Całkowita zdolność wiązania żelaza – Wikipedia, wolna encyklopedia

Całkowita zdolność wiązania żelaza (TIBC – ang. Total Iron Binding Capacity) – diagnostyczne badanie laboratoryjne polegające na określeniu maksymalnej ilości żelaza potrzebnego do całkowitego wysycenia białka transferryny, która jest podstawowym nośnikiem żelaza w osoczu. 1 mol transferryny jest w stanie transportować jednocześnie 2 mole żelaza. Dzięki tej prawidłowości wykonując tańsze badanie TIBC pośrednio można określić stężenie transferryny w osoczu[1]. Badania TIBC nie należy mylić z UIBC (utajona zdolność wiązania żelaza).

Wartości prawidłowe[2]

[edytuj | edytuj kod]
  • mężczyźni 45–70 μmol/l (251–391 μg/dl)
  • kobiety 40–80 μmol/l (223–446 μg/dl)

Interpretacja wyników

[edytuj | edytuj kod]
Stan Stężenie żelaza w osoczu Transferryna i TIBC Wysycenie transferryny
Niedokrwistość z niedoboru żelaza. Niskie. Wysokie. Wątroba wytwarza więcej transferryny, przypuszczalnie usiłując maksymalnie zwiększyć wykorzystanie małej puli żelaza. Niskie, ponieważ jest niedobór żelaza.
Niedokrwistość w przebiegu chorób przewlekłych. Niskie. Żelazo w organizmie pozostaje związane z ferrytyną wewnątrz komórek. Niskie. Organizm wytwarza mniej transferryny (za to więcej ferrytyny), prawdopodobnie by trzymać żelazo zmagazynowane z dala od patogenu mogącego wykorzystywać je do rozwoju. W normie.
Ciąża lub stosowanie hormonalnej antykoncepcji, bez niedoboru żelaza. W normie. Wysokie. Wątroba wytwarza więcej transferryny, co skutkuje podniesieniem TIBC. Niskie. Występuje nadmiar transferryny w stosunku do poziomu żelaza.

Utajona zdolność wiązania żelaza

[edytuj | edytuj kod]

Utajoną zdolność wiązania żelaza oblicza się odejmując bieżące stężenie żelaza w osoczu od TIBC. Wówczas uzyskujemy odzwierciedlenie pojemności dla żelaza wolnych miejsc je wiążących w transferrynie. Prawidłowa wartość UIBC wynosi 27-60μmol/l[2] i zwiększa się w anemii z niedoboru żelaza oraz zmniejsza się w przebiegu chorób przewlekłych.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Yamanishi H., Iyama S., Yamaguchi Y., Kanakura Y., Iwatani Y. Total iron-binding capacity calculated from serum transferrin concentration or serum iron concentration and unsaturated iron-binding capacity. „Clinical chemistry”. 49 (1), s. 175–178, 2003. DOI: 10.1373/49.1.175. PMID: 12507977. 
  2. a b Andrzej Szczeklik (red.): Choroby wewnętrzne, tom II. Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2005. ISBN 83-7430-069-8.