Jarosław Kaczmarczyk (prawnik) – Wikipedia, wolna encyklopedia
![]() | Ten artykuł od 2011-10 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | 1884 |
---|---|
Data śmierci | 1943 lub 1944 |
premier Rusińskiej Ludowej Republiki Łemków | |
Okres | od 5 grudnia 1918 |
Poprzednik | utworzenie urzędu |
Następca | upadek państwa |
Jarosław Kaczmarczyk, rusiń. Ярослав Качмарчык (ur. 1884 w Binczarowej[1], według innych źródeł w Birczy[2], zm. 1943 lub 1944) – doktor praw, w latach 1918–1920 premier Ruskiej Narodowej Republiki Łemków.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Teofila (1843–1922), proboszcza greckokatolickiego w Binczarowej, działacza łemkowskiego i Marii z domu Żegiestowskiej. Miał braci Lubomira i Włodzimierza[3] . Uczył się w gimnazjum w Jaśle. Maturę uzyskał w Rzeszowie 2 września 1902. Ukończył prawo na Uniwersytecie Lwowskim. Przed 1914 współpracował z Cyrylem Czerlunczakiewiczem, prawnikiem i działaczem moskalofilskim. W 1914 został internowany wraz z ojcem i braćmi do obozu w Talerhofie[3] . Od jesieni 1918 działał w ruchu łemkowskim, głosząc koncepcję samostanowienia Łemków i próbując zapobiec wcielaniu ich do Wojska Polskiego. Stanął na czele Rady Ruskiej w Binczarowej i wszedł w skład Ruskiej Rady Narodowej. Przedstawiał postulaty wieców łemkowskich Kazimierzowi Lasockiemu i Polskiej Komisji Liwidacyjnej. Był w Preszowie, żeby przyłączyć się do Rady Karpacko-Ruskiej. Wszedł w skład Komitetu Wykonawczego Rusińskiej Ludowej Republiki Łemków i został premierem.
8 stycznia 1921 został aresztowany przez władze polskie za antypolską agitację[4] . 10 czerwca tego roku był sądzony w Nowym Sączu za zdradę stanu (przestępstwo to było zagrożone karą śmierci) wraz z dwoma działaczami łemkowskimi: ks. Dmytrem Chylakiem i Mikołajem Gromadnikiem. Przy braku zgodności wśród przysięgłych, zapadł wyrok uniewinniający[5]. Po tych wydarzeniach wycofał się z życia publicznego, praktykował jako adwokat w Muszynie. W 1933 przeniósł praktykę adwokacką do Krynicy.
W 1939 uciekł przed Niemcami do Lwowa, gdzie w lutym 1940 został aresztowany przez NKWD. Zmarł przypuszczalnie w 1943 lub 1944 w łagrze pod Moskwą[2].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Na początku lat 30. XX wieku rozwiódł się z pierwszą żoną, z którą nie miał dzieci. Przeszedł na protestantyzm i ożenił się z Adelą Zawadzką (1912–1989), Polką z Muszyny, z którą miał syna Aleksandra (1932–2009), chemika, egiptologa, wykładowcę na uniwersytetach w USA.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zięba 2016 ↓, s. 100.
- ↑ a b 3037. Кaчмapчик Ярослав Феофилович [online], talergof.org.ua [zarchiwizowane z adresu 2020-03-19] (rusiń.).
- ↑ a b Алфавитный указатель ↓.
- ↑ Horbal 1995 ↓.
- ↑ Polityka – nr 40 (2472) z dnia 2004-10-02; s. 68–71.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Andrzej Zięba , Narodowość ruska na Uniwersytecie Jagiellońskim: analiza prozopograficzna studentów obrządku greckokatolickiego z obszaru Rusi łemkowskiej, 1851–1918, „Річник Руской Бурсы 2016”, 2016, s. 100 .
- Алфавитный указатель [online], talergof.org.ua [zarchiwizowane z adresu 2020-03-19] (rusiń.).
- Bohdan Horbal , Jaroslav Kaczmarczyk (1885–194?), „Carpatho-Rusyn American”, XVIII nr 2, 1995 (ang.).