Chlorki benzalkoniowe – Wikipedia, wolna encyklopedia

Chlorki benzalkoniowe

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) chlorki N-alkilo-N-benzylo-N,N-dimetyloamoniowe Inne nazwy i oznaczenia chlorki benzylodimetyloalkiloamoniowe
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C 9H 13ClNR (R = C 8H 17 do C 18H 37)
Identyfikacja
Numer CAS	8001-54-5
Niebezpieczeństwa Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanego źródła[1] Niebezpieczeństwo Zwroty H H302+H312, H314, H400 Zwroty P P260, P273, P280, P301+P312, P303+P361+P353, P305+P351+P338 NFPA 704 Na podstawie podanego źródła[2] 1 3 0
Farmakokinetyka Działanie odkażające, konserwant
Multimedia w Wikimedia Commons

Chlorki benzalkoniowe, chlorki benzylodimetyloalkiloamoniowe (łac. benzalkoni chloridum) – organiczne związki chemiczne z grupy czwartorzędowych soli amoniowych, w których do atomu azotu przyłączona jest grupa benzylowa, dwie grupy metylowe oraz łańcuch alkilowy o parzystej liczbie atomów węgla^[3] i długości 8–18 atomów. Są związkami powierzchniowo czynnymi. Stosowane jako biocydy, katalizatory przeniesienia fazowego i surfaktanty kationowe. Mają postać białego lub żółtawobiałego proszku lub żelowatych żółtawobiałych fragmenty, higroskopijnych, mydlanych w dotyku^[4]. Są bardzo łatwo rozpuszczalne w wodzie i etanolu, ale dość trudno w eterze dietylowym^[5].

Polega na zmianie struktury warstwy lipidowej błony komórkowej bakterii, przez co staje się bardziej przepuszczalna dla ważnych składników komórki, które przechodzą na zewnątrz. Jednak jest to działanie bardzo powolne; mimo tego jest to środek popularny, skuteczny i o wszechstronnym zastosowaniu.

• roztwór wodny 0,005% do odkażania błon śluzowych^[5];
• roztwór wodny 0,1–0,5% do odkażania skóry (może zawierać etanol)^[5];
• roztwór wodny 0,1% do odkażania narzędzi (może zawierać etanol);
• roztwór wodny 1% do odkażania rąk (może zawierać etanol).

Stosowany przede wszystkim jako środek konserwujący w przygotowywaniu postaci leku^[5].