Nickelodeon (kino) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Nickelodeon w Toronto

Nickelodeon (z ang. nickel – pięć centów) – typ stałego kina, który narodził się na początku XX wieku w Stanach Zjednoczonych. Jego nazwa pochodzi od angielskiego słowa nickel, oznaczającego pięciocentową monetę (tyle właśnie kosztowało wejście do nickelodeonu[1]), i starogreckiego odeion oznaczającego przykryty dachem teatr.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pierwszy nickelodeon powstał w 1905 roku na Smithfield Street w Pittsburgu. Harry Davis założył tam stałe kino (nazwane właśnie Nickelodeon) na 96 miejsc siedzących i wyświetlające przy akompaniamencie pianina (zob. taper) filmy na ekranie wielkości 3 na 4 metry; wstęp do kina kosztował 5 centów[1]. Pierwszy pokaz odbył się 19 czerwca; pokazywano wtedy film The Great Train Robbery[2]. Od samego początku odniósł on ogromny sukces, co spowodowało powstanie w kolejnych kin tego typu – do 1907 roku istniało w USA już 3 tysiące tego typu stałych kin, mających różnych właścicieli[1].

Typowy nickelodeon był niewielki i ciasny; mógł pomieścić jedynie ekran (szerokość 4 m), miejsca dla widzów (ok. 100), projektor oraz pianino, umieszczone w pobliżu ekranu[3]. Kosztujące 5 centów bilety sprzedawano w półokrągłej kasie, mieszczącej się przed wejściem do kina. W nickelodeonach wyświetlano początkowo filmy o długości 15–20 minut, z czasem jednak czas ten się wydłużył[1].

Istnienie dużej sieci nickelodeonów w USA spowodowało, że amerykański przemysł filmowy mógł osiągać znaczne zyski wyłącznie dzięki dystrybucji wewnątrz kraju; dzięki temu odcięcie go od zysków czerpanych z rynku europejskiego, spowodowane I wojną światową, nie było na tyle dotkliwe, żeby spowodować bankructwo tegoż przemysłu[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Rafał SyskaPoczątki kina amerykańskiego. Nickelodeony. W: Kino nieme. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2010, s. 176. ISBN 978-83-242-1297-2.
  2. John Fell: Film before Griffith. Berkeley: University of California Press, 1983, s. 162. ISBN 978-0-520-04758-7.
  3. John Fell: Film before Griffith. Berkeley: University of California Press, 1983, s. 163. ISBN 978-0-520-04758-7.
  4. Rafał SyskaPoczątki kina amerykańskiego. Nickelodeony. W: Kino nieme. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2010, s. 174. ISBN 978-83-242-1297-2.