Litwin w Wilnie – Wikipedia, wolna encyklopedia

Litwin w Wilnie (lit. Lietuvis Vilniuje) – powieść litewskiego pisarza Herkusa Kunčiusa wydana w 2011 roku, poruszająca problemy współczesnego społeczeństwa litewskiego.

Głównym bohaterem powieści jest Napoleon Szeputis – 60-letni woźny, pracujący w szkole podstawowej w Kalwarii, który postanawia pozostawić swoją dotychczasową codzienność i udaje się do Wilna. Wraca tam po dwudziestu latach nieobecności^[1]. Litewska stolica w tym czasie staje się Europejską Stolicą Kultury. Sentymentalnej podróży sprzyja również rocznica tysiąclecia pierwszej wzmianki o Litwie oraz odbywające się w stolicy Święto Pieśni. Napoleon, niczym ekscentryczny przewodnik, prowadzi czytelnika po mieście, od Ostrej Bramy, przez Kościół Świętej Trójcy czy Wieżę Giedymina, po nietypowe miejsca jak izba wytrzeźwień^[2]. Jest uczestnikiem biesiad, pasażerem, wędrowcem, mówcą i obserwatorem. Poznajemy jego przygodę z wojskiem i pobyt w szpitalu psychiatrycznym. W wędrówce tej towarzyszą Szeputisowi lokalni dziwacy, ludzie żyjący poza systemem. Bohater przypomina sobie mity narodowe, metafory związane z miastem, a przede wszystkim dosięgają go wspomnienia z młodości^[3].

Wilno ukazane jest jako litewska Jerozolima, która podobnie jak święte miasto wywołuje syndrom jerozolimski, polegający na tym, że osoba odwiedzająca to miejsce popada w pewnego rodzaju obłęd. Przeżycia duchowe są tak mocne, że zaczyna uważać się za proroka^[4]. Także Napoleon ulega temu poczuciu wyjątkowości i z zapałem głosi swe spostrzeżenia i przemyślenia, co nie pozostaje bez echa. Sprzyja temu fakt intronizacji Jezusa Chrystusa na króla Litwy, która odbyła się w czasie wizyty Szeputisa w Wilnie^[3].