Naddominacja – Wikipedia, wolna encyklopedia

Naddominacja^[1], przewaga heterozygot, superdominacja^[1], owerdominacja^[1] – zjawisko lepszego dostosowania się osobników będących heterozygotami względem danego genu niż każdej z obu homozygot do danych warunków środowiskowych. Jest ona jednym z mechanizmów utrzymujących polimorfizm genetyczny w populacji.

Przykładem naddominacji jest mutacja punktowa w genie kodującym łańcuch beta-globiny - białka wchodzącego w skład hemoglobiny. Jeśli występuje ona w obu allelach, powoduje anemię sierpowatą. Jednak ponieważ heterozygoty nie chorują na malarię, zmutowany allel utrzymuje się w populacji, zwłaszcza na terenach występowania malarii. Jest to jeden z nielicznych pewnych przykładów na naddominację. Ze względu na rozpowszechnienie w Europie mutacji powodującej mukowiscydozę postawiono hipotezę, że utrzymuje się ona dzięki przewadze heterozygot. Jako presję selekcyjną zaproponowano między innymi cholerę^[2], dur brzuszny^[3] i nietolerancję laktozy^[4], jednak jak dotąd żadne wyjaśnienie nie jest powszechnie uznane.

Zobacz też

Heterozja

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Marzena Popielarska-Konieczna: Słownik szkolny : biologia. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2003, s. 317. ISBN 83-7389-096-3.
↑ S.E.S.E. Gabriel S.E.S.E. i inni, Cystic fibrosis heterozygote resistance to cholera toxin in the cystic fibrosis mouse model, „Science”, 266 (5182), 1994, s. 107-9, PMID: 7524148 .
↑ G.B.G.B. Pier G.B.G.B. i inni, Salmonella typhi uses CFTR to enter intestinal epithelial cells, „Nature”, 393 (6680), 1998, s. 79-82, PMID: 9590693 .
↑ G.G. Modiano G.G., B.M.B.M. Ciminelli B.M.B.M., P.F.P.F. Pignatti P.F.P.F., Cystic fibrosis and lactase persistence: a possible correlation, „Eur J Hum Genet”, 15 (3), 2007, s. 255-9, PMID: 17180122 .

[sowa-1] Marzena Popielarska-Konieczna: Słownik szkolny : biologia. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2003, s. 317. ISBN 83-7389-096-3.

[2] S.E.S.E. Gabriel S.E.S.E. i inni, Cystic fibrosis heterozygote resistance to cholera toxin in the cystic fibrosis mouse model, „Science”, 266 (5182), 1994, s. 107-9, PMID: 7524148 .

[3] G.B.G.B. Pier G.B.G.B. i inni, Salmonella typhi uses CFTR to enter intestinal epithelial cells, „Nature”, 393 (6680), 1998, s. 79-82, PMID: 9590693 .

[4] G.G. Modiano G.G., B.M.B.M. Ciminelli B.M.B.M., P.F.P.F. Pignatti P.F.P.F., Cystic fibrosis and lactase persistence: a possible correlation, „Eur J Hum Genet”, 15 (3), 2007, s. 255-9, PMID: 17180122 .

[1]

[2]

[3]

[4]

cech warunkowanych jedną parą alleli	Dominacja zupełna Dominacja niezupełna Kodominacja Naddominacja Plejotropia (Geny plejotropowe)
cech warunkowanych genami z różnych loci	Geny dopełniające (komplementarność / Komplementacja genetyczna) Epistaza (Gen epistatyczny) Geny modyfikujące Geny kumulatywne
ze względu na sprzężenie	Dziedziczenie autosomalne recesywne Dziedziczenie autosomalne dominujące
ze względu na lokalizacje genów	Dziedziczenie chromosomowe Dziedziczenie pozachromosomowe: Dziedziczenie mitochondrialne Dziedziczenie plastydowe
allele	dominujący recesywny kodominujący letalny wielokrotne
powiązane pojęcia	Homozygota dominująca Heterozygota Homozygota recesywna