Klasztor Rzymian – Wikipedia, wolna encyklopedia

Klasztor Rzymian
Paromeos,
Baramos,
ⲡⲁⲣⲟⲙⲉⲟⲥ
البراموس
Dajr al-Baramus, Dayr al-Barāmūs
Ilustracja
Państwo

 Egipt

Miejscowość

Wadi an-Natrun

Kościół

Koptyjski Kościół Ortodoksyjny

Obiekty sakralne
kościół

św. Teodora (Anba Tardus)

kościół

św. Michała (XII w.)

kościół

św. Jana Chrzciciela (XIX w)

Data budowy

335

Położenie na mapie Egiptu
Mapa konturowa Egiptu, u góry znajduje się punkt z opisem „Klasztor Rzymian”
Ziemia30°21′26″N 30°16′22″E/30,357222 30,272778

Klasztor Rzymian[1] (kopt. ⲡⲁⲣⲟⲙⲉⲟⲥ, arab. البراموس Dajr al-Baramus, Dayr al-Barāmūs[2] : Paromeos, Baramos) – koptyjski klasztor[3] pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny[4][5], położony w Wadi an-Natrun (starożytne Skete) w północnym Egipcie (około 90 km od Kairu[4] i 10 km od klasztoru Świętego Makarego[3]). Założony został przed 340 rokiem przez eremitę Makarego Wielkiego Egipskiego, uważanego za jednego z ojców egipskiego monastycyzmu, uznanego później za świętego katolickiego i prawosławnego[6][3]. Klasztor funkcjonuje od IV wieku aż po czasy współczesne[5].

Etymologia

[edytuj | edytuj kod]

Arabska nazwa Baramûs jest transliteracją koptyjskiego ⲡⲁⲣⲟⲙⲉⲟⲥ = Pa-Romeos w znaczeniu „(klasztor) Rzymian”. Rękopis „Życie Świętego Makarego” z X wieku przywołuje stare określenie tego klasztoru: „cela Rzymian”. Koptyjski rękopis Paisjusza Wielkiego „Życie Rzymskich Świętych, Maksymusa i Domicjusza, synów Walentyniana” wysławia świętość życia braci, którzy, według jednego z możliwych wyjaśnień mieli z czasem być uwiecznieni w nazwie klasztoru[7].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza osada mnichów została w tym miejscu założona przed 340 rokiem. Centralną budowlą był kościół otoczony rozsianymi na pustyni celami mnichów[7]. Osada-erem gromadziła najstarszą wspólnotę eremicką w Wadi an-Natrun[4]. Przed końcem IV wieku w tym rejonie istniały już cztery wspólnoty chrześcijańskie – zgromadzona w eremie funkcjonującym w rejonie obecnego klasztoru Rzymian, eremie św. Makarego, św. Jana Kolobosa oraz Biszwiego (świętego Paisjusza)[8]. Po śmierci Makarego w 390 roku, pustelnicze życie wiedli w tym rejonie jego uczniowie. Sukcesywnie rosła liczba mnichów i przybywało nowych eremów. Klasztor Rzymian był jednym z 50 zbudowanych w tym rejonie. Wraz z trzema innymi przetrwał do czasów współczesnych[3].

Klasztor funkcjonuje pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny[4]. Starożytny kościół św. Teodora (St. Theodore / Anba Tardus) jest wyłączony z użytku. W klasztornym kościele św. Michała zachowały się freski datowane na XII wiek. Elementy trzykondygnacyjnej wieży są datowane na VII wiek. Ponadto klasztor dysponuje kaplicą św. Jerzego i XIX-wiecznym kościołem św. Jana Chrzciciela[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej: Nazewnictwo Geograficzne Świata – Protokół XCV posiedzenia Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Geodezji i Kartografii, 2016, s. 3.
  2. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej: Nazewnictwo Geograficzne Świata – Zeszyt 2 (Bliski Wschód). Warszawa: Instytut Geodezji i Kartografii, 2004, s. 58. ISBN 978-83-254-0825-1.
  3. a b c d e UNESCO: The monasteries of the Arab Desert and Wadi Natrun. UNESCO World Heritage Centre 1992-2017. [dostęp 2017-06-03]. (ang.).
  4. a b c d St.Mark Foundation: Wadie El Natrun Symposium | El Baramous Monastery. stmarkfoundation.com. [dostęp 2017-06-21]. (ang.).
  5. a b Youssria Sawris, Fawzy Estafanous, br. Bertie, Rafik Gabriel: Saint Macarius Monastery (tom I). Wadi al-Natrun: The St. Mark Foundation, 2009, s. 1.
  6. stmacariusmonastery.org: The Monastery of St. Macarius at Scetis (Wadi Natrun). Monastery of St Macarius the Great at Scetis. [dostęp 2017-06-03]. (ang.).
  7. a b Hugh G. Evelyn White: The Monasteries of the Wadi‘N Natrun Part 2: The History of the Monasteries of Nitria and of Scetis. Nowy Jork: 1932, s. xxiii. ISBN 0-405-02244-1.
  8. H. G. Evelyn White. The Egyptian Expedition 1916-1919: IV. The Monasteries of the Wadi Natrun. „The Metropolitan Museum of Art Bulletin”. 15 (7), s. 34-39, 1920. The Metropolitan Museum of Art. (ang.).