French
DeutschJózef Wanat – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
 podpułkownik łączności | |
| Data i miejsce urodzenia | 13 czerwca 1894 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 1940 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | 3 pułk piechoty Legionów, |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
       | |
.png){kind=small}
Józef Henryk Wanat (ur. 13 czerwca 1894 w Wójtowej, pow. gorlicki, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – podpułkownik łączności Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie Wojciecha i Marianny z Zajchowskich. Absolwent gimnazjum. Członek Drużyn Sokolich. Od 1914 w Legionach Polskich. Po przeszkoleniu w zakresie łączności wcielony do 3 pułku piechoty. Odbył z pułkiem kampanię bukowińską, besarabską i wołyńską. Brał udział we wszystkich walkach pułku. 15 lutego 1918 z II Brygadą przeszedł przez kordon pod Rarańczą. Walczył pod Kaniowem. Po rozbiciu II Korpusu Polskiego, wstąpił do POW w Kijowie. Został aresztowany. Po ucieczce z więzienia, wstąpił do 4 Dywizji gen. Żeligowskiego na Kaukazie. Po powrocie do kraju wstąpił do Wojska Polskiego, zweryfikowany jako podporucznik, został przydzielony do 2 pułku piechoty Legionów na dowódcę plutonu łączności. Wraz z 2 pułkiem odbył całą kampanię wojny 1920 r.
W okresie międzywojennym pozostał w wojsku. Służył w batalionach telegraficznych w Krakowie i Przemyślu. Od 1931 szef łączności 24 Dywizji Piechoty. Absolwent kursu łączności przy Wyższej Szkole Wojennej (1933). Od 1933 kierownik Wydziału Zaopatrzenia Technicznego w Dowództwie Łączności Ministerstwa Spraw Wojskowych.
W kampanii wrześniowej wzięty do niewoli przez Sowietów, osadzony w Kozielsku. Został zamordowany wiosną 1940 w lesie katyńskim. Figuruje na liście wywózkowej LW 015/2 z 5.4.1940 r., poz. 73[1].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Żonaty z Jadwigą z Łabędzkich, miał córki Danutę i Halinę.
Awanse
[edytuj | edytuj kod]- podporucznik – 1918
- porucznik – 1921
- kapitan – 1922
- major –1928
- podpułkownik – 1937
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 7401 (VM 66-5894)[1][2][3]
- Krzyż Niepodległości (6 listopada 1931)[4][3]
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie)[5]
- Złoty Krzyż Zasługi (11 listopada 1936)[6]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[7]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[7]
- Medal Zwycięstwa (Médaille Interalliée)[7]
- Krzyż Honorowy 3 pp Legionów Polskich[7]
- Odznaka II Brygady Legionów Polskich[7]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- Obozy NKWD dla jeńców polskich
- zbrodnia katyńska
- Kampania wrześniowa
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 309.
- ↑ Kolekcja VM ↓, s. 1.
- ↑ a b BETA Księgi Cmentarne [online], ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl [dostęp 2017-06-04].
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Kolekcja VM ↓, s. 3.
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 469 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ a b c d e Na podstawie fotografii [dostęp 2024-07-18].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kazimierz Banaszek, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Warszawa: Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- Wanat Józef. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.66-5894 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-08-23].
- http://ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl/wpis/3946