Mykwa w Warszawie – Wikipedia, wolna encyklopedia

Mykwa w Warszawie
	nr rej. A-17 z 5 października 1999
	; Budynek mykwy od strony ul. Kłopotowskiego
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Miejscowość	Warszawa
Adres	ul. ks. Ignacego Kłopotowskiego 31
Architekt	Naum Hornstein
Rozpoczęcie budowy	ok. 1911
Ukończenie budowy	ok. 1914
	Położenie na mapie Polski Mykwa w Warszawie
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Mykwa w Warszawie
	Położenie na mapie Warszawy Mykwa w Warszawie
	52°15′08″N 21°02′08″E/52,252222 21,035556
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mykwa w Warszawie – budynek dawnej mykwy żydowskiej, znajdujący się w warszawskiej dzielnicy Praga-Północ, przy ul. ks. Ignacego Kłopotowskiego 31.

Historia

Budynek został wzniesiony pomiędzy 1911 a 1914 według projektu Nauma Hornsteina z przeznaczeniem na żydowską łaźnię obrzędową, jako część kompleksu zabudowań praskiej gminy żydowskiej^[1]. Sąsiadował od wschodu z synagogą Praską. Mykwa cieszyła się dobrą opinią, m.in. z powodu wysokiej jakości wyposażenia^[2].

Po zakończeniu II wojny światowej budynek został ponownie przebudowany i przeznaczony na siedzibę Centralnego Komitetu Żydów Polskich. Następnie mieściło się w nim przedszkole i społeczne liceum ogólnokształcące.

Wyposażenie łaźni nie zachowało się^[3]. Po 1989 budynek został odzyskany przez Gminę Wyznaniową Żydowską w Warszawie. Od 2006 mieści się w nim Wielokulturowe Liceum Humanistyczne im. Jacka Kuronia^[2].

W 1999 budynek został wpisany do rejestru zabytków^[4]. Jest jedynym tego typu obiektem na terenie Warszawy^[5]. Od 2006 budynek jest siedzibą Wielokulturowego Liceum Humanistycznego im. Jacka Kuronia.

Architektura

Budynek jest w całości licowany czerwoną cegłą, posiada dwa skrzydła: frontowe i zachodnie, które wraz z poprzeczną oficyną otaczają z trzech stron dziedziniec. Skrzydło frontowe liczy dwie kondygnacje i posiada sześć osi. Detale architektoniczne wyróżniają się wysokim poziomem wykonania - gzymsy, obramienia okien i pilastry wykonane są z tynku imitującego kamień. Nie zachowała się attyka z cokołami, pomiędzy którymi umieszczone były balustrady.

Elewacja frontowa parterowego skrzydła zachodniego wykonana jest ze zwykłej czerwonej cegły i liczy pięć osi, z czego trzy ostatnie zgrupowane są w piętrowy ryzalit. Naroża elewacji i ryzalitu ujęte są pilastrami zwieńczonymi sterczynami z motywem nadwieszonej machikuły. We wnętrzach zachowały się elementy dawnego wystroju, głównie posadzki oraz marmurowe schody.

Przypisy

↑ Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 6. Kępna-Koźmińska. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2000, s. 62. ISBN 83-88372-04-4.
↑ ^a ^b Izabela Łach: Żydowska odsłona dawnej ulicy Szerokiej na Pradze [w:] Odkrywanie żydowskiej Pragi. Studia i materiały. Warszawa: Żydowski Instytut Historyczny, 2014, s. 151. ISBN 978-83-61850-42-7.
↑ Michał Pilich: Warszawska Praga. Warszawa: Fundacja „Centrum Europy”, 2005, s. 54–55. ISBN 83-923305-7-9.
↑ Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków - stan na 31 marca 2017 r. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 14. [dostęp 2017-06-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-06)].
↑ Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 6. Kępna-Koźmińska. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2000, s. 64. ISBN 83-88372-04-4.

Linki zewnętrzne

Mykwa na portalu Wirtualny Sztetl

[1] Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 6. Kępna-Koźmińska. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2000, s. 62. ISBN 83-88372-04-4.

[Łach-2] Izabela Łach: Żydowska odsłona dawnej ulicy Szerokiej na Pradze [w:] Odkrywanie żydowskiej Pragi. Studia i materiały. Warszawa: Żydowski Instytut Historyczny, 2014, s. 151. ISBN 978-83-61850-42-7.

[3] Michał Pilich: Warszawska Praga. Warszawa: Fundacja „Centrum Europy”, 2005, s. 54–55. ISBN 83-923305-7-9.

[4] Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków - stan na 31 marca 2017 r. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 14. [dostęp 2017-06-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-06)].

[5] Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 6. Kępna-Koźmińska. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2000, s. 64. ISBN 83-88372-04-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]