Francuski neobarok – Wikipedia, wolna encyklopedia

Francuski neobarok
Lata istnienia

lata 80. XX wieku

Kraj

Francja

Najważniejsi twórcy

Luc Besson
Leos Carax
Jean-Jacques Beineix

Nurty stanowiące inspirację

francuska Nowa Fala

Francuski neobarok (w zagranicznej literaturze określany mianem cinéma du look) – formacja artystyczna w kinematografii francuskiej lat 80. XX wieku, zaliczana w poczet filmowego postmodernizmu. Zwyczajowo zalicza się do niej trzech reżyserów: Luca Bessona, Leosa Caraxa oraz Jean-Jacques’a Beineix’go. Autorem terminu jest francuski krytyk Raphaël Bassan, który poświęcił uwagę zjawisku w eseju z 1989 roku na łamach „Revue du Cinéma”[1].

Besson, Carax i Beineix zwracali uwagę francuskiej krytyki filmowej głównie z powodu ekstrawaganckiego stylu filmowania, licznych odwołań popkulturowych oraz estetyki przypominającej reklamy telewizyjne[2]. Francuski neobarok unieważniał dorobek francuskiej Nowej Fali, której fundatorzy wskutek brnięcia w eksperymenty narracyjne tracili widzów[2]. Wyrafinowaną estetyką cechowały się przede wszystkim filmy Caraxa, znanego z filmów Chłopiec spotyka dziewczynę (1984), Zła krew (1986) oraz Kochankowie na moście (1991). Szczególnie Zła krew, interpretowana jako przypowieść o epidemii AIDS, przeszła do historii kina sceną ekstatycznego biegu po paryskim zaułku w rytm utworu Davida Bowie Modern Love[3]. Beineix po debiucie Diva (1981), skupionym wokół sensacyjnej intrygi dotyczącej handlu kasetami magnetofonowymi, zasłynął przede wszystkim, uznanym za kultowy, filmem erotycznym Betty Blue (1986) o parze żywiołowych kochanków[4]. Spośród trzech artystów to jednak Besson tworzył filmy o największym potencjale komercyjnym. Po pozbawionym dialogów eksperymencie postapokaliptycznym Ostatnia walka (1983) oraz stylowym Metrze (1985) Besson najszybciej przystosował się do filmowego mainstreamu; jego filmy Wielki błękit (1988), Nikita (1991) oraz anglojęzyczny Leon zawodowiec (1994) cieszyły się uznaniem publiczności, lecz oskarżano je o kicz[5]. Dalsza komercjalizacja filmów Bessona w latach 90. XX wieku w połączeniu z klęskami następnych dzieł Caraxa i Beineix’go spowodowała załamanie się nurtu[6].

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Raphael Bassan, Francuski neobarok (Beineix – Besson – Carax), Piotr Kopański (tłum.), „Film na Świecie” (2), 1993, s. 12–18.
  2. a b Phil Powrie, Jean-Jacques Beineix, Manchester: Manchester University Press, 2001, s. 3-5, ISBN 0-7190-5532-6, OCLC 48449788 [dostęp 2021-12-10].
  3. Paul Coughlin, Sublime Moments, „Senses of Cinema”, grudzień 2000 [dostęp 2021-12-10] (ang.).
  4. 35 Years of Betty Blue: Still Fighting the Demons [online], Our Culture, 22 października 2021 [dostęp 2021-12-10] (ang.).
  5. Grażyna Arata, W kolorze bleu, „Kino”, marzec 2006, s. 20–22.
  6. Magdalena Bartczak, Nowe Horyzonty: Życie jest snem – kino neobaroku [online], Stowarzyszenie Filmowców Polskich, 20 lipca 2013 [dostęp 2021-12-10].