French
DeutschKlasyfikacja dziedzin i dyscyplin naukowych w Polsce – Wikipedia, wolna encyklopedia
Klasyfikacja dziedzin i dyscyplin naukowych w Polsce – administracyjne ustalenie klasyfikacji dziedzin i dyscyplin naukowych, stosowanej w organizacji badań, klasyfikacji dziedzin stopni naukowych i kierunków nauczania w uczelniach wyższych oraz dla celów statystycznych.
Klasyfikacja dziedzin i dyscyplin naukowych od roku 2022
[edytuj | edytuj kod]Na mocy Rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 11 października 2022 r. w sprawie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych utrzymano dwustopniowy podział na dziedziny i dyscypliny. Rozporządzanie weszło w życie 11 listopada 2022 r.[1] Rozporządzenie wprowadziło nową dziedzinę i dyscyplinę nauk o rodzinie oraz dyscyplinę nauk biblijnych[2]. Osobną dziedziną stały się ponownie nauki weterynaryjne, a w dziedzinie nauk inżynieryjno-technicznych do grupy „automatyka, elektronika, elektrotechnika” dołączono „technologie kosmiczne”[1].
1. Dziedzina nauk humanistycznych
- archeologia
- etnologia i antropologia kulturowa
- filozofia
- historia
- językoznawstwo
- literaturoznawstwo
- nauki o kulturze i religii
- nauki o sztuce
- polonistyka
2. Dziedzina nauk inżynieryjno-technicznych
- architektura i urbanistyka
- automatyka, elektronika, elektrotechnika i technologie kosmiczne
- informatyka techniczna i telekomunikacja
- inżynieria bezpieczeństwa
- inżynieria biomedyczna
- inżynieria chemiczna
- inżynieria lądowa, geodezja i transport
- inżynieria materiałowa
- inżynieria mechaniczna
- inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka
- ochrona dziedzictwa i konserwacja zabytków
3. Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu
- biologia medyczna
- nauki farmaceutyczne
- nauki medyczne
- nauki o kulturze fizycznej
- nauki o zdrowiu
4.Dziedzina nauk o rodzinie
- nauki o rodzinie
5. Dziedzina nauk rolniczych
- nauki leśne
- rolnictwo i ogrodnictwo
- technologia żywności i żywienia
- zootechnika i rybactwo
6. Dziedzina nauk społecznych
- ekonomia i finanse
- geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna
- nauki o bezpieczeństwie
- nauki o komunikacji społecznej i mediach
- nauki o polityce i administracji
- nauki o zarządzaniu i jakości
- nauki prawne
- nauki socjologiczne
- pedagogika
- prawo kanoniczne
- psychologia
- stosunki międzynarodowe
7. Dziedzina nauk ścisłych i przyrodniczych
- astronomia
- biotechnologia
- informatyka
- matematyka
- nauki biologiczne
- nauki chemiczne
- nauki fizyczne
- nauki o Ziemi i środowisku
8. Dziedzina nauk teologicznych
9. Dziedzina nauk weterynaryjnych
10. Dziedzina sztuki
- sztuki filmowe i teatralne
- sztuki muzyczne
- sztuki plastyczne i konserwacja dzieł sztuki
Klasyfikacje historyczne
[edytuj | edytuj kod]Klasyfikacja dziedzin i dyscyplin naukowych w latach 2005–2011
[edytuj | edytuj kod]Zgodnie z uchwałami Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów[3][4] dziedzinami nauki i dziedzinami sztuki oraz wchodzącymi w ich skład dyscyplinami naukowymi i artystycznymi były:
- archeologia
- bibliologia
- etnologia
- filozofia
- historia
- historia sztuki
- językoznawstwo
- kulturoznawstwo
- literaturoznawstwo
- nauki o bezpieczeństwie
- nauki o obronności
- nauki o polityce
- nauki o poznaniu i komunikacji społecznej
- nauki o sztuce
- nauki o zarządzaniu
- pedagogika
- psychologia
- religioznawstwo
- socjologia
7. Nauki leśne
8. Nauki matematyczne
10. Nauki o kulturze fizycznej
11. Nauki o Ziemi
11a. Nauki o zdrowiu (od 31 stycznia 2009)
12. Nauki prawne
13. Nauki rolnicze
- agronomia
- biotechnologia (od 31 stycznia 2009)
- inżynieria rolnicza
- kształtowanie środowiska
- ogrodnictwo
- rybactwo
- technologia żywności i żywienia
- zootechnika
14. Nauki techniczne
- architektura i urbanistyka
- automatyka i robotyka
- biocybernetyka i inżynieria biomedyczna
- biotechnologia
- budowa i eksploatacja maszyn
- budownictwo
- elektronika
- elektrotechnika
- energetyka (od 31 stycznia 2009)
- geodezja i kartografia
- górnictwo i geologia inżynierska
- informatyka
- inżynieria chemiczna
- inżynieria materiałowa
- inżynieria środowiska
- mechanika
- metalurgia
- technologia chemiczna
- telekomunikacja
- transport
- włókiennictwo
15. Nauki teologiczne
17. Nauki wojskowe
18. Sztuki filmowe
19. Sztuki muzyczne
- dyrygentura
- instrumentalistyka
- kompozycja i teoria muzyki
- reżyseria dźwięku
- rytmika i taniec
- wokalistyka
- sztuki piękne
- sztuki projektowe (do 30 stycznia 2009 sztuki użytkowe)
- konserwacja i restauracja dzieł sztuki (od 31 stycznia 2009)
21. Sztuki teatralne
Klasyfikacja dziedzin i dyscyplin naukowych w latach 2011–2018
[edytuj | edytuj kod]Na mocy Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 8 sierpnia 2011 roku w sprawie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych[5] systematyka przybrała trójstopniowy (a nie jak wcześniej dwustopniowy) podział nauk, uwzględniając obszary wiedzy, dziedziny nauki, a w nich dyscypliny naukowe.
