Bacmania – Wikipedia, wolna encyklopedia

Hala Bacmańska

Bacmania[1] lub Hala Bacmańska[2]polana w Grupie Lipowskiego Wierchu i Romanki w Beskidzie Żywiecko-Orawskim. Położona jest na południowych, podszczytowych stokach Boraczego Wierchu (1244 m) i południowym grzbiecie łączącym go z Bacmańską Górą (1054 m)[3]. W przeszłości była intensywnie użytkowana pastersko, stąd tradycyjna nazwa „hali”, niemająca jednak nic wspólnego z halą jako piętrem roślinnym w górach[2].

Hala Bacmańska znajduje się na wysokości około 1125–1200 m, powyżej źródlisk potoku Z Gawłowskiego i Śmierdzącego Potoku. Na mapie Geoportalu jest podpisana także jako Motykówka, ta nazwa pochodzie od należącego do miejscowości Złatna osiedla Motykówka[1]. Prowadzą przez nią dwa szlaki turystyczne. Polana jest dobrym punktem widokowym na południową stronę, szczególnie na graniczny, polsko-słowacki grzbiet od Pilska po Wielką Raczę. Panorama widokowa sięga po Tatry, Góry Choczańskie, Małą Fatrę i Wielką Fatrę[2].

Nazwa hali związana jest z jej dawną pasterską gospodarką i jest zbitką dwóch słów; pierwsze pochodzi od węgiersko-wołoskiego słowa baca, drugie od niemieckiego słowa der Mann oznaczającego człowieka. Jest to jednak tylko przypuszczenie. Nazwa jest unikatowa, występuje tylko w trzech miejscach w Beskidzie Żywiecko-Orawskim; w Polsce jest jeszcze potok Bacmański, a na Słowacji Bacmańska Grapa. Na mapie Kummersberga Bacmańska Góra miała zniekształconą nazwę Badzmańska Góra, w encyklopedii Schneidera poprawną oraz uwagę, że na jej szczycie jest hala i skałki[4].

Nazwa hali związana jest z jej dawną pasterską gospodarką i jest zbitką dwóch słów; pierwsze pochodzi od węgiersko-wołoskiego słowa baca, drugie od niemieckiego słowa der Mann oznaczającego człowieka. Jest to jednak tylko przypuszczenie. Nazwa jest unikatowa, występuje tylko w trzech miejscach w Beskidzie Żywiecko-Orawskim; w Polsce jest jeszcze potok Bacmański, a na Słowacji Bacmańska Grapa. Na mapie Kummersberga Bacmańska Góra miała zniekształconą nazwę Badzmańska Góra, w encyklopedii Schneidera poprawną oraz uwagę, że na jej szczycie jest hala i skałki[4].

Szlaki turystyczne

[edytuj | edytuj kod]
szlak turystyczny żółty RajczaZapolankaRedykalny Wierch – hala Bacmańska – LipowskaRysiankaRomanka
szlak turystyczny zielony Milówkaschronisko PTTK na Hali Boraczej – Redykalny Wierch – Lipowski Wierch – schronisko PTTK na Hali RysianceŻabnica-Skałka

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2025-02-11].
  2. a b c Stanisław Figiel, Urszula Janicka-Krzywda, Wojciech W. Wiśniewski Piotr Krzywda, Beskid Żywiecki: przewodnik, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2012, s. 171–173, ISBN 978-83-62460-30-4.
  3. Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000, Kraków: Compass, 2011, s. 2, ISBN 978-83-7605-084-3.
  4. a b Aleksy Siemionow, Ziemia Wadowicka. Monografia turystyczno-krajoznawcza, Wadowice: Komisja Turystyki Górskiej Oddziału PTTK „Ziemia Wadowicka” w Wadowicach, 1984, s. 373, 437.
Panorama widokowa z Hali Bacmańskiej
Panorama widokowa z Hali Bacmańskiej