French
DeutschAndrzej Pogonowski – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Data i miejsce urodzenia | 7 grudnia 1919 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 4 lutego 2017 |
| Miejsce spoczynku | cmentarz Rakowicki w Krakowie |
| Zawód, zajęcie | prawnik, działacz społeczny |
| Narodowość | polska |
| Alma Mater | |
| Rodzice | Bolesław Pogonowski i Róża ze Schwarzenbergów-Czernych |
| Dzieci | dwie córki |
| Odznaczenia | |
 | |
Andrzej Pogonowski (ur. 7 grudnia 1919 w Krakowie, zm. 4 lutego 2017 tamże) – polski prawnik, działacz społeczny, podchorąży artylerii Wojska Polskiego i Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 7 grudnia 1919[1] w Krakowie w rodzinie lekarza wojskowego i ginekologa Bolesława Pogonowskiego[2] herbu Ogończyk (1892–1965)[3] i Róży ze Schwarzenbergów-Czernych. Uczęszczał do szkoły powszechnej przy ul. Straszewskiego 2 w Krakowie, a następnie do gimnazjum im. Sobieskiego i gimnazjum nr IV przy ul. Krupniczej, gdzie w 1937 zdał maturę. Mając do wyboru studia medyczne bądź wojskowe został kadetem w Wołyńskiej Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. Po jej ukończeniu rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim, które przerwał wybuch II wojny światowej. Brał udział w kampanii wrześniowej. Podczas okupacji mieszkał w głównie Krakowie[4]. Od 1941 przez siedem miesięcy ukrywał w swoim mieszkaniu swego żydowskiego przyjaciela, Stanisława Taubenschlaga[1][5], syna profesora Rafała Taubenschlaga[6], pomagał również Menasze Holenderowi – obaj przeżyli wojnę[1]. W 1942 ożenił się. Był świadkiem pacyfikacji Woli Justowskiej (28 lipca 1943). W 1944 przebywając przez miesiąc w majątku w Dziemięrzycach koło Miechowa brał udział w przewozie broni dla Armii Krajowej. Koniec wojny zastał go, wraz z rodziną, w Zakopanem[4].
Po wojnie ukończył studia prawnicze na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego[4][7]. Był współzałożycielem firmy przewozowej oraz prezesem spółdzielni budowlanej. W latach 1958–1982 pracował w Centrali Handlu Zagranicznego Centrozap w Katowicach, a następnie w krakowskiej Naftobudowie jako doradca dyrektora naczelnego ds. importu/eksportu[4]. W latach 90. działał w Rotary Club Kraków, od roku 1998 do 2000 pełnił funkcję jego skarbnika[8], a od 2003 był członkiem honorowym[9].
W 1993 został uhonorowany tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata[1][7].
Zmarł 4 lutego 2017 w Krakowie. Pochowano go na cmentarzu Rakowickim[4][7].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Jego młodszy brat, Janusz Pogonowski[2][10], został aresztowany, uwięziony w obozie Auschwitz-Birkenau i 19 lipca 1943 zamordowany[4]. Napisane przez niego Listy z Auschwitz zostały pośmiertnie opublikowane[11].
Ożenił się w 1942, miał dwie córki (starsza ur. w 1945)[3][4][7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d The Righteous Among The Nations. Pogonowski Family. yadvashem.org. [dostęp 2017-02-13]. (ang.).
- ↑ a b Jerzy Pogonowski: Pogonowscy z Pogonowa. Lwów: 1928.
- ↑ a b Marek Jerzy Minakowski: Andrzej Pogonowski h. Ogończyk w Wielkiej Genealogii Minakowskiego. sejm-wielki.pl, 2017-02-13. [dostęp 2017-02-13].
- ↑ a b c d e f g Projekt: Zapomniani świadkowie XX wieku. Nagranie o sygnaturze AHM_0560. Andrzej Pogonowski. audiohistoria.pl. [dostęp 2021-08-05].
- ↑ Stanisław Taubenschlag (Stanley Townsend): To be a Jew in occupied Poland. Kraków, Oświęcim, Buchenwald: Frap-Book, s. 58.
- ↑ Aushwitzbooks: Być Żydem w okupowanej Polsce. auschwitzbooks.com. [dostęp 2017-02-17].
- ↑ a b c d Andrzej Pogonowski. nekrologi.wyborcza.pl. [dostęp 2017-02-13].
- ↑ Prezydenci Rotary Club Kraków w latach 1990 – 2009. rotary-krakow.pl. [dostęp 2017-02-13].
- ↑ Przyjęcie członków honorowych. rotary-krakow.pl. [dostęp 2017-02-13].
- ↑ Rodzina Pogonowskich. sejm-wielki.pl. [dostęp 2017-02-13].
- ↑ Janusz Pogonowski. Listy z Auschwitz. auschwitz.org. [dostęp 2017-02-13].