Hel (gmina wiejska) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Hel
gmina wiejska
1934-1954[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

1934-39: pomorskie
1945–54: gdańskie

Powiat

1934-51: morski
1951-54: wejherowski

Siedziba

Jastarnia

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

5

brak współrzędnych

Hel (1945–46 Hel-Jastarnia[2]) – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 19341954[3] w woj. pomorskim[4]/gdańskim (dzisiejsze woj. pomorskie). Siedzibą władz gminy była wieś Jastarnia (nie Hel)[5][6].

Gmina zbiorowa Hel została utworzona 1 sierpnia 1934 roku w powiecie morskim w woj. pomorskim (II RP) z dotychczasowych jednostkowych gmin wiejskich: Bór, ChałupyHel, Jastarnia i Kuźnica oraz z obszaru dworskiego Hel[7]. Gmina obejmowała całą Mierzeję Helską.

Po wojnie (7 kwietnia 1945 roku) gmina wraz z całym powiatem morskim weszła w skład nowo utworzonego woj. gdańskiego[8]. 1 lipca 1951 roku zmieniono nazwę powiatu morskiego na wejherowski[9]. 1 lipca 1952 roku z gminy Hel wyłączono część gromady Chałupy (tzw. Szotland), która weszła w skład nowo utworzonej wiejskiej gminy Władysławowo[10][11]. Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina Hel była podzielona na 5 gromad: Bór, Chałupy, Hel, Jastarnia i Kuźnica[12].

Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[13]. Dwa dni później, 1 października, gromady Hel i Jastarnia weszły w skład nowo utworzonego powiatu puckiego[14] a 13 listopada obie gromady otrzymały status osiedli miejskich[15]. Osiedlu Hel status miasta nadano 30 czerwca 1963[16] a osiedlu Jastarni 1 stycznia 1973[17], czyli wraz z reformą znoszącą gromady i osiedla i reaktywującą gminy[18]. Obie jednostki w strukturach nowego podziału administracyjnego zostały zatem gminami miejskimi.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. W czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. Stefan Szulc (red.), Powszechny Sumaryczny Spis Ludności z dn. 14.II 1946 r., Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1947
  3. Od 1 sierpnia 1934 do 28 września 1954
  4. W woj. pomorskim z siedzibą w Toruniu (1919–39)
  5. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Mapa Gmin Rzeczypospolitej Polskiej - podział administracyjny według stanu z dnia 1.IV 1938 roku, Zakł. Kart. W Cukrzyński, S. Goliński i s-ka, Warszawa 1938
  6. Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948.
  7. Dz.U. z 1934 r. nr 68, poz. 603
  8. Dz.U. z 1945 r. nr 11, poz. 57
  9. Dz.U. z 1951 r. nr 35, poz. 270
  10. Większa część obszaru, z którego utworzono gminę Władysławowo wyłączono z gminy Strzelno
  11. Dz.U. z 1952 r. nr 19, poz. 121
  12. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  13. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  14. Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 234
  15. Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 253
  16. Dz.U. z 1963 r. nr 23, poz. 132
  17. Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327
  18. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312