French
DeutschJózef Ojrzyński – Wikipedia, wolna encyklopedia
 major saperów | |
| Pełne imię i nazwisko | Józef Jan Ojrzyński |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 18 kwietnia 1889 |
| Data i miejsce śmierci | wiosna 1940 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | do 1935, 1939–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska | II zastępca dowódcy |
| Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
  | |
Józef Jan Ojrzyński, także Oyrzyński-Lubicz (ur. 18 kwietnia 1889 w Warszawie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – major saperów Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, inżynier, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 18 kwietnia 1889 w Warszawie, ówczesnej stolicy Królestwa Polskiego jako syn Antoniego i Bronisławy z Karpińskich[1][2][3][4]. W 1913 ukończył Instytut Elektrotechniczny w Tuluzie i uzyskał dyplom inżyniera elektryka[2].
W czasie I wojny światowej walczył w szeregach armii rosyjskiej[2]. W 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego. Służył w Dowództwie Twierdzy Dęblin, a w czasie wojny z bolszewikami walczył w szeregach XV batalionu saperów[2].
Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku jako oficer zawodowy i pełnił służbę na stanowisku dowódcy XXX batalionu saperów w Brześciu[5][6]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 39. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów[7][8]. 31 marca 1924 prezydent RP nadał mu stopień majora ze starszeństwem z dnia 1 lipca 1923 i 14. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów[9][10]. We wrześniu 1924, po ukończeniu siedmiomiesięcznego Kursu doszkolenia oficerów saperów w Kościuszkowskim Obozie Szkolnym Saperów, został przeniesiony do 10 pułku saperów w Przemyślu na stanowisko dowódcy XXII batalionu saperów[11][12]. W marcu 1925 został przydzielony do Departamentu V Wojsk Technicznych Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisko kierownika referatu Wydziału Zaopatrzenia[13]. W 1928 służył w Centralnej Składnicy Inżynierii[14][15]. W kwietniu 1929 został zatwierdzony na stanowisku zastępcy kierownika Wojskowego Zakłdu Zaopatrzenia Inżynierii w Warszawie (później Kierownictwa Zaopatrzenia Technicznego)[15][16]. Z dniem 1 grudnia 1934 został przeniesiony do Dowództwa Saperów na stanowisko pełniącego obowiązki II zastępcy dowódcy[17]. Z dniem 31 sierpnia 1935 został przeniesiony w stan spoczynku z przydziałem do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I[18][2]. Mieszkał w Warszawie przy ul. Stalowej 62[3].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 dostał się do niewoli sowieckiej i przebywał w obozie w Starobielsku[2]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w bezimiennej, zbiorowej mogile w Piatichatkach[2], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[19]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD pod poz. 2441[2].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło – decyzją nr 439/MON[20] – mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[21][22]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[23][24][25].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Niepodległości – 29 grudnia 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[26][3][27][28]
- Krzyż Walecznych po raz pierwszy[29][30]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Słownik odznaczonych Krzyżem i Medalem Niepodległości : Józef Jan Ojrzyński. Fundacja Obchodów 100 Rocznicy Odzyskania Przez Polskę Niepodległości. [dostęp 2024-05-01].
- ↑ a b c d e f g h Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 393.
- ↑ a b c Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-05-01].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-05-01].
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 345.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 890.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 231.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 907.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924, s. 170.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 829.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 90 z 5 września 1924, s. 505.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 816.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 36 z 27 marca 1925, s. 172.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 583, 592.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929, s. 118.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 840.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934, s. 267.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935, s. 87.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 19 [dostęp 2024-09-28] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 27, poz. 41.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-05-01].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 19 marca 1934, s. 109.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-05-01].
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 248.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.