Majków (województwo świętokrzyskie) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Majków
	wieś
	; ul. Stefana Żeromskiego w Majkowie
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
Powiat	skarżyski
Gmina	Skarżysko Kościelne
Wysokość	250 m n.p.m.
Liczba ludności (2021)	887
Strefa numeracyjna	41
Kod pocztowy	26-110
Tablice rejestracyjne	TSK
SIMC	0276593
	Położenie na mapie Polski Majków
	Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Majków
	Położenie na mapie powiatu skarżyskiego Majków
	Położenie na mapie gminy Skarżysko Kościelne Majków
	51°05′41″N 20°54′42″E/51,094722 20,911667
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Majków – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie skarżyskim, w gminie Skarżysko Kościelne^[4]^[5].

W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Majków, po jej zniesieniu w gromadzie Parszów. Do 2001 roku w gminie Wąchock w powiecie starachowickim. W latach 1975–1998 w województwie kieleckim.

Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Chrystusa Światłości Świata w Majkowie^[6].

Części wsi

Integralne części wsi Majków^[4]^[5]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0276601	Anna	część wsi
0276618	Gajówka Podebzin	osada leśna wsi
0276624	Górki	część wsi
0276630	Kolonia	część wsi
0276647	Komorniki	część wsi
0276653	Kopanina	przysiółek wsi (zniesiona w 2023 r.^[7])
0276660	Piaski	część wsi
0276676	Pleśniówka	część wsi

Położenie

Wieś położona jest na północnym obrzeżu Gór Świętokrzyskich, w sąsiedztwie zalesionych wzgórz Przedgórza Iłżeckiego i Płaskowyżu Suchedniowskiego;, w otulinie dużych kompleksów leśnych. Graniczy z Suchedniowsko-Oblęgorskim Parkiem Krajobrazowym oraz miastem Skarżysko-Kamienna.

W skład sołectwa wchodzą następujące ulice: Stefana Żeromskiego, Jana Pawła II, Dębowa, Pleśniówka, Leopolda Staffa oraz Św. Anny. Wieś zajmuje obszar ok. 1022 ha, z czego ponad 600 ha stanowią lasy.

Miejscowość przecina struga Żarnówka, prawy dopływ Kamiennej. Okolica obfituje w różnorodną florę i faunę. Znajdują się tu liczne pomniki przyrody. Najwyższe wzniesienie o wysokości 292 m n.p.m. ulokowane jest w lesie Pleśniówka. Atutem miejscowości jest czyste, śródleśne, powietrze i niezdegradowane środowisko naturalne.

Historia

Teren dzisiejszego Majkowa i okolicznych miejscowości przez wieki należały do Opactwa Cystersów w Wąchocku. Z 1578 są najstarsze zapiski o istnieniu we wsi kopalni żelaza. W XVIII i XIX w. na okolicznych terenach, pomiędzy dzisiejszym Skarżyskiem-Kamienną oraz Starachowicami, swą działalność w zakresie górnictwa, kopalnictwa oraz hutnictwa i hydrologii prowadził Stanisław Staszic. Za jego czasów, m.in. na terenie dzisiejszego Majkowa, Parszowa, Mostek i Rejowa, powstawały liczne kopalnie rud żelaza, huty, fryszerki, kuźnice i odlewnie – pierwsze zakłady wchodzące w skład Staropolskiego Okręgu Przemysłowego^[8]. Kopalnia rud żelaza w Majkowie zamknięta została w drugiej połowie XIX wieku.

W lesie w dawnym przysiółku Anna zachowały się pozostałości wyrobisk po niegdysiejszych kopalniach szybowych rud żelaza oraz iłów ceramicznych.

Infrastruktura i instytucje

W Majkowie znajduje się parafia pw. Chrystusa Światłości Świata. Przy wejściu do kościoła parafialnego umieszczona jest okolicznościowa tablica z kamieniem węgielnym pod budowę świątyni, poświęconym przez Jana Pawła II oraz tablica ku czci wieloletniego proboszcza, ks. Kazimierza Buczaka. Majków wraz z pobliskim Michałowem od 1986 r. tworzą parafię.

Na wzniesieniu, w zakolu strugi Żarnówki znajduje się Szkoła Podstawowa im. Stefana Żeromskiego (liczba uczniów ok. 75). Na terenie wokół szkoły funkcjonuje Rodzinne Centrum Kultury i Wypoczynku „Nad Żarnówką”. Jest tu skatepark, plac zabaw, miejsce na grill i kompleks boisk sportowych.

Przez Majków kursują autobusy MKS (linia nr 5) i PKS do Skarżyska-Kamiennej oraz PKS do Starachowic.

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 75726
↑ Raport o stanie gminy w roku 2021. Stan ludności 31.12.2021 str. 3 [dostęp 2022-10-06]
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 758 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ ^a ^b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ ^a ^b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
↑ Opis parafii na stronie diecezji
↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2022 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz obiektów fizjograficznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2783)
↑ Gąsiorowska ↓, s. 303,416.

Bibliografia

Jan Samsonowicz, 1928. Historia górnictwa żelaznego na zboczu północnych Gór Świętokrzyskich. Pamiętnik koła Kielczan, t. III, Kielce – Warszawa.
Natalia Gąsiorowska: Górnictwo i hutnictwo w Królestwie Polskiem 1815-1830. Wydane: Z Zasiłku Wydziału Nauki Ministerstwa Wyznań Religijnych I Oświecenia Publiczneoo.

Linki zewnętrzne

Majków 1(3), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 920 .
Informacje o Majkowie na stronie gminy. skarzysko.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-03-17)].

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 75726

[rap-2] Raport o stanie gminy w roku 2021. Stan ludności 31.12.2021 str. 3 [dostęp 2022-10-06]

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 758 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[R2013-4] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[teryt-5] TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].

[par-6] Opis parafii na stronie diecezji

[R2022-7] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2022 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz obiektów fizjograficznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2783)

[CITEREFGąsiorowska303,416-8] Gąsiorowska ↓, s. 303,416.

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Wsie	Grzybowa Góra Kierz Niedźwiedzi Lipowe Pole Plebańskie Lipowe Pole Skarbowe Majków Michałów Skarżysko Kościelne Świerczek
Osady leśne	Gajówka Michałów Leśniczówka Pleśniówka
Integralne części wsi	Anna Duża Grzybowa Góra Gajówka Podebzin Górki Kolonia (Majków) Kolonia (Skarżysko Kościelne) Komorniki Leśniczówka Skarżysko Kościelne Mała Grzybowa Góra Piaska Piaski Pleśniówka Podjagodne Podlesie Rudka Skarżysko Kościelne A Szczepanów ~~Kopanina~~ (zniesiona)