Hanna Orthwein – Wikipedia, wolna encyklopedia

Hanna Orthwein (ur. 23 marca 1916 w Warszawie, zm. 9 lipca 1968 tamże)^[1] – polska artystka plastyk, ceramiczka i projektantka przemysłowa.

W 1925 roku rozpoczęła edukację w prywatnej szkole żeńskiej przy ulicy Wiejskiej 5 w Warszawie^[2]. Kształciła się w Miejskiej Szkole Sztuk Zdobniczych i Malarstwa w Warszawie (lata 1935–1937), następnie w Szkole Sztuk Pięknych im. Blanki Mercère w Warszawie (1937–1939)^[1][3]. Ponadto w latach 1936–1937 uczęszczała na kurs ceramiki na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie^[1]. W latach 1939–1944 brała udział w działaniach konspiracyjnych i Powstaniu Warszawskim.^[2] Po jego zakończeniu znalazła się w obozie jenieckim mieszczącym się w dzisiejszych Łambinowicach, jednakże kilkukrotnie była przenoszona do innych obozów. W obozie znaleźli się również siostra i ojciec Hanny. Rodzina Orthwein otrzymała propozycję podpisania ugody, która zapewniłaby jej ochronę, jednak ze względów patriotycznych została odrzucona^[2]. Studiowała po wojnie, w latach 1948–1951, w Wyższej Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie w pracowni ceramicznej Julii Kotarbińskiej^[1][3]. W czerwcu 1951 na podstawie jej ceramicznych rzeźb przyjęto ją do Związku Polskich Artystów Plastyków^[2].

Uprawiała rzeźbę ceramiczną i wzornictwo przemysłowe. W okresie 1956–1966 pracowała jako projektantka w Zakładzie Ceramiki Instytutu Wzornictwa Przemysłowego^[1]. Wraz z Henrykiem Jędrasiakiem, Mieczysławem Naruszewiczem i Lubomirem Tomaszewskim tworzyła zespół, któremu powierzono zaprojektowanie nowoczesnej rzeźby kameralnej^[4]. Efekty ich prac znane są jako figurki ćmielowskie^[5]. 33 modele z tego zbioru zidentyfikowano jako prace H. Orthwein^[3]. Są to formy przedstawiające głównie świat zwierzęcy, mające charakter zarówno zwarty (Jeż, Żyrafa), jak i przeprute ażurami (Gibbon, Sowa^[6])^[7]. Artystka projektowała również dzbany i wazony ceramiczne (Kormoran), kafle malowane i biżuterię^[1].

Prace artystki znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie^[8], Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, muzeum w Toruniu^[1].

• 1957 – I nagroda na Wystawie Pamiątkarstwa Warmii i Mazur
• 1961 – nagroda Ministra Kultury i Sztuki za współpracę z przemysłem

• 1952 – I Ogólnopolska Wystawa Architektury Wnętrz i Sztuki Dekoracyjnej, Zachęta
• 1954 – I Ogólnopolska Wystawa Ceramiki i Szkła Artystycznego, Wrocław
• 1958 – Wystawa Porcelany Instytutu Wzornictwa Przemysłowego, Kordegarda
• 1960 – II Ogólnopolska Wystawa Ceramiki i Szkła Artystycznego, Wrocław
• 1963 – Polnisches Glass und Keramik, Berlin
• 1963 – Wystawa Szkła i Ceramiki, Sofia
• 1963 – Wystawa Biżuterii Artystycznej, Moskwa
• 1969 – XXV-lecie PRL — Ceramika i Szkło, Wrocław
• 1969 – Wzornictwo w Przemyśle Szklarskim i Ceramicznym, IWP

• Barbara Banaś: Polski new look. Ceramika użytkowa lat 50. i 60. Wrocław: Studio Baka, 2011. ISBN 978-83-933926-0-5.
• Joanna Hübner-Wojciechowska: Lata 60. XX wieku. Sztuka użytkowa. Warszawa: Arkady, 2014. ISBN 978-83-213-4856-8.