Ludwik Ćwiklicer – Wikipedia, wolna encyklopedia
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie | lekarz |
Narodowość | polska |
Alma Mater | |
Odznaczenia | |
Ludwik Ćwiklicer, także Cwiklicer (ur. 1849 w Krakowie, zm. 7 grudnia 1911 tamże) – polski lekarz z tytułem doktora, burmistrz, działacz społeczny i ochotniczych straży pożarnych.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w 1849 w Krakowie[1]. W Krakowie ukończył gimnazjum i studia medyczne[2] na Uniwersytecie Jagiellońskim uzyskując tytuł naukowy doktora w 1878[1]. Jako lekarz był przypisany w Krakowie do ulicy Floriańskiej 266[3]. Praktykował w Szpitalu św. Łazarza we Krakowie[1]. Został lekarzem i kierownikiem szpitala w Podhajcach, gdzie wybrano go także burmistrzem miasta[1]. Pod koniec 1881 przeniósł się do Dobromila, gdzie objął funkcję lekarza miejskiego, a w 1882 lekarza salinarnego[4] i pozostawał na tym stanowisku do 1906[1]. W 1895 pracował jako lekarz w c. k. zarządzie salinarnym w Lacku[5]. W 1893 został wybrany na urząd burmistrza Dobromila[1] i sprawował go[6][7][8] do śmierci[1]. Podczas urzędowania założył w mieście kasę oszczędności, w tym czasie wybudowano dwie szkoły, rzeźnię, kółko rolnicze, ochronkę dla sierot, nowe budynki[1]. Podczas gdy obejmując urząd zastał miasto Dobromil z deficytem, pozostawił je z majątkiem ok. miliona koron[1]. Był członkiem wydziału powiatu dobromilskiego[1]. Jednocześnie pracował jako lekarz przy urzędzie miejskim[6]. W mieście był autorem pomysłu stróżowania publicznych drzew w mieście przez woźniców[9]. Pełniąc funkcję burmistrza działał w Związku 37 Miast[10].
Został członkiem pierwszej Rady Izby Lekarskiej w Krakowie w 1893[11][12][13], później wybrany w 1902[14]. W sierpniu 1905 został wybrany na kolejne trzechlecie na członka Izby Lekarskiej Zachodnio-Galicyjskiej z okręgu Sanok-Brzozów-Lisko-Dobromil (jego zastępcą był dr Karol Zaleski)[15], był członkiem wydziału Izby Lekarskiej Zachodnio-Galicyjskiej[1]. Był członkiem Towarzystwa Lekarzy Galicyjskich, działał w sekcji TLG w Sanoku i w 1901 został wybrany jej przewodniczącym[1][16]. Brał udział Zjazdach Lekarzy i Przyrodników Polskich w Krakowie[17][18][19][20][21]. Jako reprezentant zarządu powiatowych kółek rolniczych był członkiem Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Spożywczego w Przemyślu[22]. Był delegatem i członkiem rady nadzorczej ludowego Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń „Wisła”[23]. W 1905 był sygnatariuszem odezwy lekarzy polskich o charakterze antyalkoholowym[24].
Podczas studiów uniwersyteckich wstąpił do ochotniczej straży pożarnej[1]. Został działaczem i organizatorem ochotniczych straży pożarnych na obszarze zaboru austriackiego w ramach autonomii galicyjskiej[2][25]. Był współorganizatorem Krajowego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych w Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem[2][26], w którym był członkiem rady zawiadowczej[27] od 1887, od 1900 drugim zastępcą naczelnika[28], od 1904 zastępcą naczelnika[29]. Był założycielem oddziałów o. s. p. w miastach i na wsiach[29]. Był założycielem Związku Straż Pożarnych we Lwowie[30]. Działał na rzecz ujednolicenia, unowocześnienia oraz wyposażenia oddziałów strażackich[29]. W 1872 pełnił funkcję sekretarza podczas zjazdu straży ogniowych galicyjskich w Wieliczce[31]. Pełnił stanowisko naczelnika ochotniczej straży pożarnej w Dobromilu od 1884[7][32]. Działał w związku okręgowym ochotniczej straży pożarnej w Przemyślu[33]. W 1903 zasiadł w zarządzie OSP VII okręgu Tarnopolskiego[34]. W sierpniu 1903 uczestniczył w zjeździe ochotniczy straży ogniowych w Pradze, gdzie przemawiał w imieniu Polaków[35]. Działał w komisjach podczas Krajowego Zjazdu Strażackiego w Sanoku 23 lipca 1904[36]. W maju 1906 był dyrektorem powiatowego kursu pożarniczego w Dobromilu[37]. Kierował komitetem redakcyjnym czasopisma „Przewodnik Pożarniczy"[29].
