Namiestnicy ziemi kłodzkiej – Wikipedia, wolna encyklopedia

Namiestnicy ziemi kłodzkiej – lista osób sprawujących funkcję namiestnicze na ziemi kłodzkiej w imieniu panujących tutaj książąt i królów czeskich, a potem hrabiów kłodzkich.

Wprowadzenie

[edytuj | edytuj kod]
Hrabstwo kłodzkie z podziałem na dystrykty na początku XVIII wieku

Ziemia kłodzka jako całość pojawiła się w źródłach na początku XII w. jako Provincia Kladsko, a następnie: w 1290 r. jako Terra Glacensis, 1344 r. Districtus Glacensis, 1348 r. Glacense dominium, a w 1378 Glatzer Land. Terytorium to od zawsze zajmowało szczególną rolę w czeskiej konfederacji krajów związkowych[1]. W 1549 r. ziemia kłodzka została podniesiona przez króla czeskiego Jerzego I z Podiebradów do rangi hrabstwa. Od tej pory określana była terminem hrabstwa kłodzkiego[2]. W 1477 r. obszar hrabstwa został powiększony o tzw. państewko homolskie, obejmujące zachodnią część ziemi kłodzkiej z ośrodkiem mieszczącym się na zamku Homole[3].

Początkowo władzę namiestniczą na ziemi kłodzkiej sprawowali w imieniu władcy kasztelanowie, którzy pod koniec XIII w. przyjęli tytuł burgrabiego[4], rezydując w Kłodzku na zamku położonym na górującej nad miastem Górze Fortecznej (Zamkowej).

W połowie XIV w. urzędnik ten przyjął tytuł starosty krajowego (z niem.: Landeshauptmanna). Był powoływany przez monarchę, reprezentując jego interesy za zgodą stanów kłodzkich zgromadzonych w sejmiku krajowym. Stany te złożone były z trzech grup: rycerstwa, duchowieństwa i wolnych sędziów.

Po zdobyciu ziemi kłodzkiej przez Prusy w 1742 r. została dokonana reforma administracji państwowej zakończona ostatecznie w 1818 r., w trakcie której zlikwidowano m.in. funkcje starosty krajowego, podporządkowując wszystkie regiony państwa rządowi centralnemu. Przedstawicielem panującego był landrat[5].

