Aparat Webera – Wikipedia, wolna encyklopedia

Aparat Webera, narząd Webera – układ wzmacniający zdolność odbierania dźwięków większości ryb otwartopęcherzowych. Nazwa upamiętnia niemieckiego anatoma i fizjologa Ernsta Heinricha Webera, który opisał ten narząd w 1820^[1].

Aparat Webera składa się z szeregu zmodyfikowanych elementów kostnych i więzadeł przedniego odcinka 4–5 zrośniętych kręgów, łączących pęcherz pławny z uchem wewnętrznym w celu przenoszenia dźwięku; towarzyszą temu modyfikacje w obszarze czaszki zawierającym narządy słuchu i równowagi^[1]. Drgania odbierane przez ciało ryby są przekazywane do ścian pęcherza pławnego, a stąd na ścianę błędnika i dalej nerwem słuchowo-równoważnym do ośrodków mózgowych, gdzie są odbierane jako wrażenia dźwiękowe^[2].

Obecność aparatu Webera jest cechą diagnostyczną kladu Otophysi obejmującego ryby otwartopęcherzowe z wyjątkiem piaskolcokształtnych^[1]. Jego budowa różni się w poszczególnych grupach otwartopęcherzowych. Wyróżniane są dwa zasadnicze typy budowy: prosty (np. u piskorzowatych) i odwrócony (np. u sumowatych)^[2].

W składzie tego narządu wyróżnia się przestrzeń śródchłonkową błędnika, szczelinę przedlimfatyczną komory słuchowej, kostki aparatu Webera w zmiennej liczbie i komorę powietrzną pęcherza pławnego, która może być wolna lub zamknięta w puszcze kostnej. Połączenie błędnika ze ścianą pęcherza zapewniają kości czółenka (scaphium), kostki ryglowej (claustrum), kostki wstawkowej (intercalarium) i trójdzielnej (tripus). Kostka trójdzielna jest największą z nich, przyrośniętą bezpośrednio do ściany komory pęcherza pławnego^[3]^[2].

Ryby dysponujące aparatem Webera mogą odczuwać znikomo małe zmiany ciśnienia rzędu 30 mmHg (ok. 40 hPa)^[3]^[2].

Zobacz też

zasada synorganizacji

Przypisy

↑ ^a ^b ^c J. S. Nelson, T. C. Grande, M. V. H. Wilson: Fishes of the World. Wyd. 5. John Wiley & Sons, 2016. ISBN 978-1-118-34233-6. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Wincenty Kilarski: Anatomia ryb. Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2012. ISBN 978-83-09-01080-7.
↑ ^a ^b Wincenty Kilarski: Zarys anatomii i histologii ryb doskonałokostnych. Olsztyn: Instytut Rybactwa Śródlądowego, 2007. ISBN 978-83-60111-20-8.

[Nelson2016-1] J. S. Nelson, T. C. Grande, M. V. H. Wilson: Fishes of the World. Wyd. 5. John Wiley & Sons, 2016. ISBN 978-1-118-34233-6. (ang.).

[Kilarski2012-2] Wincenty Kilarski: Anatomia ryb. Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2012. ISBN 978-83-09-01080-7.

[Kilarski2007-3] Wincenty Kilarski: Zarys anatomii i histologii ryb doskonałokostnych. Olsztyn: Instytut Rybactwa Śródlądowego, 2007. ISBN 978-83-60111-20-8.

[1]

[2]

[3]