Anthus – Wikipedia, wolna encyklopedia

	Anthus
	Bechstein, 1805
	; Przedstawiciel rodzaju – świergotek łąkowy (A. pratensis)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	pliszkowate
Rodzaj	Anthus
	Typ nomenklatoryczny
	Alauda pratensis Linnaeus, 1758
Synonimy
	Afranthus Roberts, 1922;
	Afranthus Roberts, 1922;
Gatunki
	25 gatunków – zobacz opis w tekście
	25 gatunków – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Anthus – rodzaj ptaków z rodziny pliszkowatych (Motacillidae).

Występowanie

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji, Afryce i Ameryce^[4].

Morfologia

Długość ciała 11,5–18 cm; masa ciała 12–39 g^[5].

Systematyka

Etymologia

Anthus (rodzaj męski): łac. anthus „mały ptak, który zamieszkiwał trawiaste obszary”, wspomniany przez Pliniusza, dotąd niezidentyfikowany, ale najprawdopodobniej była to pliszka żółta (od gr. ανθος anthos „mały, jaskrawo ubarwiony ptak” wspomniany przez Arystotelesa). W mitologii greckiej Anthus, syn Antinousa i Hippodamei, został zabity przez konie jego ojca i przemienił się w ptaka, który naśladował rżenie koni, ale uciekał, gdy znalazł się w zasięgu wzroku swoich rodziców^[6].
Afranthus (rodzaj męski): łac. Afer, Afra „Afrykanin, afrykański”, od Africa „Afryka”; rodzaj Anthus Bechstein, 1805 (świergotek)^[7]. Gatunek typowy: Anthus brachyurus Sundevall, 1850.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[8]:

Anthus sokokensis van Someren, 1921 – świergotek białogardły
Anthus brachyurus Sundevall, 1850 – świergotek krótkoogonowy
Anthus caffer Sundevall, 1850 – świergotek zaroślowy
Anthus chacoensis J.T. Zimmer, 1952 – świergotek paragwajski
Anthus spragueii (Audubon, 1844) – świergotek preriowy
Anthus furcatus d’Orbigny & Lafresnaye, 1837 – świergotek krótkodzioby
Anthus chii Vieillot, 1818 – świergotek żółtawy
Anthus peruvianus F. Nicholson, 1878 – świergotek peruwiański – takson wyodrębniony ostatnio z A. furcatus^[9]
Anthus bogotensis P.L. Sclater, 1855 – świergotek andyjski
Anthus hellmayri E. Hartert, 1909 – świergotek trawny
Anthus nattereri P.L. Sclater, 1878 – świergotek ochrowy
Anthus correndera Vieillot, 1818 – świergotek patagoński
Anthus antarcticus Cabanis, 1884 – świergotek antarktyczny
Anthus gustavi Swinhoe, 1863 – świergotek tundrowy
Anthus gutturalis De Vis, 1894 – świergotek górski
Anthus nilghiriensis Sharpe, 1885 – świergotek samotny
Anthus trivialis (Linnaeus, 1758) – świergotek drzewny
Anthus hodgsoni Richmond, 1907 – świergotek tajgowy
Anthus cervinus (Pallas, 1811) – świergotek rdzawogardły
Anthus roseatus Blyth, 1847 – świergotek różowy
Anthus rubescens (Tunstall, 1771) – świergotek bagienny
Anthus japonicus Temminck & Schlegel, 1847 – świergotek syberyjski
Anthus pratensis (Linnaeus, 1758) – świergotek łąkowy
Anthus spinoletta (Linnaeus, 1758) – siwerniak
Anthus petrosus (Montagu, 1798) – świergotek nadmorski

Przypisy

↑ Anthus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ J.M. Bechstein: Gemeinnützige Naturgeschichte Deutschlands nach allen drey Reichen: ein Handbuch zur deutlichern und vollständigern Selbstbelehrung besonders für Forstmänner, Jugendlehrer und Oekonomen. Cz. 2. Lipsk: Bey Siegfried Lebrecht Crusius, 1805, s. 247, 302, 465. (niem.).
↑ A. Roberts. Review of the nomenclature of South African birds. „Annals of the Transvaal Museum”. 8 (4), s. 256, 1922. (ang.).
↑ F. Gill & D. Donsker: Waxbills, parrotfinches, munias, whydahs, Olive Warbler, accentors & pipits. IOC World Bird List: Version 8.2. [dostęp 2018-11-21]. (ang.).
↑ D.W.D.W. Winkler D.W.D.W., S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J. Lovette S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J., Wagtails and Pipits (Motacillidae), version 1.0, [w:] S.M.S.M. Billerman, B.K.B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, Anthus, DOI: 10.2173/bow.motaci1.01 [dostęp 2021-11-02] (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, Anthus [dostęp 2022-01-19] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Afranthus [dostęp 2022-01-19] .
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Motacillidae Horsfield, 1821 – pliszkowate – Wagtails and pipits (wersja: 2023-09-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-10-14].
↑ P. van Els & H.V. Norambuena. A revision of species limits in Neotropical pipits Anthus based on multilocus genetic and vocal data. „Ibis”. 160 (1), s. 158–172, 2018. DOI: 10.1111/ibi.12511. (ang.).

Bibliografia

The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[itis-1] Anthus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Bechstein-2] J.M. Bechstein: Gemeinnützige Naturgeschichte Deutschlands nach allen drey Reichen: ein Handbuch zur deutlichern und vollständigern Selbstbelehrung besonders für Forstmänner, Jugendlehrer und Oekonomen. Cz. 2. Lipsk: Bey Siegfried Lebrecht Crusius, 1805, s. 247, 302, 465. (niem.).

[Roberts-3] A. Roberts. Review of the nomenclature of South African birds. „Annals of the Transvaal Museum”. 8 (4), s. 256, 1922. (ang.).

[Gill&Donsker-4] F. Gill & D. Donsker: Waxbills, parrotfinches, munias, whydahs, Olive Warbler, accentors & pipits. IOC World Bird List: Version 8.2. [dostęp 2018-11-21]. (ang.).

[Winkler&inni-5] D.W.D.W. Winkler D.W.D.W., S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J. Lovette S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J., Wagtails and Pipits (Motacillidae), version 1.0, [w:] S.M.S.M. Billerman, B.K.B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, Anthus, DOI: 10.2173/bow.motaci1.01 [dostęp 2021-11-02] (ang.).

[6] The Key to Scientific Names ↓, Anthus [dostęp 2022-01-19] .

[7] The Key to Scientific Names ↓, Afranthus [dostęp 2022-01-19] .

[Mielczarek&Kuziemko-8] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Motacillidae Horsfield, 1821 – pliszkowate – Wagtails and pipits (wersja: 2023-09-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-10-14].

[Els&Norambuena-9] P. van Els & H.V. Norambuena. A revision of species limits in Neotropical pipits Anthus based on multilocus genetic and vocal data. „Ibis”. 160 (1), s. 158–172, 2018. DOI: 10.1111/ibi.12511. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]