Czerwone (Polska) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Czerwone
	wieś
	; Czerwone - widok od strony zachodniej
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Powiat	kolneński
Gmina	Kolno
Liczba ludności (2011)	978
Strefa numeracyjna	86
Kod pocztowy	18-500
Tablice rejestracyjne	BKL
SIMC	0399410
	Położenie na mapie Polski Czerwone
	Położenie na mapie województwa podlaskiego Czerwone
	Położenie na mapie powiatu kolneńskiego Czerwone
	Położenie na mapie gminy wiejskiej Kolno Czerwone
	53°25′25″N 21°53′22″E/53,423611 21,889444
	Multimedia w Wikimedia Commons

Czerwone – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie kolneńskim, w gminie Kolno^[5]^[6].

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Parafia Najświętszego Serca Jezusowego w Koźle^[7] lub do parafii Chrystusa Króla Wszechświata w Kolnie^[8].

Historia

Wieś królewska położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie kolneńskim ziemi łomżyńskiej województwa mazowieckiego^[9].

W czasie walk z bolszewikami, 11 czerwca 1920 r., przez Czerwone przeszedł 3 Lubelski dywizjon artylerii konnej im. płk. Włodzimierza Potockiego (3 dak).

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwało tu 1.013 osób, wszystkie były wyznania rzymskokatolickiego i zadeklarowały polską przynależność narodową. Było tu 175 budynków mieszkalnych^[10]. Działała tu cegielnia, cztery sklepy spożywcze i wiatrak^[11].

W dniu 18 kwietnia 1952 r., na jednej z posesji, samobójstwo popełnił komendant Komendy Powiatu Kolno Narodowego Zjednoczenia Wojskowego kryptonim „Łuków”, chor. Hieronim Rogiński „Róg”, otoczony przez siły UB i KBW^{[potrzebny przypis]}. W dniu 24 października 2008 r. został on pośmiertnie odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

Do 1954 roku miejscowość była siedzibą gminy Czerwone, w skład której wchodziło 21 gromad^[12]. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Czerwone. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie łomżyńskim.

Obecnie w Czerwonem znajduje się około 230 budynków mieszkalnych w większości domy jednorodzinne, w których zamieszkuje ponad 1000 mieszkańców.

Zabytki

drewniane domy z XIX wieku
grodzisko średniowieczne po dworze książąt mazowieckich w pobliżu drogi do miejscowości Kozioł
pozostałości wkopów i nasypów kolejowych z 1914 r. na Sztrece
krzyże przydrożne z XIX w., w tym jeden upamiętniający działalność w powstaniu styczniowym tzw. żandarmerii wieszającej

Gospodarka

Tartak Czerwone
Gospodarstwa rolne nastawione głównie na chów bydła lub trzody chlewnej

Transport

Przez miejscowość przebiega droga krajowa:

63 Węgorzewo – Pisz – Czerwone – Kolno – Zambrów – Siedlce – Sławatycze.

Edukacja

W miejscowości znajduje się Szkoła Podstawowa im. Józefa Piłsudskiego.

Zobacz też

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 20445
↑ Wieś Czerwone w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-03-30] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 182 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ ^a ^b GUS. Wyszukiwarka TERYT
↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ Opis parafii na stronie diecezji
↑ Opis parafii na stronie diecezji
↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 43 .
↑ The 1929 Polish Business Directory Project [online], data.jewishgen.org [dostęp 2017-04-03] .
↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., Polska Rzeczpospolita Ludowa, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, ul Wawelska 1/3, 1952

Linkizwnętrzne

Czerwone 1, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 841 .

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 20445

[pwl-2] Wieś Czerwone w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-03-30] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[nsp-3] GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..

[poczta-4] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 182 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[teryt-5] GUS. Wyszukiwarka TERYT

[roz-6] Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[par-7] Opis parafii na stronie diecezji

[par2-8] Opis parafii na stronie diecezji

[9] Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

[:023-10] Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 43 .

[11] The 1929 Polish Business Directory Project [online], data.jewishgen.org [dostęp 2017-04-03] .

[12] Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., Polska Rzeczpospolita Ludowa, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, ul Wawelska 1/3, 1952

[2]

[3]

[4]

[5]

[1]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

Wsie	Bialiki Borkowo Brzozowo Brzózki Czernice Czerwone Danowo Filipki Duże Filipki Małe Gietki Glinki Górskie Górszczyzna Gromadzyn-Wykno Janowo Kiełcze-Kopki Kolimagi Kossaki Kowalewo Koziki-Olszyny Kozioł Kumelsk Lachowo Łosewo Niksowizna Obiedzino Okurowo Pachuczyn Rupin Rydzewo-Świątki Stare Kiełcze Stary Gromadzyn Tyszki-Łabno Tyszki-Wądołowo Truszki-Kucze i Truszki-Patory Truszki-Zalesie Waszki Wincenta Wszebory Wścieklice Wykowo Zabiele Zaskrodzie Żebry
Kolonia	Laskowiec
Integralne części wsi	Bagienice Bazydły Dalki Dobyły Kruki Krzywe Dęby Naddawki Nowe Brzózki Pasterczyk Podborkowie Podłosiacze Przymiarki Uwrocie Zabielnica Zakaleń Zamarcie Zamielica Zamoście Zarzecze

Wsie	Charubiny Czernice Czerwone Dudy Nadrzeczne Gietki Górszczyzna Gromadzyn Stary Gromadzyn-Wykno Kolimagi Kozioł Niksowizna Pachuczyn Piasutno Żelazne Ptaki Pupki Rupin Samule Tyszki-Łabno Waszki Wincenta
Folwarki	Czernice Pastorczyk
Kolonie	Piastuno-Chaberki Piasutno-Dymki Piasutno-Kuzie Piasutno-Ludwy Piasutno-Łabnianki Piasutno Trzcińskie