Kluszczany – Wikipedia, wolna encyklopedia

Kluszczany
Клюшчаны
Клющаны
Ilustracja
Państwo

 Białoruś

Obwód

 grodzieński

Rejon

ostrowiecki

Sielsowiet

Michaliszki

Populacja (2009)
• liczba ludności


28[1]

Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kluszczany”
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego
Mapa konturowa obwodu grodzieńskiego, blisko górnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Kluszczany”
Ziemia54°57′49″N 26°09′19″E/54,963611 26,155278
Multimedia w Wikimedia Commons

Kluszczany[2] (biał. Клюшчаны, Kluszczany; ros. Клющаны, Kluszczany) – wieś na Białorusi, przy granicy z Litwą. Znajduje się w rejonie ostrowieckim obwodu grodzieńskiego.

Siedziba rzymskokatolickiej parafii św. Joachima w Kluszczanach.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pod zaborami i w II Rzeczpospolitej miasteczko. W XIX i w początkach XX w. położone były w Rosji, w guberni wileńskiej, w powiecie zawilejskim/święciańskim[3]. Po I wojnie światowej pod administracją polską, w Zarządzie Cywilnym Ziem Wschodnich. W latach 1920–1922 w składzie Litwy Środkowej.

Od 11 kwietnia 1922[4] leżały w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie święciańskim, do 11 kwietnia 1929 w gminie Łyntupy, następnie w gminie Żukojnie[5][6].

Przed II wojną światową mieścił się tu folwark[7] polskiej książęcej rodziny Swolkieniów Szajkuny. W czasie wojny jego mieszkańcy: Edward Swolkień (ps. „Sasza” albo „Saszka”), jego siostra Anna Szendzielarz (z domu Swolkień) wraz z mężem Zygmuntem Szendzielarzem (rtm./mjr, ps. „Łupaszko”) działali w Armii Krajowej[8]. Do dnia dzisiejszego przetrwała kaplica grobowa rodziny Swolkieniów (wzniesiona w 1840), natomiast dwór (XVII–XIX w.) został zniszczony[7]. Pozostałością po nim jest park[9].

Po II wojnie światowej w granicach Związku Sowieckiego. Od 1991 w niepodległej Białorusi. 6 czerwca 2017 r. spłonął drewniany neogotycki kościół św. Joachima z 1726 roku[10][11].

Z miejscowości pochodzi Adolf Klimowicz, białoruski działacz państwowy, dziennikarz i wydawca.

Kaplica grobowa Swolkieniów w 1912 r.

Inne nazwy

[edytuj | edytuj kod]
  • Udokumentowane zniekształcenia nazwy dworu: Szapuny (r. 1913), Szeikun (r. 1914)[12]
  • Udokumentowane zniekształcenia nazwy wsi: Kluszczane[7]

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Przynależność wojewódzka zmieniała się. W Zarządzie Cywilnym Ziem Wschodnich miejscowość leżała w okręgu wileńskim; w Polsce do 20 stycznia 1926 w Ziemi Wileńskiej, następnie w województwie wileńskim

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu grodzieńskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
  2. ↑ Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2019. ISBN 978-83-254-2578-4.
  3. ↑ Kluszczany, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 169.
  4. ↑ Dz.U. z 1922 r. nr 26, poz. 213
  5. ↑ Dz.U. z 1929 r. nr 22, poz. 223
  6. ↑ Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej.. T. I. Województwo wileńskie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1938.
  7. ↑ a b c Kaplica i dwór Swolkieniów w Szajkunach.
  8. ↑ Leszek Bednarczuk, Od Naroczy do Niemna. Relacje partyzantów Kmicica, Łupaszki, Ronina (Armii Krajowej na Wileńszczyźnie) III 43 – VII 44 [III. 1943 – VII. 1944], Gdańsk-Lipce: "b.w." [bez wydawcy], "skrypt na prawach maszynopisu", 2005 [dostęp 2010-05-01] [zarchiwizowane z adresu 2010-04-30].
  9. ↑ Globus Białorusi: Kluszczany. [dostęp 2010-05-01]. (ros.).
  10. ↑ Spłonął zabytkowy kościół w Kluszczanach na Białorusi [online], dzieje.pl [dostęp 2021-11-03] (pol.).
  11. ↑ Na Grodzieńszczyźnie spłonął drewniany kościół z XVIII wieku. Bywał w nim „Łupaszko” [online], Kresy24.pl - Wschodnia Gazeta Codzienna [dostęp 2021-11-03] (pol.).
  12. ↑ Lista pasażerów o nazwisku Unczur przybyłych do portu Ellis Island w Nowym Jorku

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kluszczany&oldid=74309714”