Baruchowo (gmina) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Baruchowo
	gmina wiejska
	; Urząd Gminy Baruchowo
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	włocławski
TERC	0418022
Wójt	Joanna Gawłowska
Powierzchnia	107,05 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności	; 3518
• gęstość	33,0 os./km²
Nr kierunkowy	54
Tablice rejestracyjne	CWL
	Adres urzędu:Baruchowo 54; 87-821 Baruchowo
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	15
Liczba miejscowości	26
	Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Baruchowo
	Położenie na mapie Polski Baruchowo
	52°29′N 19°15′E/52,483333 19,250000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Baruchowo – gmina wiejska w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim. W latach 1984–1998 gmina administracyjnie należała do województwa włocławskiego.

Siedziba gminy to Baruchowo (za II RP i w PRL Kłótno^[2]^[3]).

Według danych z 30 czerwca 2004^[4] gminę zamieszkiwało 3598 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2017 roku^[5] gminę zamieszkiwały 3482 osoby.

Historia

Gmina zbiorowa Baruchowo powstała po raz pierwszy w 1867 roku Królestwa Polskiego, gdzie należała do powiatu włocławskiego w guberni warszawskiej.

W okresie międzywojennym gmina należała do powiatu włocławskiego w woj. warszawskim. 1 kwietnia 1938 roku gminę wraz z całym powiatem włocławskim przeniesiono do woj. pomorskiego^[6].

Po wojnie gmina weszła w skład terytorialnie zmienionego woj. pomorskiego, przemianowanego 6 lipca 1950 roku na woj. bydgoskie^[7]. Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 22 gromad: Baruchowo, Bogusławice, Boża Wola, Cieślikowo, Czarne, Dobrzelewice, Grodno, Kłotno, Kretki, Lubaty, Okna, Patrówek, Skrzynki, Stawek, Strzały, Świątkowice, Trzebowo, Więsławice, Zakrzewo, Załuszkowo, Zawada i Zawada Nowa^[8]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[9].

W związku z kolejną reformą administracyjną kraju (1 stycznia 1973) gminy Baruchowo nie reaktywowano^[10]^[11].

Gminę Baruchowo reaktywowano dopiero 1 stycznia 1984 w woj. włocławskim w składzie 15 sołectw, wyłączonych z gminy Kowal: Babia Góra, Baruchowo, Boża Wola, Goreń Duży, Grodno, Kłótno, Kurowo-Parcele, Lubaty, Nowa Zawada, Okna, Patrówek, Skrzynki, Świątkowice, Zakrzewo i Zawada-Piaski^[12].

W 1999 roku gmina Baruchowo powróciła do reaktywowanego powiatu włocławskiego w nowo utworzonym województwie kujawsko-pomorskim^[13].

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[14] gmina Baruchowo ma obszar 107,05 km², w tym:

użytki rolne: 53%
użytki leśne: 38%

Gmina stanowi 7,27% powierzchni powiatu.

Ochrona przyrody

Na terenie gminy znajduje się rezerwat przyrody Grodno chroniący jezioro Grodno wraz z otaczającymi go lasami.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004^[4]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	3598	100	1801	50,1	1797	49,9
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	33,6		16,8		16,8

Piramida wieku mieszkańców gminy Baruchowo w 2014 roku^[1].

Zabytki

Wykaz zarejestrowanych zabytków nieruchomych na terenie gminy^[15]:

zespół dworski z końca XIX w. w Baruchowie, obejmujący: dwór; park, nr 129/A z 20.07.1984 roku
zespół dworski w Czarnem, obejmujący: drewniany dwór; park, nr 160/A z 17.09.1984 roku
kościół parafii pod wezwaniem Świętej Trójcy z 1881 wraz z cmentarzem przykościelnym w Kłotnie, nr A/716 z 20.01.1995 roku
drewniany dom z pierwszej połowy XIX w. w Kłotnie, nr 327 z 05.01.1956 roku
park dworski z drugiej połowy XIX w. w Zakrzewie, nr 130/A z 25.07.1984 roku.

Sołectwa

Baruchowo, Boża Wola, Goreń Duży, Grodno, Kłotno, Kurowo-Kolonia, Kurowo-Parcele, Lubaty, Nowa Zawada, Okna, Patrówek, Skrzynki, Świątkowice, Zakrzewo, Zawada.

Pozostałe miejscowości

Czarne, Dębowo, Goreń Nowy, Kłotno (osada leśna), Niedźwiedź, Patrowo, Skrzynki (osada), Stawek, Telążna-Kanał, Trzebowo, Więsławice, Zakrzewo-Parcele, Zawada-Piaski.

Sąsiednie gminy

Gostynin, Kowal, Lubień Kujawski, Nowy Duninów, Włocławek

Przypisy

↑ ^a ^b Gmina Baruchowo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1 IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
↑ Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948.
↑ ^a ^b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Gmina Baruchowo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-02-28] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Dz.U. z 1938 r. nr 27, poz. 240
↑ Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
↑ Uchwała Nr XVIII/88/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 6 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie bydgoskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 9 grudnia 1972, Nr. 17, Poz. 200).
↑ Dz.U. z 1983 r. nr 70, poz. 314.
↑ Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (Dz.U. z 1998 r. nr 96, poz. 603)
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Rejestr zabytków nieruchomych na terenie województwa kujawsko-pomorskiego stan na dzień 31 grudnia 2011 roku, s. 108. [dostęp 2012-03-06].

