Kibitnik azaliaczek – Wikipedia, wolna encyklopedia

Kibitnik azaliaczek
Catotilia azaleella
(Brants, 1913)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Podgromada

uskrzydlone

Rząd

motyle

Infrarząd

motyle różnoskrzydłe

Rodzina

kibitnikowate

Rodzaj

Caloptilia

Gatunek

kibitnik azaliaczek

Synonimy
  • Gracilaria azaleella Brants, 1913
  • Gracilaria anthracosperma Meyrick, 1931
  • Gracilaria azaleae Busck, 1914
  • Caloptilia azaleae (Busck, 1914)

Kibitnik azaliaczek (Catotilia azaleella) – gatunek motyla z rodziny kibitnikowatych[1], występujący przede wszystkim na azaliach japońskich[1][2].

Taksonomia

[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1913 roku przez Antoniusa Brantsa jako Gracilaria azaleella[3].

Budowa ciała

[edytuj | edytuj kod]

Kibitnik azaliaczek charakteryzuje się niewielkim rozmiarem ciała. Rozpiętość jego przednich skrzydeł wynosi 10–11 mm, są one wydłużone i okolone strzępiną[4][5].

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Poczwarki kibitnika azaliaczka zimują w górnych warstwach podłoża, w kokonach na opadłych liściach. Na wiosnę, kiedy azalie przekwitają, z kokonów wylatują motyle, a samice składają jaja na spodniej stronie liści. Młode gąsienice żerują wewnątrz liści, zjadając miękisz. Wskutek żerowania tworzą się tzw. miny koloru białawego. Po opuszczeniu min przez gąsienice, te zmieniają kolor na brązowawy, a owady oplatają przędzą wierzchołek liścia, zaginając go do dołu. W tak utworzonych kryjówkach przebywają oraz żerują do fazy przepoczwarczenia. Po upływie od dwóch do trzech tygodni pojawiają się motyle. W ciągu jednego roku rozwijają się dwa pokolenia. Uszkodzone liście żółkną i opadają[1].

Rozprzestrzenienie

[edytuj | edytuj kod]

Owad ten pierwotnie był endemitem Japonii. Wraz z roślinami żywicielskimi zawleczony został do wielu rejonów świata, w tym Ameryki Północnej[6], Europy[7] i Australii[8].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c G. Łabanowski i inni, Pielęgnacja roślin ogrodowych. Choroby i szkodniki, Warszawa: MULTICO, 2011, s. 9.
  2. Azalea leafminer, Caloptilia azaleella (Brants) [online], entnemdept.ufl.edu [dostęp 2019-08-10].
  3. A. Brants. Mededeeling te doen van eene, zeer belangrijke waarneming van den Phytopathologischen Dienst. In: Verslag van de acht- en- zestigste Zomervergadering der Nederlandse entomologische vereeniging. „Tijdschrift voor Entomologie”. 56, s. 70-72, 1913. 
  4. Tomasz Jaworski, Kibitnikowate (Lepidoptera: Gracillariidae) rezerwatu „Skarpa Ursynowska” w Warszawie, Poznań 2009.
  5. Azalea Leaf Miner Caloptilia azaleella - UKMoths [online], www.ukmoths.org.uk [dostęp 2019-08-10].
  6. G.W. Dekle: Common name: azalea leafminer; scientific name: Caloptilia azaleella (Brants) (Insecta: Lepidoptera: Gracillariidae). [w:] Featured Creatures [on-line]. University of Florida. [dostęp 2020-02-09].
  7. Brian Pitkin, Willem Ellis, Colin Plant and Rob Edmunds: The leaf and stem mines of British flies and other insects (Coleoptera, Diptera, Hymenoptera and Lepidoptera). [dostęp 2020-02-09].
  8. Ian F.B. Common: Moths of Australia. Melbourne University Press, 1990, s. 198-199.