W 1897 został odznaczony odznaką za 30-letnią bez przerwy „wierną i walną” służbę strażacką[7]. W tym czasie był najstarszym strażakiem w Galicji[7][38]. Otrzymał tytuły honorowego obywatelstwa Podhajec i Dobromila[1][6]. W 1898 został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi Cywilnej z Koroną[1][39][40]. Przed 1900 został odznaczony ustanowioną w 1896 honorową odznaką Krajowego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych w Galicji za nieprzerwaną, walką i wierną służbę przez 30 lat[38]. W 1906, z okazji jubileuszu 40-lecia służby otrzymał medal cesarski[30].
Zmożony chorobą pod koniec listopada 1911 został przewieziony z Dobromila do Krakowa[2]. Zmarł na serce 7 grudnia 1911 w Krakowie[2][41]. 10 grudnia 1911 został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera XIVA, rząd północno-wschodni)[1][2][41][42][43].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Aleksander Stangenhaus. † Dr Ludwik Ćwiklicer. „Przegląd Lekarski”, s. 813-814, Nr 50 z 16 grudnia 1911.
- ↑ a b c d e f Kronika. Zmarli. „Nowa Reforma”, s. 3, Nr 563 z 9 grudnia 1911.
- ↑ Aleksander Nowolecki: Wykaz ulic, placów, kościołów i domów miasta Krakowa i Podgórza ułożony na podstawie ksiąg hipotecznych i urzędowych źródeł, uzupełniony historycznemi objaśnieniami. Kraków: 1880, s. 266.
- ↑ Ogłoszenie. „Tygodnik Samborsko-Drohobycki”, s. 6, Nr 42 z 19 października 1902.
- ↑ Szematyzm na rok 1895. Lwów: 1895, s. 173.
- ↑ a b c Szematyzm na rok 1895. Lwów: 1895, s. 32.
- ↑ a b c d Z prowincji. „Dziennik Polski”, s. 2, Nr 287 z 16 października 1897.
- ↑ Wiadomości bieżące. Przypomnienie. „Słowo Polskie”, s. 5, Nr 50 z 30 stycznia 1904.
- ↑ Gustaw Pol. Głosy czytelników. Przykład godny naśladowania. „Ogrodnik Polski”, s. 162, Nr 7 z 1905.
- ↑ Dwa wiece miast. „Nowa Reforma”, s. 1, Nr 36 z 24 stycznia 1910.
- ↑ Część urzędowa. Obwieszczenie. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 161 z 18 lipca 1893.
- ↑ Barbara Kaczkowska. Tak się zaczęło… Początki krakowskiej Izby Lekarskiej. „Galicyjska Gazeta Lekarska”, s. 15, Nr 5 z 2011.
- ↑ Barbara Kaczkowska: Tak się zaczęło… Początki krakowskiej Izby Lekarskiej. izbalekarska.pl. [dostęp 2016-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-26)].
- ↑ Kronika. Z Krakowskiej Izby Lekarskiej. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 224 z 1 października 1902.
- ↑ Kronika. „Gazeta Sanocka”. Nr 87, s. 4, 27 sierpnia 1905.
- ↑ Wiadomości bieżące. „Przegląd Lekarski”, s. 136, Nr 10 z 9 marca 1901.
- ↑ Spis uczestników. „Dziennik Trzeciego Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich”, s. 8, Nr 1 z 21 lipca 1881.
