Bukówko – Wikipedia, wolna encyklopedia

Bukówko

wieś
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	białogardzki
Gmina	Tychowo
Wysokość	47 m n.p.m.
Liczba ludności (2022)	252
Strefa numeracyjna	94
Kod pocztowy	78-220[2]
Tablice rejestracyjne	ZBI
SIMC	0313934
Położenie na mapie gminy Tychowo Bukówko
Położenie na mapie Polski Bukówko
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Bukówko
Położenie na mapie powiatu białogardzkiego Bukówko
53°59′10″N 16°11′36″E/53,986111 16,193333[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Bukówko

Bukówko (do 1945 niem. Neu Buckow) – wieś w Polsce położona województwie zachodniopomorskim, w powiecie białogardzim, w gminie Tychowo.

W latach 1954–1957 wieś należała i była siedzibą władz gromady Bukówko, po jej zniesieniu w gromadzie Dobrowo. W latach 1975–1998 wieś należała do woj. koszalińskiego. Według danych UM na dzień 31 grudnia 2014 roku wieś miała 292 stałych mieszkańców^[3].

Do lutego 2012 r. w skład sołectwa wchodziła także wieś Słonino, obecnie jest ona samodzielnym sołectwem^[4].

Wieś leży w odległości ok. 10 km na północ od Tychowa, przy drodze wojewódzkiej nr 167, nad rzeką Chotlą, przy trasie byłej linii wąskotorowej Białogard - Świelino.

Wieś chłopsko-dworska. Część chłopska założona w XVI w. W 2 połowie XVII w. powstał majątek ziemski i zespół dworski, który w 1772 r. został nadany w lenno rodzinie von Münchow, do której należał pobliski majątek Bukowo. W 1774 r. kupił je Karol Wilhelm von Woedke. W XIX w. kolejnymi właścicielami Bukówka byli: od 1804 r. rodzina von Versen, która kupiła ją razem z sąsiednią posiadłością w Bukowie, następnie właścicielem był radca von Kleist i od 1852 r. kupiec Appelius z Berlina. W 1884 r. jako posiadacz majątku występuje przedstawiciel rodziny von Heydebreck. Prawdopodobnie pozostali oni właścicielami Bukówka aż do 1945 r. W okresie międzywojennym wieś liczyła ok. 400 mieszkańców. W części chłopskiej były 4 duże gospodarstwa i 4 mniejsze, szkoła, karczma, sala zebrań wiejskich, punkt pocztowy i kilka sklepów. W majątku działała gorzelnia, młyn wodny i kuźnia^[5].

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[6]:

• kościół filialny pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela, rzymskokatolicki, należący do parafii pw. Jana Kantego w Dobrowie, dekanatu Białogard, diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, metropolii szczecińsko-kamieńskiej. Późnogotycki, z końca XVI wieku, zbudowany z kamienia, wyróżniony surowym szczytem gotyckim^[7], w końcu XIX wieku został powiększony poprzez dobudowanie zakrystii i drewnianej wieży z piramidalnym hełmem^[8].
• park pałacowy, z połowy XIX wieku w pobliżu wsi w odległości około 1 km w zachowanym zespole parkowo-pałacowym, do którego prowadzi droga, wzdłuż której położone są zabudowania gospodarcze.

inne zabytki:

• pałac o pow. 1400 m² wybudowany został w 1873 r. - klasycystyczny, na rzucie prostokąta, z ryzalitami w elewacjach frontowej i ogrodowej oraz z werandą od wschodu. Obiekt całkowicie podpiwniczony, korpus dwukondygnacyjny, dach czterospadowy. Skrzydła parterowe z mieszkalnym poddaszem, przykryte dachem dwuspadowym. Otwory prostokątne, zamknięte łukiem pełnym. Do roku 2000 użytkowany na potrzeby szkoły podstawowej. Kubatura pałacu 2 660 m³, pow. użytkowa 930 m². Elewacja budynku zdobiona: gzymsem, płycinowym fryzem, pseudo-ryzalitami i pilastrami. Wokół pałacu park o pow. 12,5 ha, datowany na 1. poł. XIX wieku, krajobrazowy o cechach naturalistycznych z elementami romantycznymi (staw z wyspą), przechodzący w las. Pomnikowe okazy dębów - o obw. 450, 490 i 560 cm. Zabudowania gospodarcze bezstylowe.

Miejscowy zespół sportowy to "Graf" Bukówko funkcjonujący od 2003 roku^[9].

W miejscowości znajduje się przystanek komunikacji autobusowej.

• Strategia rozwoju Gminy, Tychowo, UG, 2000
• Andrzej Świrko, Pałace, dwory i zamki w dorzeczu Parsęty, POT, 2005, ISBN 83-7263-900-0

• Bukówko, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 471 .