Mokrelipie – Wikipedia, wolna encyklopedia

Mokrelipie
	wieś
	; Kościół pw. Znalezienia Krzyża Świętego
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	zamojski
Gmina	Radecznica
Liczba ludności (2021)	353
Strefa numeracyjna	84
Kod pocztowy	22-463
Tablice rejestracyjne	LZA
SIMC	0897326
	Położenie na mapie Polski Mokrelipie
	Położenie na mapie województwa lubelskiego Mokrelipie
	Położenie na mapie powiatu zamojskiego Mokrelipie
	Położenie na mapie gminy Radecznica Mokrelipie
	50°44′48″N 22°51′53″E/50,746667 22,864722
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mokrelipie – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie zamojskim, w gminie Radecznica^[5]^[6].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Radecznica^[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 403 mieszkańców^[8].

Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Znalezienia Krzyża Świętego^[9].

Części wsi

Integralne części wsi Mokrelipie^[5]^[6]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0897332	Kolonia	część wsi
0897349	Przymiarki	część wsi
0897355	Ukop	część wsi
0897361	Zakościół	część wsi

Geografia

Wieś położona w dolinie Poru i jego dopływu Gorajki, na granicy Roztocza Zachodniego i Padołu Zamojskiego.

Historia

W 1882 r. urodził się tu Jakub Raciborski, poeta ludowy^[a].

Pierwszy kościół parafialny murowany, pod wezwaniem Znalezienia św. Krzyża, wzniesiony został w roku 1403 przez Mikołaja z Latyczyna^[11]. Budowa trwała 50. lat, w okresie 1547–1597 roku, służył, jak wiele innych w tej okolicy, za zbór kalwiński, po czym przywrócony został katolikom przez Jerzego Zamoyskiego, biskupa chełmskiego. Po odbudowie, konsekrowany ponownie w roku 1671 przez ks. sufragana chełmskiego biskupa Mikołaja Świrskiego^[11].

Obecnie istniejący kościół, wg projektu Józefa Dziekońskiego z Warszawy, pw. Znalezienia Krzyża Świętego (poprzednie pod tym samym wezwaniem), z lat: 1907–1913, konsekrowany 14 IX 1913 r., przez bpa Franciszka Jaczewskiego, zniszczony w czasie działań wojennych w r. 1944, odnowiony po zakończeniu wojny. We wrześniu 1978 r. wybuchł od pioruna pożar. W latach 1978–1981 przeprowadzono gruntowny remont (m.in. odbudowanie spalonej wieży, odnowienie z zewnątrz, remont dachu).

Według spisu z 1827 r. wieś liczyła 28 domostw i 120 mieszkańców^[11], zaś spis z r. 1921 (wówczas w gminie Sułów) wykazywał już 103 domy oraz 698 mieszkańców, w tym 17 Żydów^[12].

Galeria

Kościół Znalezienia Krzyża Świętego
Organy
Wejście do kościoła
Kapliczka przydrożna

Uwagi

↑ Raciborski Jakub, pseudonim Kuba (1882–1926), poeta ludowy. Urodzony 15 VII we wsi Mokre Lipie, był synem rolnika gospodarującego na sześciu morgach (odziedziczonych przez matkę z domu Kyc). Czytać i pisać nauczył się u miejscowego organisty, wiedzę o świecie zdobywał drogą samouctwa, głównie za pośrednictwem czasopism ludowych, np. „Zorzy”, „Gazety Świątecznej”. Ich redaktorom – Mieczysławowi Brzezińskiemu i Konradowi Prószyńskiemu – poświęcił osobne wiersze nagrobne^[10].

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 82799
↑ Wieś Mokrelipie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-11-18] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-11-18] .
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 792 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ ^a ^b ^c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2016-09-28].
↑ ^a ^b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
↑ Strona gminy, sołectwa [dostęp 2023-11-18
↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-28].
↑ Opis parafii na stronie diecezji
↑ (Biogram został opublikowany w 1986 r. w XXIX tomie Polskiego Słownika Biograficznego. )
↑ ^a ^b ^c Mokre Lipie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 627 .
↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych, t. IV, Województwo lubelskie, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1924 [dostęp 2016-10-17] .

[11] Raciborski Jakub, pseudonim Kuba (1882–1926), poeta ludowy. Urodzony 15 VII we wsi Mokre Lipie, był synem rolnika gospodarującego na sześciu morgach (odziedziczonych przez matkę z domu Kyc). Czytać i pisać nauczył się u miejscowego organisty, wiedzę o świecie zdobywał drogą samouctwa, głównie za pośrednictwem czasopism ludowych, np. „Zorzy”, „Gazety Świątecznej”. Ich redaktorom – Mieczysławowi Brzezińskiemu i Konradowi Prószyńskiemu – poświęcił osobne wiersze nagrobne^[10].

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 82799

[pwl-2] Wieś Mokrelipie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-11-18] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[nsp-3] NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-11-18] .

[poczta-4] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 792 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[teryt-5] TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2016-09-28].

[teryt1-6] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).

[bip-7] Strona gminy, sołectwa [dostęp 2023-11-18

[GUS-8] GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-28].

[par-9] Opis parafii na stronie diecezji

[10] (Biogram został opublikowany w 1986 r. w XXIX tomie Polskiego Słownika Biograficznego. )

[SgKP-12] Mokre Lipie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 627 .

[Spis-13] Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych, t. IV, Województwo lubelskie, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1924 [dostęp 2016-10-17] .

[2]

[3]

[4]

[5]

[1]

[6]

[7]

[8]

[9]

[a]

[11]

[12]

[10]