Nahur górski – Wikipedia, wolna encyklopedia
Pseudois nayaur | |||
(Hodgson, 1833) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Infrarząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Plemię | |||
Rodzaj | |||
Gatunek | nahur górski | ||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
Nahur górski[4], nahur karłowaty[4], dawniej także: nahur, bharal, owca niebieska (Pseudois nayaur) – azjatycki gatunek ssaka z rodziny wołowatych (Bovidae), spokrewniony z kozami i owcami.
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Część ujęć systematycznych wyodrębnia Pseudois schaeferi do rangi odrębnego gatunku[5] lub sugeruje że nie należy do rodzaju Pseudois[6]; zachodzi potrzeba dalszych badań[7].
Nazwa zwyczajowa
[edytuj | edytuj kod]We wcześniejszej polskiej literaturze zoologicznej dla określenia gatunku używana była nazwa zwyczajowa „nahur”[8], zaś internetowa encyklopedia PWN „nachur”[9]. W wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” gatunkowi przypisano nazwę nahur górski, rezerwując nazwę nahur dla rodzaju Pseudois[4].
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Nahur górski występuje w Azji (Chińska Republika Ludowa, Pakistan, Indie, Nepal, Bhutan i Mjanma)[5][10].
Wygląd
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała 120–140 cm, długość ogona 13–20 cm, wysokość w kłębie 60–91,4 cm; długość rogów samic 10–20 cm, samców 28–76 cm; masa ciała samic 25–55 kg, samców 35–75 kg[10][11]. Samce dużo większe od samic. Budową przypomina owcę (Pseudois – niby-owca). Szara sierść z jasnym brzuchem. Rogi występują u obu płci, są poprzecznie karbowane, wygięte do tyłu, u samców do 80 cm długości. W zimie (u młodych i dorosłych) osobników sierść zmienia kolor na łupkowoniebieski z widocznie białym podbrzuszem. Obie barwy oddzielone są ciemnoszarym pasem.
Tryb życia
[edytuj | edytuj kod]Nahur górski prowadzi dzienny tryb życia. Z wyjątkiem pory godowej żyje w stadach, które tworzą osobno samice z młodymi i osobno samce. Żywi się głównie trawą i ziołami.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Pseudois Hodgson, 1846.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ B.H. Hodgson. On the Wild Sheep of Tibet, with plates. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 15, s. 343, 1846. (ang.).
- ↑ T.N. Gill. Arrangement of the families of mammals. With analytical tables. Prepared for the Smithsonian institution. „Smithsonian Miscellaneous Collection”. 11 (230), s. 79, 1872. (ang.).
- ↑ Pseudois nayaur, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 358. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ J. B. Liu, Y. F. Zeng, C. Yuan, Y. J. Yue, X. Z. Ding, T. T. Guo, J. L. Han, R. L. Feng, X. P. Sun, C. E. Niu, B. H. Yang & J. Guo. The complete mitochondrial genome sequence of the dwarf blue sheep, Pseudois schaeferi haltenorth in China. „Mitochondrial DNA Part A; DNA Mapping, Sequencing, and Analysis”. 27 (6), s. 4411-4413, 2016. Taylor & Francis. DOI: 10.3109/19401736.2015.1089548. ISSN 2470-1408. (ang.).
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Pseudois nayaur (Hodgson, 1833). [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-03]. (ang.).
- ↑ Zygmunt Kraczkiewicz: SSAKI. Wrocław: Polskie Towarzystwo Zoologiczne - Komisja Nazewnictwa Zwierząt Kręgowych, 1968, s. 81, seria: Polskie nazewnictwo zoologiczne.
- ↑ nachur, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2018-03-03] .
- ↑ a b C. Groves, D. Leslie, B. Huffman, R. Valdez, K. Habibi, P. Weinberg, J. Burton, P. Jarman & W. Robichaud: Family Bovidae (Hollow-horned Ruminants). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 716–717. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).
- ↑ Halina Komosińska, Elżbieta Podsiadło: Ssaki kopytne : przewodnik. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002. ISBN 83-01-13806-8.