Andrzej Honowski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Andrzej Honowski
Data i miejsce urodzenia

8 lipca 1901
Kutno

Data i miejsce śmierci

13 stycznia 1943
Warszawa

Zawód, zajęcie

chemik, fotografik, filmowiec

Narodowość

polska

Grób Andrzeja Honowskiego na Cmentarzu Powązkoskim

Andrzej Honowski (ur. w Kutnie prawdopodobnie 8 lipca 1901, zm. w styczniu 1943 w Warszawie) – polski filmowiec, żołnierz Armii Krajowej.

W listopadzie 1918 uczestniczył w rozbrajaniu Niemców w Warszawie, następnie jako ochotnik służył w 29. pułku Strzelców Kaniowskich. Inżynier chemik, fotografik i filmowiec, był jednym z pierwszych w Polsce realizatorów filmów krótkometrażowych poświęconych bezpieczeństwu i higienie pracy. Prowadził laboratorium filmowe Instytutu Spraw Społecznych przy ul. Asfaltowej 15 w Warszawie.

W okresie okupacji mieszkał przy ul. Asfaltowej 15 pod nazwiskiem Antoni Zakrzewski. Zatrudniony w firmie „Schmallfilm” volksdeutscha Ludwika Herberta, który objął przymusowy zarząd nad jego dawnym laboratorium, urządził tam w 1941 r. pierwszą konspiracyjną wytwórnię materiałów wybuchowych (szedytu). W pracy konspiracyjnej używał pseudonimu Antoni Kupała. Zdradzony przez L. Herberta, w starciu z gestapo 13 stycznia 1943 został ciężko ranny i przewieziony na Pawiak, gdzie po kilkunastu godzinach zmarł. Herbert został skazany na śmierć wyrokiem WSS. W czasie akcji likwidacyjnej wykonanej 16 stycznia 1943 przez T. Zawadzkiego, został ciężko ranny i zmarł w szpitalu. Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 137-3-21)[1].

Honowski pełnił także funkcję szefa konspiracyjnej komórki AK w „Fotorisie”. Było to studio fotograficzne w centrum stolicy. Sprzedawano tam także sprzęt fotograficzny, wykonywano zdjęcia do legitymacji i kenkart, oraz wywoływano zdjęcia zlecane przez Niemców. Zdjęcia scen egzekucji i łapanek kopiowano i szmuglowano do Londynu. W zakładzie tym pracował razem z Honowskim m.in. Jerzy Tomaszewski i jego brat, Stanisław Miedza-Tomaszewski.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939-1945 T.1. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 83. ISBN 83-211-0758-3.
  • Powyższe dane uzyskano z kalendarzy Książki i Wiedzy, artykułu we Wprost oraz od mieszkańców budynku przy ul. Asfaltowej 15 w Warszawie.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Cmentarz Stare Powązki: Andrzej Honowski, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-01-16].