Nieboczowy – Wikipedia, wolna encyklopedia

Nieboczowy
wieś
Ilustracja
Dom im. Bohaterskich Nieboczowików (dom kultury i remiza strażacka)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

wodzisławski

Gmina

Lubomia

Liczba ludności (2021)

233

Strefa numeracyjna

32

Kod pocztowy

44-360[2]

Tablice rejestracyjne

SWD

SIMC

0216177

Położenie na mapie gminy Lubomia
Mapa konturowa gminy Lubomia, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Nieboczowy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Nieboczowy”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Nieboczowy”
Położenie na mapie powiatu wodzisławskiego
Mapa konturowa powiatu wodzisławskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Nieboczowy”
Ziemia50°00′36″N 18°20′26″E/50,010000 18,340556[1]
Strona internetowa
Ulica Rzeczna w starych Nieboczowach (2011)
Ulica Rzeczna w nowych Nieboczowach (2024)
Tablica upamiętniająca przeniesienie wsi

Nieboczowy (pot. Nowe Nieboczowy) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie wodzisławskim, w gminie Lubomia.

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod polską nazwą Niebotszowe. Spis wymienia również folwark Paprotnik leżący w pobliżu wsi[3].

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Wieś położona na Górnym Śląsku na prawym brzegu Odry, 8 km na zachód od Wodzisławia Śląskiego.

Pierwotnie (do 31 grudnia 2016) miejscowość Nieboczowy istniała na miejscu Uroczyska Nieboczowy.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Stare Nieboczowy

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Nieboczowy (uroczysko).

Pierwsze wzmianki o Nieboczowach pochodzą z 1240 r. W XIII w. była to leśna osada drwali i flisaków[4]. W 1290 r. książę Przemysław podarował mieszczanom raciborskim, za waleczność, dużą połać lasu w dolinie nadodrzańskiej. Nazwa Nieboczowy jest topograficzna, zawiera rdzeń: -bok; -bocz – osada na uboczu lub zboczu rzeki. W 1603 roku wieś została sprzedana Wacławowi Reiswicowi, następnie w 1730 Nieboczowy przeszły w posiadanie księcia Lichnowskiego.

W 1840 r. zbudowano pierwszą szkołę, w 1914 r. wybudowano remizę strażacką, w 1929 r. został założony nieistniejący już chór "Chopin", natomiast w 1987 roku powstał zespół folklorystyczny "Johanki". W 1849 roku urodził się tutaj Józef Wajda, polski duchowny rzymskokatolicki, działacz społeczny i narodowy na Górnym Śląsku, poseł do parlamentu Rzeszy oraz do pruskiego Landtagu.

W Nieboczowach znajdował się do 1971 roku drewniany kościół parafialny pod wezwaniem św. Józefa Robotnika, przeniesiony początkowo do Kłokocina, a w 1995 roku do skansenu w Chorzowie.

Wieś znajdowała się w niecce planowanego zbiornika przeciwpowodziowego Racibórz Dolny, w związku z czym została przeznaczona do likwidacji. Kilka lat trwało systematyczne wykupywanie gospodarstw przez inwestora i wysiedlanie mieszkańców.

Nowe Nieboczowy

[edytuj | edytuj kod]

Wieś od 2012 odtwarzana była na terenie miejscowości Syrynia – okolice kolonii Szpluchów i Dąbrowy (miejsce potocznie nazywane Czajką)[5][6][7], oddalone o około 7 km na południowy wschód. Dla nowej osady planowano pierwotnie nazwę "Nowe Nieboczowy", która jednak nie będzie używana. Przeniesienie miejscowości, którego koszty szacowane były na około 50 mln zł, obejmuje budowę: dróg, rynku, sieci infrastruktury, placówek handlowych, boiska, parku ze stawem i wyspą, remizy strażackiej i kościoła. Przeniesione zostały również przydrożne kapliczki i krzyże, a także cały cmentarz[8]. Nie przewidywano natomiast budowy placówek edukacyjnych[9].

Nieboczowy są czwartą wsią w Polsce przeniesioną w związku z budową zbiornika wodnego – wcześniej przeniesione zostały Maniowy nad Dunajcem, Mucharz nad Skawą i Zarzecze nad Wisłą (Zbiornik Goczałkowicki).

1 stycznia 2017 nowa wieś oficjalnie przejęła nazwę Nieboczowy[10]. Dawna wieś Nieboczowy, leżąca ok. 7 km na północny zachód od obecnych Nieboczów, określana jest jako Nieboczowy (uroczysko).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 86344
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 819 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Johann Knie 1830 ↓, s. 516.
  4. Historia parafii. [dostęp 2015-12-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-06)].
  5. Nowe Nieboczowy z lotu ptaka odsyłacz pokazuje nie tę stronę (28.01.2018)
  6. http://www.lubomia.pl/nieboczowy/_private/stowarzyszenie/zal1.pdf
  7. http://www.lubomia.pl/nieboczowy/_private/stowarzyszenie/zal3.pdf
  8. Małgorzata Goślińska: Cali po 20 latach od śmierci. Powódź ich zakonserwowała. tvn24.pl, 2016-08-28. [dostęp 2016-08-28]. (pol.).
  9. Małgorzata Goślińska Cała wieś przenosi się w nowe miejsce razem z cmentarzem [dostęp 1.06.2014]
  10. http://www.nowiny.pl/122171-z-poczatkiem-roku-nieboczowy-oficjalnie-zmienia-lokalizacje.html Z początkiem roku Nieboczowy oficjalnie zmienią lokalizację