Konstancja Przemysłówna – Wikipedia, wolna encyklopedia

Klastorz Chorin

Konstancja Przemysłówna, Konstancja poznańska (ur. 1245 lub 1246[1], zm. 10 października 1281) – najstarsze dziecko księcia wielkopolskiego Przemysła I i księżniczki wrocławskiej Elżbiety, które swoje imię otrzymało zapewne na cześć Konstancji wrocławskiej, siostry Elżbiety i żony księcia kujawskiego Kazimierza I[2].

W 1255[a], kiedy Konstancja była jeszcze małoletnia, została zaręczona z Konradem, swoim rówieśnikiem, synem margrabiego brandenburskiego Jana I. Świadczy o tym dyspensa papieska, której narzeczonym udzielił papież Aleksander IV, bullą z 19 grudnia 1255. Dyspensa była potrzebna, gdyż zarówno Konstancja, jak i Konrad byli praprawnukami księcia wielkopolskiego Mieszka Starego. Związek ten miał unormować, wrogie dotychczas, stosunki Przemysła I i jego brata Bolesława Pobożnego z margrabiami.

Do właściwego zawarcia małżeństwa doszło dopiero po śmierci ojca księżniczki w 1260 w przygranicznym Santoku[3]. Wianem Konstancji miała być kasztelania santocka (jednak bez samego grodu, który pozostał przy Wielkopolsce) przekazana Brandenburgii za zgodą wiecu Wielkopolan, który odbył się w dniu 1 lipca tegoż roku w Poznaniu[4]. Taką wysokość posagu gwarantował już Przemysł I w 1255.

Małżeństwo Konstancji z Konradem nie przyniosło spodziewanego ocieplenia stosunków brandenbursko-wielkopolskich, gdyż już w 1265 doszło do walk w wyniku, których Brandenburczycy zajęli gród w Santoku. Wojna z przerwami toczyła się zresztą przez całe życie Konstancji, a zakończyła się ostatecznie dopiero w 1278 odzyskaniem przez Wielkopolskę wszelkich wcześniej utraconych dóbr[5].

Z małżeństwa z Konradem I Konstancja miała trzech synów – Jana IV, Ottona VII i Waldemara – oraz córkę Agnieszkę[6].

Konstancja Przemysłówna pochowana została w cysterskim klasztorze w Chorinie[7].

  1. Rok wcześniejszą datację zaręczyn daje Edward Rymar, Studia i materiały z dziejów Nowej Marchii i Gorzowa. Szkice Historyczne, Gorzów Wielkopolski, 1999, s. 19, powołując się na zlecenie papieża Aleksandra VI dla biskupa brandenburskiego z 19 grudnia 1254, by ten udzielić dyspensy na ślub.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Oswald Balzer: Genealogia Piastów, Kraków 1895, s. 230.
  2. Krzysztof Ożóg: Konstancja [w:] „Piastowie. Leksykon biograficzny”. Kraków 1999, s. 151 i 152.
  3. Kronika Wielkopolska, tłum. Kazimierz Abgarowicz, wstęp i komentarze Brygida Kurbisówna, Warszawa 1965, s. 269 i 270.
  4. Zofia Waniek, Powiązania genealogiczne askańsko-wielkopolskie w XII i XIII wieku. Prace Komisji Historii Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego, XI, 1975, prace Wydziału Nauk Humanistycznych, seria C, nr 16, s. 94.
  5. Aleksander Swieżawski: Przemysł. Król Polski, Warszawa 2006, s. 44–49.
  6. tamże, s. 71 i 72.
  7. Oswald Balzer: Genealogia Piastów, s. 239. Por. Zofia Waniek: Powiązania genealogiczne askańsko-wielkopolskie w XII i XIII wieku, s. 95.