Jerzy Tadeusz Błeszyński – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ten artykuł dotyczy kapitana Marynarki Wojennej. Zobacz też: inne osoby o nazwisku Jerzy Błeszyński.

Jerzy Tadeusz Błeszyński

Kpt. Błeszyński w roku 1938
kapitan marynarki
Data i miejsce urodzenia	2 września 1906 Warszawa
Data i miejsce śmierci	9 września 1939 Gdynia
Przebieg służby
Lata służby	1929–1939
Siły zbrojne	Marynarka Wojenna (II RP)
Jednostki	ORP „Mewa” Pociąg pancerny „Smok Kaszubski”
Stanowiska	dowódca ORP „Mewa” dowódca poc. panc. „Smok Kaszubski”
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa Obrona Wybrzeża
Odznaczenia

Jerzy Tadeusz Błeszyński (ur. 2 września 1906 w Warszawie, zm. 9 września 1939 w Gdyni) – kapitan marynarki, uczestnik II wojny światowej, obrońca Gdyni we wrześniu 1939 roku, dowódca pociągu pancernego „Smok Kaszubski”; kawaler Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Po maturze zdanej w pińczowskim gimnazjum (matura 1925/26)^[1] wstąpił do Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej, po ukończeniu której uzyskał w roku 1929 stopień podporucznika. Służył w Dywizjonie Minowców, jednocześnie uczęszczając na Kurs Oficerów Sygnałowych, a następnie był oficerem ordynansowym w Kierownictwie Marynarki Wojennej.

W roku 1935 uczestniczył w pierwszym rejsie harcerskiego jachtu Zawisza Czarny do Londynu, Antwerpii i Amsterdamu. W latach 1937–1938 był dowódcą trałowca ORP „Mewa”, a następnie, w randze kapitana, oficerem flagowym w Kierownictwie Marynarki Wojennej w Warszawie. Na kilka dni przed wybuchem wojny przyjechał do Gdyni jako kurier i już nie zdążył wrócić.

W dniu 2 września objął dowodzenie ORP „Mewa” zastępując rannego kpt. Lipkowskiego. Gdy 3 września, podczas nalotu na port helski, uszkodzona „Mewa”„” została zatopiona bombami (razem z niszczycielem ORP „Wicher” i stawiaczem min ORP „Gryf”), kpt. Błeszyński wrócił do Gdyni. Następnego dnia wziął ślub z Haliną Marczewską, córką kierownika Warsztatów Portowych Marynarki Wojennej i tego samego dnia zainicjował budowę pociągu pancernego.

Pociąg „Smok Kaszubski” został zbudowany w ciągu 4 dni z 10–13 mm blach przeznaczonych na budowę niszczycieli. Dnia 8 września opuścił halę montażową na Oksywiu i podjął patrole bojowe na linii Gdynia – Wejherowo. 9 września pociąg wjechał do centrum opuszczonego już przez wojska polskie i zajętego przez Niemców Wejherowa. W zaciętej walce, jaka się wówczas wywiązała, kpt. Błeszyński został ciężko ranny. Przewieziono go natychmiast do szpitala w budynkach Szkoły Morskiej, gdzie zmarł tego samego dnia.

Został pochowany na cmentarzu Witomińskim w Gdyni (kwatera 1-10-7)^[2]. W 2022 odkryto faktyczne miejsce pochówku, oddalone o 300 m od miejsca upamiętnienia kpt. Błeszyńskiego^[3].

• Małgorzata Sokołowska i Wiesława Kwiatkowska: Gdyńskie cmentarze: O twórcach miasta, portu i floty, Oficyna Verbi Causa 2003, ISBN 83-91-8526-2-8.
• Jerzy Pertek: Wielkie dni małej floty, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1976.