Lista namiestników ziemi kłodzkiej

[edytuj | edytuj kod]
Lp. Lata rządów Imię i nazwisko Tytuł
1. 1169 Hronzata Kędzierzawy (Crispus) kasztelan
2. 11751177 Riwinus prefectus
3. 1177 Witko kasztelan
4. 11791189 Bogusza Brodaty kasztelan
5. 1195 Hermann kasztelan
6. 1196 Ratibor kasztelan
7. 1211 Smil kasztelan
8. 1213 Zbysław Willehalmus kasztelan
9. 1222 Budziwoj kasztelan
10. 1234? Gotszalk i Meinward, bracia de Galz kasztelan
11. 1252 Gotszalk II, syn Meinwarda i jego bratanek N.N. kasztelan
12. 12521253 Gaweł z Lemberku kasztelan
13. 1262 Czcibor Hlava kasztelan
14. 1278 Ryszard von Dahme Młodszy kasztelan
15. 1283 Henryk Schenk von Apolda zwany „de Polonia” burgrabia
16. po 1289-przed 1290 Zdzisław ze Sternberg kasztelan
17. 1295 Konrad de Reno burgrabia
18. 13021305 Benesz z Wartenberka burgrabia
19. 1328 Albert von Pack starosta
20. 1337 Peregryn von Peterswalde starosta
Lp. Lata rządów Imię i nazwisko Tytuł
1. 13411345 Wolfram von Pannwitz starosta (Landeshauptmann)
2. 13461350 Albert von Crenwicz starosta, burgrabia, pan zastawny
3. 1350 Mikołaj II, książę opawski starosta
4. 1351 Henryk von Muschin starosta, burgrabia
5. po 1351-przed 1352 Hanusz von Wustehube starosta, burgrabia
6. 13521353 Hugo von Donyrstein starosta, burgrabia
7. 1353 Hanko von Knoblauchsdorf starosta
8. 1353 Jeszko starosta, burgrabia
9. 13551356 Jeszko Horczicz starosta, burgrabia
10. 13531358 Benesz z Chusnik starosta
11. 13591363 Wolfhard von Czedelicz starosta, burgrabia
12. 1360 Hanko von Knoblauchsdorf sędzia
13. 13651366 Piotr starosta
14. 13661375 Puta II z Czastolowic burgrabia
15. 13791382 Hanusz z Lichtenburka starosta
16. 13821384 Benesz von Wartenberg starosta
17. 13841387 Friedrich von Czirchaw starosta
18. 13881397 Stefan Poduška z Martinic starosta
19. 13971422 Jan Przemyślida starosta, pan zastawny
* 13981400 Andrzej de Turkaw podstarości
* 14141421 Bernard von Glaubitz ze Szczerby starosta
20. 14211434 Puta z Czastolowic młodszy starosta, pan zastawny
21. 14231425 Rafael starosta
22. 14341440 Markward Trhlik z Międzylesia starosta
23. 14361437 Hasso z Waldsteinu starosta
24. 1440 Jan Täczige starosta
25. 14411454 Hynek Krušina z Lichtenburka starosta
26. 14541474 Jan z Warmsdorf starosta
27. 14741477 Hans von Bernstein starosta
28. 14771482 (1501) Hans Pannwitz von Rengersdorf starosta
29. 1482 Simon von Schirnow burgrabia
30. 1484 Jakub Stanko starosta, burgrabia
31. 1493 Jan Bartoszewsky z Lubanin starosta
32. 15021504 Johannes Sockolik z Duby starosta
33. 15061513 Georg von Breitenstein starosta
34. 1514 Goltz z Wiednia starosta
35. 15151521 Hans Betsch von Falkenau starosta
36. 15221523 Johannes Rastelwitz starosta
37. 15231524 Heinrich von Tschischwitz auf Ullersdorf starosta, burgraf
38. 15241526 Heinrich Hund z Grodkowa starosta, burgraf
39. 15261527 Melchior von Reinwald starosta
40. 15271529 Hans Betsch von Falkenau starosta
41. 1529 Melchior von Reinwald starosta
42. 1530 Siegmund von Zharassau starosta, sędzia krajowy
43. 15321533 Philipp von Pubschütz auf Knignitz starosta
44. 15331535 Bernhard von Boraw starosta
45. 15371551 Hans Prag von Wellnitz starosta, burgraf
46. 15521556 Hans Schaffmann von Hamerles starosta
47. 15591561 Albrecht Schellendorf von Hornisberg starosta
48. 15611572 Christoph Muchek von Buckau auf Wossek starosta
49. 15721575 Hans von Pubschütz starosta
* 15751583 Christoph von Schellendorf(inne języki) und Adelsdorf auf Saatz und Kuna wyższy urzędnik cesarski, radca wojskowy
* 15841588 Hans von Pannwitz und Mechwitz radca wojskowy
50. 15891601 Melchior von Rechenberg starosta
51. 16011607 Heinrich Log starosta
52. 16071619 Niklas von Gersdorf und Walschwitz auf Großhorka und Rokythal starosta
53. 16201622 David Heinrich Freiherr von Tschirnhaus starosta
54. 16221625 Philipp Rudolph Graf zu Liechtenstein-Kastelkorn starosta
55. 1626 Adam Gottfried Berka von Duba und Leipa starosta
56. 16281633 Karl Fuchs starosta
57. 16331644 Johann Arbogast von Annenberg starosta
58. 16451646 Christoph Ferdinand Popel von Lobkowitz starosta
59. 16461648 Melchior Ferdinand von Gaschin starosta
60. 16491653 Johann Heinrich von Bubna starosta
61. 16531679 Johann Georg von Götzen starosta
62. 16801685 Michael Wenzel von Althann starosta
* 16861690 wakat
63. 16911695 Franz Adam von Bubna starosta
64. 16961707 Johann Friedrich von Herberstein starosta
65. 17071714 Maximilian Mitrowsky starosta
66. 17151724 Konrad Freiherr von Sternberg und Rudelsdorf starosta
67. 17251741 Leopold Wilhelm von Waldstein starosta
68. 17411742 Franz Anton von Haugwitz starosta

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. A. Herzig, M. Ruchniewicz, Dzieje Ziemi Kłodzkiej, Hamburg-Wrocław 2006, s. 9.
  2. K. Bartkiewicz, Dzieje ziemi kłodzkiej w wiekach średnich, Wrocław 1977, s. 161.
  3. A. Herzig, M. Ruchniewicz, op. cit., s. 82.
  4. M. Cetwiński, Wykazy władców i władz. Średniowiecze, [w:] Kłodzko. Dzieje miasta, pod red. R. Gładkiewicza, Kłodzko 1998, s. 218.
  5. A.i A. Galasowie, Dzieje Śląska w datach, Wrocław 2000, s. 147.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Herzig A., Ruchniewicz M., Dzieje Ziemi Kłodzkiej, DOBU Veralg/Oficyna Wydawnicza „Atut”, Hamburg-Wrocław 2006.
  • Bartkiewicz, K., Dzieje ziemi kłodzkiej w wiekach średnich, Ossolineum, Wrocław-Kraków-Warszawa 1977.
  • Kłodzko. Dzieje miasta, pod red. R. Gładkiewicza, Muzeum Ziemi Kłodzkiej, Kłodzko 1998.
  • Landes-Hauptleute der Graffschaft Glatz”, opracowane na podstawie rękopisu kroniki Josepha Köglera, [w:] „Vierteljahrsschrift für Geschichte und Heimatkunde der Grafschaft Glatz, t. 2: 1882-1883, s. 166–170.
  • Sedláček P., Vztahy mezi Kladskem a Frankenšteijnskem ve 14. a 15. stoleti (W:) „Kladský Sborník 2 (1998)”, s. 117–123.