Kępkowiec brązowooliwkowy – Wikipedia, wolna encyklopedia

Kępkowiec brązowooliwkowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

kępkowcowate

Rodzaj

Myochromella

Gatunek

kępkowiec brązowooliwkowy

Nazwa systematyczna
Myochromella inolens (Fr.) V. Hofst., Clémençon, Moncalvo & Redhead
Cryptog. Mycol. 35(4): 418 (2015) [2014]

Kępkowiec brązowooliwkowy (Myochromella inolens (Fr.) V. Hofst., Clémençon, Moncalvo & Redhead) – gatunek grzybów z rodziny kępkowcowatych (Lyophyllaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Myochromella, Lyophyllaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy gatunek ten opisał w 1838 r. Elias Fries, nadając mu nazwę Agaricus inolens. Obecną nazwę nadali mu w 2014 r. V. Hofst., Clémençon, Moncalvo i Redhead[1]. Niektóre inne synonimy nazwy naukowej:

  • Lyophyllum inolens (Fr.) Kühner & Romagn. 1943
  • Tephrocybe inolens (Fr.) M.M. Moser 1967
  • Tephrophana inolens (Fr.) Kühner 1938[2].

Polską nazwę zarekomendował Władysław Wojewoda w 2003 r., ale dla synonimu Lyophyllum inolens[3]. Jest niespójna z aktualną nazwą naukową[1].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Średnica 2–4 (5) cm, początkowo dzwonkowaty, później płaski z garbem. Powierzchnia promieniście włóknista, drobnoziarnista, promieniście pomarszczona, brzeg falisty, tylko blaszki delikatnie prześwitująco ząbkowane, brązowawa, jasnobrązowa, przechodzący do jasnooliwkowej lub do kawy z mlekiem, w stanie suchym matowa, w stanie wilgotnym tłusta, błyszcząca[4].

Blaszki

Z blaszeczkami, cieliste do kremowobeżowych, karbowane[4].

Trzon

Wysokość 2–5 (6) cm, grubość 0,3–0,5 (0,7) cm, rurkowaty, często spłaszczony, zwężający się u podstawy. Powierzchnia szarobrązowa z białawym odcieniem, nieco lekko biało-płatkowata[4].

Miąższ

Brązowy, cienki. Zapach neutralny do lekko mącznego, zjełczałego, smak lekki, łagodny[4].

Wysyp zarodników

Biały[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki białe, 6,4–7,7 × 2–5 µm, zmienne, smukłe elipsoidalne, o wierzchołkach od szeroko zaokrąglonych do zwężonych, Q = 1,6–2,1. Podstawki 23–30 × 6–8 µm, czterozarodnikowe, ze sprzążkami. Strzępki miąższu blaszek o grubości ok. 4,5–10,5 µm[4].

Gatunki podobne

Jest wiele podobnych gatunków niewielkich grzybów. Ważną cechą pomagająca go od nich odróżnić jest biały wysyp zarodników – u większości podobnych gatunków jest on rdzawy[4].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Znany jest głównie w Europie, poza nią podano pojedyncze stanowiska w Rosji i USA[5]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył jedno tylko stanowisko z uwagą, że częstość występowania i stopień zagrożenia tego gatunku nie są znane[3]. W późniejszych latach podano następne stanowiska[6].

Naziemny grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2023-08-21] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-08-21] (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 419, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f g Geruchloses Graublatt [online], 123Pilzsuche [dostęp 2023-08-21] (niem.).
  5. Występowanie Myochromella inolens na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-08-21].
  6. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-07-01].