French
DeutschDom Pastora w Łomży – Wikipedia, wolna encyklopedia
 nr rej. A-238 z 1986 | |
 Dom Pastora | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | ul. Krzywe Koło 1 |
| Kondygnacje | 2 |
| Rozpoczęcie budowy | 1889 |
| Ukończenie budowy | 1890 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie Łomży  | |
 53°10′51,3″N 22°04′49,1″E/53,180917 22,080306 | |
Dom Pastora − dawna plebania nieistniejącej już parafii ewangelicko-augsburskiej. Budynek znajduje się przy ulicy Krzywe Koło 1 w Łomży. W 1986 wpisany do Rejestru zabytków pod numerem A-238[1].
W 1853 roku Rada Administracyjna Królestwa Polskiego oddała łomżyńskim ewangelikom zniszczony kościół popijarski (wybudowany przez jezuitów w 1732 roku, przejęty następnie przez pijarów, a po kasacie tego zakonu zamieniony na magazyn zboża). Przy wsparciu finansowym m.in. Konsystorza Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Warszawie, cesarzowej Aleksandry Fiodorowny, kosztem 4600 rubli kościół został odremontowany. Na przełomie 1889 i 1890 roku, na tyłach kościoła postawiono budynek, który pełnił funkcję plebanii ewangelickiej. Obiekt wybudowany przez pastora Kacpra Mikulskiego ze składek społecznych[2].
24 maja 1899 w budynku plebanii Józef Piłsudski zmienił wyznanie i dokonał konwersji do Kościoła ewangelicko-augsburskiego, aby móc wziąć ślub z Marią Koplewską[3][4].
Od 1981 do 2005 w budynku miało swoją siedzibę Muzeum Północno-Mazowieckie w Łomży. Miasto nie inwestowało w niszczejący i opuszczony budynek, gdyż jego zwrotu domagała się parafia ewangelicko-augsburska z Pisza[5]. Kiedy już dom stał się własnością miasta, pojawił się plan dokonania remontu oraz pomysł na jego zagospodarowanie. Po remoncie Dom Pastora ma zamienić się w centrum kulturalno-turystyczne[6].
Od listopada 2013 trwały prace budowlano-remontowe, które zakończyły się w połowie 2015 roku. Podczas remontu odkryto, że budynek został postawiony na istniejących już wcześniej, kamiennych fundamentach, które mogą pochodzić nawet z XV-XVI wieku[7]. Obecnie w budynku mieści się Centrum Aktywności Turystycznej i Kulturalnej „Domek Pastora”[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
- ↑ Praca zbiorowa: Łomża i Ziemia Łomżyńska oraz okolice... .. Łomża: Lokalna Organizacja Turystyczna Ziemia Łomżyńska z siedzibą w Drozdowie, 2014, s. 36. ISBN 978-83-936655-0-1.
- ↑ Kalendarium życia Józefa Piłsudskiego. [dostęp 2014-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-11)].
- ↑ Wywiad ze Sławomirem Grzywą - inspektorem ochrony zabytków WUOZ w Białymstoku. [dostęp 2014-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-11)].
- ↑ Dom Pastora w Łomży. [dostęp 2014-05-17].
- ↑ Nowy domek Pastora. [dostęp 2014-05-17].
- ↑ Domek Pastora pod nadzorem archeologa. [dostęp 2014-05-17].
- ↑ Domek Pastora stał się Centrtum Aktywności Turystycznej i Kulturalnej. [dostęp 2015-11-10].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Radosław Waleszczak: Parafia ewangielicko-augsburska w Łomży w XIX i początkach XX w. (do 1918 r.). Mazowieckie Towarzystwo Naukowe, 2004, seria: Rocznik Mazowiecki. ISBN 0080-3529.