Marryzm – Wikipedia, wolna encyklopedia
Marryzm (nowa nauka o języku) – teoria, stworzona przez Nikołaja Jakowlewicza Marra w latach 1920–1926. Zgodnie z podstawowymi zasadami marryzmu:
- języki świata powstały na drodze monogenetycznej,
- prajęzyk ludzkości składał się z czterech słów: ber, jon, roš, sal[1],
- czynnikiem ewolucji języka była przede wszystkim zmiana formacji społecznych, oraz ich mieszanie się.
Stosownie do powyższego wyróżnić można cztery etapy ewolucji języka:
- języki izolujące odpowiadają wspólnocie rodowej,
- języki aglutynacyjne odpowiadają koczownictwu,
- języki jafetyckie stanowią kolejny etap rozwoju,
- języki fleksyjne i alternacyjne odpowiadają podziałowi klasowemu.
Pomimo całkowitej sprzeczności z wynikami badań naukowych (np. język chiński jest izolujący, mimo że używa go rozwinięta cywilizacja licząca 4000 lat) teoria ta obowiązywała w ZSRR aż do 1950, kiedy to marryści wypadli z łask Stalina. Zwrot stanowił antymarrowski artykuł, który ukazał się w „Prawdzie” 20 czerwca 1950 roku i był podpisany przez Stalina. Rzeczywistym autorem był językoznawca gruziński Czikobawa. Do tego czasu marryści spowodowali znaczne uwstecznienie radzieckiego językoznawstwa[2].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Nikolay Yakovlevich Marr, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-10-03] (ang.).
- ↑ Marek Stachowski: Marr i marryzm, [w:] LingVaria VIII, 2013, 2, s. 267 n.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kazimierz Polański (red.), Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, wyd. 3, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2003, ISBN 83-04-04680-6, OCLC 69602560 .
- Marek Stachowski: Marr i marryzm, [w:] LingVaria VIII, 2013, 2, s. 249-271.