Calceolariaceae – Wikipedia, wolna encyklopedia

*Calceolariaceae*
	; Calceolaria herbeohybrida
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	jasnotowce
Rodzina	Calceolariaceae
	Nazwa systematyczna
	Calceolariaceae Olmstead; R.G. Olmstead et al., Amer. J. Bot. 88: 357. 23 Feb 2001
	Typ nomenklatoryczny
	Calceolaria L., nom. cons. (1770)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Calceolariaceae – rodzina roślin z rzędu jasnotowców (Lamiales). Obejmuje dwa rodzaje z ok. 260 gatunkami^[2], z czego tylko kilka reprezentuje występujący w Nowej Zelandii rodzaj Jovellana. Wszystkie pozostałe gatunki należą do rodzaju pantofelnik Calceolaria występującego w Ameryce Południowej wzdłuż Andów od Ziemi Ognistej po północne krańce kontynentu oraz w Ameryce Środkowej po Meksyk na północy^[2]. Liczne gatunki uprawiane są jako rośliny ozdobne^[4].

Morfologia

Pokrój: Rośliny zielne i krzewy o drewnie bez promieni^[2].
Liście: Naprzeciwległe, czasem połączone nasadami w węzłach. Blaszka liściowa zwykle piłkowana, rzadziej całobrzega^[2].
Kwiaty: Czterokrotne, okazałe, grzbieciste, z dolną wargą korony silnie rozdętą. Na jej wewnętrznej stronie znajdują się gruczołowate włoski z olejkami eterycznymi. Pręciki są dwa. Zalążnia jest wpół dolna. Na szczycie słupka znamię drobne, główkowate lub niewyraźnie rozdzielone na dwie łatki^[2].
Owoce: Torebki^[2].

Systematyka

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)^[2]

Rodzina siostrzana dla ostrojowatych Gesneriaceae.

jasnotowce

Plocospermataceae

	Carlemanniaceae

	Oleaceae oliwkowate

Tetrachondraceae

Peltantheraceae

	Calceolariaceae

	Gesneriaceae ostrojowate

Plantaginaceae babkowate

Scrophulariaceae trędownikowate

Stilbaceae

	Byblidaceae byblisowate

	Linderniaceae linderniowate

	Pedaliaceae połapkowate, sezamowate

	Martyniaceae martyniowate

	Acanthaceae akantowate

Bignoniaceae bignoniowate

	Schlegeliaceae

	Lentibulariaceae pływaczowate

	Thomandersiaceae

	Verbenaceae werbenowate

jasnotowate Lamiaceae

Mazaceae

Phrymaceae

	paulowniowate Paulowniaceae

	zarazowate Orobanchaceae

Wykaz rodzajów^[2]^[5]

Calceolaria L. – pantofelnik
Jovellana Ruiz & Pavón

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
↑ ^a ^b James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – C. University of Maryland. [dostęp 2016-12-30].
↑ Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 302. ISBN 1-55407-206-9.
↑ List of Genera in CALCEOLARIACEAE, [w:] Vascular plant families and genera, Kew Gardens & Missouri Botanical Garden [dostęp 2016-12-30] (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).

[apweb-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).

[rev-3] James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – C. University of Maryland. [dostęp 2016-12-30].

[heywood-4] Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 302. ISBN 1-55407-206-9.

[kew-5] List of Genera in CALCEOLARIACEAE, [w:] Vascular plant families and genera, Kew Gardens & Missouri Botanical Garden [dostęp 2016-12-30] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]