1. obszar nauk humanistycznych
- dziedzina nauk humanistycznych
- dziedzina nauk teologicznych
2. obszar nauk społecznych
- dziedzina nauk społecznych
- nauki o bezpieczeństwie
- nauki o obronności
- nauki o mediach
- nauki o polityce
- nauki o polityce publicznej
- nauki o poznaniu i komunikacji społecznej
- pedagogika
- psychologia
- socjologia
- dziedzina nauk ekonomicznych
- dziedzina nauk prawnych
3. obszar nauk ścisłych
- dziedzina nauk matematycznych
- dziedzina nauk fizycznych
- dziedzina nauk chemicznych
4. obszar nauk przyrodniczych
5. obszar nauk technicznych
- dziedzina nauk technicznych
- architektura i urbanistyka
- automatyka i robotyka
- biocybernetyka i inżynieria biomedyczna
- biotechnologia
- budowa i eksploatacja maszyn
- budownictwo
- elektronika
- elektrotechnika
- energetyka
- geodezja i kartografia
- górnictwo i geologia inżynierska
- informatyka
- inżynieria chemiczna
- inżynieria materiałowa
- inżynieria produkcji
- inżynieria rolnicza
- inżynieria środowiska
- mechanika
- metalurgia
- technologia chemiczna
- telekomunikacja
- transport
- włókiennictwo
6. obszar nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych
7. obszar nauk medycznych i nauk o zdrowiu
- dziedzina nauk medycznych
- dziedzina nauk farmaceutycznych
- dziedzina nauk o zdrowiu
- dziedzina nauk o kulturze fizycznej
8. obszar sztuki
- dziedzina sztuk filmowych
- dziedzina sztuk muzycznych
- dziedzina sztuk plastycznych
- dziedzina sztuk teatralnych
Klasyfikacja dziedzin i dyscyplin naukowych w latach 2018–2022
[edytuj | edytuj kod]Na mocy Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 20 września 2018 roku wprowadzono podział dwustopniowy na dziedziny i dyscypliny. Rozporządzanie weszło w życie 1 października 2018 roku[6]. Celem tej zmiany było zmniejszenie liczby dyscyplin naukowych. Określono dziedziny nauk i w każdej z nich dyscypliny nauki.
1. Dziedzina nauk humanistycznych
- archeologia
- filozofia
- historia
- językoznawstwo
- literaturoznawstwo
- nauki o kulturze i religii
- nauki o sztuce
2. Dziedzina nauk inżynieryjno-technicznych
- architektura i urbanistyka
- automatyka, elektronika i elektrotechnika
- informatyka techniczna i telekomunikacja
- inżynieria biomedyczna
- inżynieria chemiczna
- inżynieria lądowa i transport
- inżynieria materiałowa
- inżynieria mechaniczna
- inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka
3. Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu
- nauki farmaceutyczne
- nauki medyczne
- nauki o kulturze fizycznej
- nauki o zdrowiu
4. Dziedzina nauk rolniczych
- nauki leśne
- rolnictwo i ogrodnictwo
- technologia żywności i żywienia
- weterynaria
- zootechnika i rybactwo
5. Dziedzina nauk społecznych
- ekonomia i finanse
- geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna
- nauki o bezpieczeństwie
- nauki o komunikacji społecznej i mediach
- nauki o polityce i administracji
- nauki o zarządzaniu i jakości
- nauki prawne
- nauki socjologiczne
- pedagogika
- prawo kanoniczne
- psychologia
6. Dziedzina nauk ścisłych i przyrodniczych
- astronomia
- informatyka
- matematyka
- nauki biologiczne
- nauki chemiczne
- nauki fizyczne
- nauki o Ziemi i środowisku
7. Dziedzina nauk teologicznych
- nauki teologiczne
8. Dziedzina sztuki
- sztuki filmowe i teatralne
- sztuki muzyczne
- sztuki plastyczne i konserwacja dzieł sztuki
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 11 października 2022 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 2202).
- ↑ Piotr Nowak, Czarnek: ustanawiamy nowe dziedziny i dyscypliny, w tym biblistykę i naukę o rodzinie [online], Polska Agencja Prasowa, 16 października 2022 [dostęp 2022-11-18].
- ↑ Uchwała Centralnej Komisji Do Spraw Stopni i Tytułów z dnia 24 października 2005 r. (M.P. z 2005 r. nr 79, poz. 1120).
- ↑ Uchwała Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z dnia 10 grudnia 2008 r. (M.P. z 2008 r. nr 97, poz. 843).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 8 sierpnia 2011 r. w sprawie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych (Dz.U. z 2011 r. nr 179, poz. 1065).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 20 września 2018 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 1818).