Mleczaj dębowo-grabowy – Wikipedia, wolna encyklopedia

Mleczaj dębowo-grabowy

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	gołąbkowce
Rodzina	gołąbkowate
Rodzaj	mleczaj
Gatunek	mleczaj dębowo-grabowy
Nazwa systematyczna
Lactarius circellatus Fr. Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 338 (1838) [1836-1838]
Zasięg
Zasięg w Europie
Multimedia w Wikimedia Commons

Mleczaj dębowo-grabowy (Lactarius circellatus Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)^[1].

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lactarius, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1838 r. Elias Fries i nadana przez niego nazwa naukowa jest aktualna^[1]. Niektóre synonimy:

• Lactarius alpicola (Neuhoff) J. Blum 1976
• Lactarius circellatus var. borealis Hesler & A.H. Sm. 1979^[2].

Polską nazwę zarekomendował Władysław Wojewoda w 2003 r.^[3] Podawana jest także nazwa mleczaj grabowy^[4].

Kapelusz

Średnica 5–9 cm, początkowo dzwonkowaty z podwiniętym brzegiem, potem płaskołukowaty, na koniec silnie wklęsły lub z garbem. Powierzchnia gładka, początkowo ciemnoszarobrązowa, potem oliwkowozielona z czerwonobrązowym lub fioletowym odcieniem, koncentrycznie strefowana pasami o barwie umbrowej i ciemnobrązowej^[5].

Hymenofor

Blaszkowy, blaszki gęste, przyrośnięte, początkowo białawe, potem jasnożółtawe Mleczko białe lub jasnożółtawe, początkowo słodkie, potem silnie palące, czasami także gorzkawe^[5].

Trzon

Wysokość 3–6 cm, grubość 1–2 cm, walcowaty, górą cieńszy, pełny, na starość watowaty i pusty. Powierzchnia o barwie od brudnobiałej do szarawej^[5].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki bladoochrowe, 6–8 × 5–7 µm, pokryte brodawkami o wysokości do 1 µm wysokości, Q = 1–1,4. Podstawki 38–48 × 9–11 µm, cylindryczne do maczugowatych, czterozarodnikowe. Pleurocystydy 40–70 × 8–10 µm, wrzecionowate do lancetowatych. Skórka kapelusza o grubości około 70–100 µm, typu ixotrichoderma, zbudowana ze strzępek o szerokości około 2-6 µm^[6].

Gatunki podobne

Mleczaj ogrodowy (Lactarius hortensis) odróżnia się ciemniejszym, szarobrązowym kapeluszem, prążkowaniem tylko na jego środku i siedliskiem (pod leszczynami). Mleczaj wygięty (Lactarius flexuosus) jest również prążkowany, ale ma kapelusz o barwie od fioletowobrązowej do różowoszarej i występuje w lasach iglastych^[5].

Znany jest w Europie, Ameryce Północnej i Azji. Najwięcej stanowisk podano w Europie^[7]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył kilkanaście stanowisk^[3], w późniejszych latach podano następne^[8].

Naziemny grzyb mykoryzowy. Rośnie w różnego typu lasach liściastych i parkach w towarzystwie grabów i dębów^[3] oraz w lasach łęgowych pod jesionami i wiązami^[5]. Owocniki tworzy zwykle od lipca do października^[3].

Z powodu gorzkiego i piekącego smaku jest grzybem niejadalnym, może być nawet lekko trujący^[6].

• 
• 
• 
• 
  Zarodniki