- ↑ Spis uczestników. „Dziennik Czwartego Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich”, s. 59, Nr 5 z 21 czerwca 1884.
- ↑ Sprawozdania z posiedzeń sekcyjnych. „Dziennik V. Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich”, s. 43, Nr 5 z 1888.
- ↑ Spis uczestników. „Dziennik X. Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich”, s. 430, Nr 30 z 23 lipca 1907.
- ↑ Lista uczestników. „Dziennik XI. Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich”, s. 11, Nr 2 z 19 lipca 1911.
- ↑ Kronika. „Echo Przemyskie”, s. 3, Nr 85 z 23 października 1898.
- ↑ Z posiedzeń „Wisły”. „Przyjaciel Ludu”, s. 9, Nr 22 z 29 maja 1910.
- ↑ Alkohol a wiedza. Odezwa lekarzy do społeczeństwa polskiego. „Rodzina i Szkoła”, s. 196, 13, 14, 15, 16 z lipca i sierpnia 1905.
- ↑ Historia OSP w Birczy. bircza.37-740.wsiepolskie.pl. [dostęp 2016-04-23].
- ↑ Powstawanie i rozwój ochotniczych straży pożarnych. W: 100 lat Ochotniczej Straży Pożarnej w Nawsiu Brzosteckim 1908–2008. Nawsie Brzosteckie: 2008, s. 12. ISBN 978-83-61035-79-4.
- ↑ Krajowy Związek Ochotniczych Straży Pożarnych w Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem 1875–1900. Lwów: 1900, s. 135.
- ↑ Jubileuszowy Zjazd Strażacki. „Słowo Polskie”, s. 2, Nr 363 z 6 sierpnia 1900.
- ↑ a b c d Eugeniusz Walczak , Związek ochotniczych straży pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2003, s. 20 [dostęp 2016-04-24] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-21] .
- ↑ a b Kronika. „Echo Przemyskie”, s. 4, Nr 81 z 7 października 1906.
- ↑ Krajowy Związek Ochotniczych Straży Pożarnych w Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem 1875–1900. Lwów: 1900, s. 16.
- ↑ Krajowy Związek Ochotniczych Straży Pożarnych w Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem 1875–1900. Lwów: 1900, s. 12, 44, 147.
- ↑ Kronika. „Echo Przemyskie”, s. 3, Nr 33 z 24 kwietnia 1902.
- ↑ Kronika, Dobromil. „Nowa Reforma”, s. 2, Nr 156 z 12 lipca 1903.
- ↑ Zjazdy słowiańskie w Pradze. „Gazeta Toruńska”, s. 2, Nr 197 z 29 sierpnia 1903.
- ↑ Krajowy Zjazd Strażacki. „Słowo Polskie”, s. 4, Nr 353 z 28 lipca 1904.
- ↑ Wiadomości bieżące. Dobromil. „Słowo Polskie”, s. 4, Nr 228 z 24 maja 1906.
- ↑ a b Krajowy Związek Ochotniczych Straży Pożarnych w Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem 1875–1900. Lwów: 1900, s. 99.
- ↑ Odznaczenia jubileuszowe. „Nowa Reforma”, s. 5, Nr 277 z 3 grudnia 1898.
- ↑ Odznaczenia jubileuszowe. „Echo Przemyskie”, s. 1, Nr 97 z 4 grudnia 1898.
- ↑ a b Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Ludwik Ćwiklicer. rakowice.eu. [dostęp 2016-12-31].
- ↑ Kronika. Pogrzeb ś. p. Cwiklicera. „Nowa Reforma”, s. 2, Nr 565 z 11 grudnia 1911.
- ↑ Lista osób zasłużonych pochowanych na Cmentarzu Rakowickim (1803–1939). W: Karolina Grodziska–Ożóg: Cmentarz Rakowicki w Krakowie. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1987, s. 103. ISBN 83-08-01428-3.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kronika. Zmarli. „Nowa Reforma”, s. 3, Nr 563 z 9 grudnia 1911.
- Aleksander Stangenhaus. † Dr Ludwik Ćwiklicer. „Przegląd Lekarski”, s. 813-814, Nr 50 z 16 grudnia 1911.