[populacja2016-1] Gmina Baruchowo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[gus-2] Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1 IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933

[3] Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948.

[autonazwa2-4] Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[5] Gmina Baruchowo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-02-28] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[6] Dz.U. z 1938 r. nr 27, poz. 240

[7] Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255

[8] Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa

[9] Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191

[10] Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[11] Uchwała Nr XVIII/88/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 6 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie bydgoskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 9 grudnia 1972, Nr. 17, Poz. 200).

[12] Dz.U. z 1983 r. nr 70, poz. 314.

[13] Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (Dz.U. z 1998 r. nr 96, poz. 603)

[autonazwa1-14] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[15] Rejestr zabytków nieruchomych na terenie województwa kujawsko-pomorskiego stan na dzień 31 grudnia 2011 roku, s. 108. [dostęp 2012-03-06].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

Wsie	Baruchowo Boża Wola Czarne Dębowo Goreń Duży Goreń Nowy Grodno Kłotno Kurowo-Kolonia Kurowo-Parcele Lubaty Nowa Zawada Okna Patrowo Patrówek Skrzynki Stawek Świątkowice Trzebowo Zakrzewo Zakrzewo-Parcele Zawada-Piaski
Kolonie	Telążna-Kanał Justynkowo
Osady	Czarne-Nadleśnictwo Radziszewo
Osady leśne	Kłotno Niedźwiedź Skrzynki
Części wsi	Babia Góra Baruchówek Cieślikowo Kontrowers Kretki Krzyżówki Kurowskie Budy Leonowo Młynik Nowa Wieś Patróweczek Pieńki Patrowskie Skrzyneczki Stara Zawada Trępki Trzebówek Załuszkowo
Zniesione miejscowości	Kociołek Więsławice Zawada

Miasta	Brześć Kujawski Chodecz Izbica Kujawska Kowal Lubień Kujawski Lubraniec
Gminy miejskie	Kowal
Gminy miejsko-wiejskie	Brześć Kujawski Chodecz Izbica Kujawska Lubień Kujawski Lubraniec
Gminy wiejskie	Baruchowo Boniewo Choceń Fabianki Kowal Lubanie Włocławek

Przynależność wojewódzka	gubernia warszawska (1867-1915) woj. warszawskie (II RP) (1919-38) woj. pomorskie (II RP) (1938-39) woj. pomorskie (PRL) (1945-50) woj. bydgoskie (1950-75)
Miasta	Brześć Kujawski Chodecz (do 1870 i od 1921) Kowal (do 1870 i od 1919) Lubień (Kujawski) (do 1870 i od 1919) Lubraniec (do 1870 i od 1919) Przedecz (do 1870 i od 1919) Włocławek (do 1947→)
Gminy wiejskie (1867-1954 i 1973-75)	Baruchowo (1867-1954) Boniewo (1973-75) Brześć Kujawski (1973-75) Choceń (1973-75) Chodecz (191?-21) Chodecz (1870-1954 i 1973-75) Dobiegniewo (1867-1954) Falborz (1867-1954) Kamienna (1867-70) Kłóbka (1867-1954) Kłótno (1973-75) Kowal (1870-1919) Kowal (1867-70, 1919-54 i 1973-75) Lubień (Kujawski) (1867-1954 i 1973-75) Lubraniec (1973-75) Łęg (1867-1954) Piaski (1867-1954) Pikutkowo (1867-1921) Przedecz (1867-1954 i 1973-75) Pyszkowo (1867-1954) Śmiłowice (1867-1954) Wieniec (1921-54) Włocławek (1973-75)
Gromady (1954-72)	Bielawy (1954-59) Bilno (1954-59) Boniewo (1954-72) Borzymowice (1954-61) Brzezie (1954-59) Cetty (1954-61) Choceń (1954-72) Chodeczek (1954-72) Czarne (1954-59) Czerniewice (1954-71) Dąbie Kujawskie (1954-59) Dobiegniewo (1954-61) Dziwie (1954-59) Fabianki (← 1956-71) Falborz (1954-59) ~~Goreń Duży~~(←~~1958~~) Grabkowo (1954-59) Kaliska (1954-59) Kanibród (1954-68) Kąkowa Wola (1954-68) Kłobia (1954-68) Kłotno (Kłótno) (1954-72) Kłóbka (1954-71) Kowal (1954-72) Kruszynek (1954-72) Kurowo (1954-61) Lubień (1954-72) Lubomin (1954-59) Lubraniec (1954-72) Michelin (1954-72) Modzerowo (1954-61) Morzyce (1954-61) Nakonowo (1954-68) Nasiegniewo (← 1958-59) Osiecz Wielki (1954-68) Pikutkowo (1954-59) Przedecz (1954-72) Psary (1954-61) Rózinowo (1954-72) Sarnowo (1954-61) Smólnik (1954-61) Smólnik (1972) Sokołowo (1954-61) Stary Brześć (1959-72) Sułkowo (1954-59) Szpetal Górny (← 1956-72) Śmiłowice (1954-71) Wieniec (1954-71) Więsławice (1954-61) Wistka Królewska (1961-71) Witoszyn Stary (← 1956-59) Zalesie (1954-61) Zgłowiączka (1954-71)