Gałowo (województwo wielkopolskie) – Wikipedia, wolna encyklopedia
wieś | |
Pałac w Gałowie[2] | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość | 70[3] m n.p.m. |
Liczba ludności (2022) | 1089[4] |
Strefa numeracyjna | 61 |
Kod pocztowy | 64-500[5] |
Tablice rejestracyjne | PSZ |
SIMC | 0595737 |
Położenie na mapie gminy Szamotuły | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu szamotulskiego | |
52°35′52″N 16°33′51″E/52,597778 16,564167[1] |
Gałowo – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie szamotulskim, w gminie Szamotuły[6][7].
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0595743 | Gałowo-Majątek | część wsi |
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Wieś szlachecka położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[8].
Wieś sołecka, położona 2 km na południowy zachód od centrum Szamotuł, blisko granicy miasta, przy trasie drogi wojewódzkiej nr 187.
Najstarsza wzmianka źródłowa pochodzi z 1382 r. Wieś była wtedy własnością kasztelana nakielskiego Sędziwoja Świdwy z rodu Nałęczów[9]. W latach 1820–1852 znajdowała się tu pierwsza w Wielkopolsce, a zarazem w Polsce, cukrownia przerabiająca buraki z własnych plantacji. Produktem końcowym był cukier w formie bochenków chleba, który wozami dostarczano do Poznania. Zmiana koniunktury na cukier spowodowała zamknięcie fabryki. Założycielem i właścicielem cukrowni był Józef hr. Mycielski (1801-1885), który należał do pionierów racjonalnej gospodarki. Zakładał sady owocowe i ogrody warzywne, rozwijał przemysł rolny. Brał udział w powstaniu listopadowym 1830-1831.
W 1910 r. Ludwika Mycielska z Gałowa podarowała ozdobną szafę z szamotulskimi strojami ludowymi do przyszłych Zbiorów Ludoznawczych im. Heleny i Wiesławy Cichowicz w Poznaniu. W 1926 r. u ówczesnych właścicieli Gałowa - Zofii i Michała Mycielskich - gościł artysta malarz Wojciech Kossak (1856-1942), tworząc tutaj ich portret pośród stada koni. W rękach Mycielskich majątek Gałowo pozostał do 1939 r. (545 ha i gorzelnia).
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- Pałac w Gałowie[10] w stylu neoklasycystycznym powstał około 1910 r. poprzez rozbudowę dworu z pierwszej połowy XIX w. Piętrowa, dziewięcioosiowa budowla posiada na osi półkolisty ganek, wsparty na kolumnach. W odnowionym w 1986 r. pałacu (I nagroda Ministra Kultury i Sztuki) znajduje się obecnie siedziba Przedsiębiorstwa Rolniczo-Handlowego "Gałopol" sp. z o.o. (dawniej Kombinat PGR założony w 1967 r.). Pozostałość po zabudowaniach folwarcznych stanowi obora z 1894 r. Obok pałacu rozciąga się park krajobrazowy z XIX w. o pow. 16,37 ha - z wielogatunkowym zadrzewieniem, złożonym z dębów, topoli, grabów, wiązów, osik, modrzewi, sosen wejmutek i wielu gatunków krzewów. Niektóre drzewa osiągnęły pomnikowe wymiary, np. topola czarna o obw. 550 cm, dęby szypułkowe o obw. 380 cm i 355 cm, klon srebrzysty o obw. 325 cm. W parku znajdują się 4 stawy rybne[11].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 31480
- ↑ pałac, 1415/A z 1.03.1973, park 1712/A z 9.04.1975
- ↑ Według: http://www.wysokosc.mapa.info.pl/
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 251 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. I, Wielkopolska, Warszawa 1883, s. 31.
- ↑ Codex Diplomaticus Maioris Polonia - Kodeks Dyplomatyczny Wielkopolski, Tom III, nr 1804
- ↑ pałac, 1415/A z 1.03.1973, park 1712/A z 9.04.1975
- ↑ R.Krygiel, P.Mordal, Vademecum Krajoznawcze Ziemi Szamotulskiej, PTTK Oddział w Szamotułach, Szamotuły 2002, s. 67 i 68.