Bałtów (województwo lubelskie) – Wikipedia, wolna encyklopedia
wieś | |
budynek dawnej szkoły | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2021) | |
Strefa numeracyjna | 81 |
Kod pocztowy | 24-103[4] |
Tablice rejestracyjne | LPU |
SIMC | 0394341[5] |
Położenie na mapie gminy Żyrzyn | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego | |
Położenie na mapie powiatu puławskiego | |
51°29′23″N 22°01′23″E/51,489722 22,023056[1] |
Bałtów – wieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie puławskim, w gminie Żyrzyn[6][5].
Wieś stanowi sołectwo gminy Żyrzyn[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 460 mieszkańców[8].
W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do ówczesnego województwa lubelskiego.
Nazwa pochodzi od imienia Baluty, który prawdopodobnie mógł być najeźdźcą. Bałtów do 1934 r. należał do parafii Gołąb, powstałej w 1326 r.
Integralne części wsi
[edytuj | edytuj kod]SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
1024008 | Dworzysko | część wsi |
Historia
[edytuj | edytuj kod]- Pierwsza zabudowa wsi zlokalizowana była nad małym potoczkiem w sąsiedztwie istniejącej dziś kapliczki. Później założony został nieopodal folwark w miejscu, które dziś nosi nazwę Dworzysko. W tym czasie wieś Balutów należała do gołębskiego starostwa niegrodowego, położonego w województwie sandomierskim i był wsią królewską. W 1779 r. wieś Bałtów pochłonął pożar. Starosta Gołębski odbudował ją z dodaniem materiałów z dóbr swych dziedzicznych i rzemieślników. W latach 1810–1864 wieś Bałtów podlegała gminie Gołąb. W okresie okupacji niemieckiej działały dwie organizacje podziemne: Armia Krajowa oraz Bataliony Chłopskie, które nadały wsi kryptonim „Bolesława”, „Bola”[9].
- 12 lipca 1943 r. Niemcy dokonali pacyfikacji wsi. Zamordowali 33 osoby i spalili 12 gospodarstw[10]. Wg innych źródeł śmierć poniosło 35 osób (zidentyfikowano 35) a gospodarstw spalono 14[11]. 11 listopada 1943 r. podczas nieudanej próby aresztowania komendanta Okręgu Lublin Batalionów Chłopskich Jana Pasiaka, który wyprowadził się ze wsi kilka miesięcy wcześniej, Niemcy zamordowali dwie osoby[12].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]- Dworzysko
- Kamień ofiar pacyfikacji na Dworzysku
- Pomnik ofiar pacyfikacji
- Tablica upamiętniająca Szczepana Górę na budynku starej szkoły
- Tablica upamiętniająca płk. Jana Pasiaka na budynku starej szkoły
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 2223
- ↑ Wieś Bałtów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-10-07] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-10-07] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 12 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c Przeglądanie TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2017-04-01].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Strona gminy, sołectwa
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Żyrzyn - Gościniec Żyrzyński nr I/2004 [online], www.zyrzyn.pl [dostęp 2016-10-15] .
- ↑ Zob. Stefan Rodak Maszerują Chłopskie Bataliony s. 63–65.
- ↑ Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 191.
- ↑ Zob. Rodak op. cit. s. 65.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stefan Rodak Maszerują Chłopskie Bataliony Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza Warszawa 1960 r.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Bałtów (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 97 .