Huty – Wikipedia, wolna encyklopedia

Huty
Ilustracja
Kościół we wsi
Flaga
Flaga
Państwo

 Słowacja

Kraj

 żyliński

Powiat

Liptowski Mikułasz

Starosta

Milan Badlík[1]

Powierzchnia

11,57[2] km²

Wysokość

807 m n.p.m.

Populacja (2023)
• liczba ludności
• gęstość


144[3]
12,62[4] os./km²

Nr kierunkowy

044

Kod pocztowy

027 46

Tablice rejestracyjne

LM

Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, u góry znajduje się punkt z opisem „Huty”
Położenie na mapie kraju żylińskiego
Mapa konturowa kraju żylińskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Huty”
Ziemia49°13′09,16″N 19°33′57,74″E/49,219211 19,566039
Strona internetowa

Hutywieś (obec) na Słowacji położona w kraju żylińskim, w powiecie Liptowski Mikułasz.

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Pola i zabudowania miejscowości Huty znajdują się w dolinie Huciańskiego Potoku i należą do dwóch mezoregionów geograficznych. Prawe stoki doliny Huciańskiego Potoku należą do Skoruszyńskich Wierchów, lewe do Tatr Zachodnich[5]. Pomimo takiego położenia Huty, podobnie jak sąsiednie wsie Wielkie i Małe Borowe, są wsią liptowską.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z roku 1545[6]. Powstała ona wokół działającej od początków XVI w. huty szkła osadzeniem polskiej, katolickiej ludności z Górnej Orawy. Z czasem nowi mieszkańcy, poza pasterstwem, zajęli się również rzemiosłem szklarskim. Miejscowi wędrowni szklarze, szklący okna i święcone obrazy, byli znani na całych Górnych Węgrzech, a także na polskiej Orawie i na żywiecczyźnie. Jeszcze w latach międzywojennych zajęciem tym zajmowało się do 200 mężczyzn. Z czasem mieszkańcy zajęli się także wyrobem sit i rzeszot, pleceniem koszy i wyrobem drewnianych naczyń. Po II wojnie światowej wielu z nich podjęło pracę w zakładach przemysłowych w Niżnej i Trzcianie, a nawet w kopalniach Zagłębia Ostrawsko-Karwińskiego[7].

Demografia

[edytuj | edytuj kod]

Jeszcze pod koniec lat 70. XX w. liczba mieszkańców wsi sięgała 500[7]. Poczynając od lat 80. miejscowość zaczęła się szybko wyludniać. Według danych z dnia 31 grudnia 2010, wieś zamieszkiwały 192 osoby, w tym 99 kobiet i 93 mężczyzn[8].

Drewniana zabudowa

W 2001 roku rozkład populacji względem narodowości i przynależności etnicznej wyglądał następująco[9]:


Kultura

[edytuj | edytuj kod]

We wsi jest używana gwara przejściowa słowacko-orawska. Gwara orawska jest zaliczana przez polskich językoznawców jako gwara dialektu małopolskiego języka polskiego, przez słowackich zaś jako gwara przejściowa polsko-słowacka[10].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Lista wybranych wójtów, burmistrzów gmin i miast w wyborach do organów gminy. Štatistický úrad Slovenskej republiky. [dostęp 2012-01-13]. (słow.).
  2. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 11,57S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
  3. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
  4. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
  5. Marian Kunicki, Tadeusz Szczerba, Tatry Zachodnie. Słowacja, Kraków: PTTK „Kraj”, 1992, ISBN 83-7005-248-7
  6. Statystyki ogólne miejscowości [online], Statistical Office of the Slovak Republic [dostęp 2012-01-13] [zarchiwizowane z adresu 2013-04-19] (ang.).
  7. a b Hochmuth Zdenko a kolektív: Západné Tatry. Turistický sprievodca ČSSR č. 7, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1980, s. 204-205
  8. Dane statystyczne dotyczące liczby mieszkańców. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2012-01-13]. (ang.).
  9. Statystyki mieszkańców na podstawie spisu statystycznego z roku 2001. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2012-01-13]. (ang.).
  10. Júlia Dudášová-Kriššáková, Goralské nárečia z pohľadu súčasnej slovenskej jazykovedy, Prešov: Vydavateľstvo Prešovskej univerzity v Prešove, 2016, s. 30-31, ISBN 978-80-555-1714-8 (słow.).