Jan Dańkowski – Wikipedia, wolna encyklopedia
major piechoty | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | 4 Dywizja Strzelców Polskich |
Stanowiska | dowódca batalionu piechoty |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Jan Aleksander Dańkowski[1] (ur. 25 października 1895 w Krakowie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – major piechoty Wojska Polskiego, Kawaler Orderu Wojennego Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jan Dańkowski urodził się w rodzinie Aleksandra i Pauliny z Wajów[2].
Od 1914 roku walczył w Legionach Polskich. Służył początkowo w I, a później w II Brygadzie Legionów Polskich. W składzie 3 pułku piechoty i 2 pułku piechoty brał udział we wszystkich walkach w Karpatach i na Bukowinie. 13 maja 1915 roku pod Czerniowcami dostał się do niewoli rosyjskiej, gdzie przebywał do czasu rozpadu armii rosyjskiej w 1917 roku. W 1918 roku wstąpił do 4 Dywizji Strzelców Polskich dowodzonej przez Lucjana Żeligowskiego w Kubaniu. W końcu 1918 roku wstąpił do Wojska Polskiego i jako dowódca kompanii służył w 30 pułku piechoty Strzelców Kaniowskich.
3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 430. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 30 pułk Strzelców Kaniowskich[3]. W 1923 roku był przydzielony do 43 pułku piechoty, najpierw jako p.o. dowódcy baonu sztabowego[4], a następnie jako dowódca II baonu[5]. W jednostce awansował do stopnia majora piechoty ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924. W 1928 pełnił służbę w 43 pp w Dubnie na stanowisku dowódcy II batalionu detaszowanego w Brodach[6].
26 marca 1931 został przeniesiony do 12 pułk piechoty w Wadowicach na stanowisko kwatermistrza pułku[7][8]. 28 czerwca 1933 został przesunięty na stanowisko dowódcy batalionu[9]. 30 marca 1934 został zwolniony z zajmowanego stanowiska z pozostawieniem bez przynależności służbowej i równoczesnym oddaniem do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr V[10]. Z dniem 31 sierpnia 1934 roku został przeniesiony w stan spoczynku[11].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 – po agresji ZSRR na Polskę – w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku[2]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[2], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[12]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 1005[2].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[13][14][15]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[16][17][18].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 700
- Krzyż Niepodległości – 24 października 1931 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[19]
- Krzyż Walecznych dwukrotnie
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 „Polska Swemu Obrońcy”
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 265 sprostowano imiona i datę urodzenia z „Jan ur. 25.09.1895 r.” na „Jan Aleksander ur. 25.10.1895 r.”.
- ↑ a b c d Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 86.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 44.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 251, 408.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 232, 351.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 59, 175.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 101.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 27, 542.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 128.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 30 marca 1934 roku, s. 133.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 283.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 12 [dostęp 2024-10-21] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 251, poz. 335.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Kazimierz Banaszek, Krystyna Wanda Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.