7 grudnia 1926 został przeniesiony z KOP do 83 pułku Strzelców Poleskich w Kobryniu, do dyspozycji dowódcy pułku^[9]. W maju maja 1927 otrzymał przeniesienie do 84 pułku piechoty w Pińsku na stanowisko dowódcy III batalionu detaszowanego w Łunińcu^[10][11]. W 1930 została opublikowana jego praca zatytułowana Zarys historji wojennej 84-go pułku piechoty. 28 stycznia 1931 został przeniesiony do Doświadczalnego Centrum Wyszkolenia w Rembertowie^[12][13]. Z dniem 1 października 1932 został przeniesiony z Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie do 57 pułku piechoty wielkopolskiej w Poznaniu na stanowisko kwatermistrza^[14]. 31 sierpnia 1935 został przeniesiony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Małkinia na stanowisko komendanta^[15]. 1 września 1938 dowodzona przez niego jednostka została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Małkinia, a zajmowane przez niego stanowisko otrzymało nazwę „komendant rejonu uzupełnień”. W 1939 w dalszym ciągu pełnił służbę na tym stanowisku.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 dowodził sformowanym przez siebie w Małkini batalionem piechoty „Wilk” w ramach Dywizji Kawalerii „Zaza”. 4 października 1939 został ranny w okolicach miejscowości Czarna. Trafił do niewoli niemieckiej. Po zakończeniu wojny i odzyskaniu wolności osiadł w Sopocie. Tam zmarł 30 marca 1968.

Jego żoną była Bronisława z domu Szubska.

• Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari nr 138^[16]
• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 6836
• Krzyż Niepodległości z Mieczami (15 kwietnia 1932)^[17]
• Krzyż Walecznych
• Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1938)^[18]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
• Order Wybitnej Służby (Wielka Brytania, 1922)^[19][20]
• Krzyż Wojenny (Francja)^[20]
• Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”)^[20]

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
• Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1923. [dostęp 2016-06-05].
• Rocznik Oficerski 1924. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1924. [dostęp 2016-06-11].
• Rocznik Oficerski 1928. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1928. [dostęp 2016-06-11].
• Rocznik Oficerski 1932. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1932. [dostęp 2016-06-11].
• Henryk Bagiński: Wojsko Polskie na Wschodzie 1914–1920. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa. Zakłady Graficzno-Wydawnicze „Książka”, 1921.
• Adam Wilczyński. stankiewicze.com. [dostęp 2015-11-10].